Geven Fidanı

Biyoçeşitlilik açısından önemli, kökleri 3-5 m derine inebilen ve geniş dalları olan, eğimli yamaçların erozyon bekçileri olan gevenler, yayıldığı alanın 2-4 katı büyüklüğündeki araziyi kaymalara karşı tutan, yastık biçiminde küme küme sık dikenli çok yıllık otsu bir bitkidir.

Bu bitkinin rakım farkına göre olgunlaşması değişmektedir. Zap vadisinde (1200 m rakımda) Mayıs'ın son haftasında çiçek açmaktadır. Berçelan ve Karadağ yamaçlarında (3000 m ve üzeri rakımlarda) 15 Haziran'dan sonra çiçek açmaktadır. Geven bitkisi nitelikli nektar veren bir bitkidir. Arıcılık için büyük önem taşır. Ülkemizde çok sayıda geven türü doğal olarak yetişmektedir.

Hakkari'de tarafımızdan yapılan araştırmalar sonucunda 8 türüne rastlanmıştır. En yaygın türler olarak sarı, siyah, top ve pamuklu gevene rastlanmıştır. Bazı gevenlerin 4 ila 6 adedi bir katır yükü hacminde olup, geniş yer kapladıklarından sağanak yağışlardan toprağı korumakta ve toprağın sürüklenmesini önlemektedir.

Hakkari yöresinin çorak ve ormansız olduğu göz önüne alındığında, kökleri 3-5 m derinliğe kadar inen gevenin erozyonu önleyici, şiddetli rüzgâr ve sellerde toprağı örterek koruduğu söylenebilir. Ayrıca yayla ve meralarımız için son derece gerekli bir bitkidir. Çünkü aşırı otlatma sebebiyle meralarımız ve otlaklarımız fakirleşmektedir, Hakkari'de kış aylarında yoğun yağışlar nedeniyle çığ ve seller sonucu toprak kayıpları da hızlanmaktadır.