Tansiyon Hastaları

Yalnızca ilaç içmek tansiyonun istenen sınırlarda tutulması için yeterli değildir. Pek çok yüksek tansiyon hastası, tansiyonunun kontrol altına alınması, yani istenen düzeyde tutulması için ilacın yapacağı yardıma odaklanır; ilacını içer ve tansiyonunun düşmesini bekler.

Oysa hastalar bir yandan düzenli olarak ilaçlarını içerken bir yandan da şunları yapmalıdır:

- Tuzu azaltmalı

- Egzersiz yapmalı

- Kilolarını kontrol altında tutmalı

- Eğer içiyorsa sigarayı bırakmalıdır.

- Bir hipertansiyon hastası kullandığı ilaç veya ilaçların adını öğrenmeye çalışmalıdır. Yüksek tansiyon gibi kronik, yani yaşam boyu süren ve sürekli ilaç kullanmayı gerektiren hastalıklarda; hastaların kullandığı ilacın adını bilmesi, hem kendisini ilk kez görecek olan hekimin tedaviye karar verebilmesi, hem de acil sorunlar açısından çok önemlidir.

- Tansiyon yükselmesi ölçmeden anlaşılmaz. Pek çok hipertansiyon hastası hekimine "tansiyonunun ne zaman yükseldiğini örneğin başının ağrıması veya boynunun ağrıması gibi belirtilere dayanarak anladığını söylemektedir. Oysa, tansiyon yükselmesi ölçmeden anlaşılmaz ve bu tür bulguların olmadığı durumlarda tansiyonun normal olduğu söylenemez. Hastalar tansiyonlarını kendilerinde hissettikleri belirtilere göre değil, ölçerek veya birisine ölçtürerek değerlendirmelidir.

- Hipertansiyon yaşam boyu sürecek olan ve sürekli ilaç kullanılmasını gerektirir. Yine pek çok hipertansiyon hastası, "ağır geldi", "vücut kaldıramadı" veya "bağımlılık yapar" gibi gerekçelerle tansiyon ilaçlarını sürekli olarak kullanmaktan kaçınmaktadır. Oysa asıl zararlı olan yüksek tansiyondur. Hipertansiyon "kronik" bir hastalıktır. Yani bu hastalık yaşam boyu sürecek olan ve sürekli ilaç kullanılmasını gerektiren bir hastalıktır.

- Sürekli ilaç kullanmanın vücuda bir zararı yoktur. Aksine eğer ilaç DÜZENLİ OLARAK KULLANILMAZSA pek çok organımız hipertansiyon nedeniyle zarar görebilir.

- Bazı ilaçlar tansiyonda yükselmeye neden olabilirler. Bazı ilaçlar (örneğin grip ilaçları veya romatizma ilaçları) içerdikleri maddeler nedeniyle tansiyonun yükselmesine neden olabilirler. Bu nedenle, söz edilen ilaçları veya herhangi bir ilacı almadan önce mutlaka doktorunuza danışınız.

- Kan basıncı yavaş ve kontrollü olarak düşürülmelidir. Kan basıncını ani ve kontrolsüz düşürmek, istenmeyen sonuçlar (bayılma, inme, kalp krizi, ölüm) ortaya çıkarabilir.

- Konusunda uzman kişi ve kaynaklardan bilgi edinmeyi tercih ediniz. Hipertansiyon toplumda çok sık görülen ve kronik bir hastalık olduğu için, üzerinde sık durulan konular arasındadır. Bu konuda uzman olmayan kişiler de sık sık önerilerde bulunmaktadır (medyada, sosyal ortamlarda vb). Eksik ve yanlış bilgilenmekten kaçınmak için, hipertansiyon konusunda uzman kişi ve kaynaklardan bilgi edinmeyi tercih ediniz. Sosyal ortamlarda edindiğiniz bilgilere dayanarak (eş-dost tavsiyesi ile) ilaç kullanmayınız.

- Hipertansiyonun uzun vadeli etkilerini unutmayınız. Hastalar kendilerini rahatsız eden yakınmalar ortadan kalkınca tedaviyi aksatabilirler. Tedavide, amacın sadece hastayı o dönemde rahatsız eden baş ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı gibi yakınmaları gidermek değil, aynı zamanda hedef organ (kalp, böbrek, beyin, gözler gibi) hasarını önleyerek veya geri çevirerek kalıcı sakatlık ve ölümleri azaltmak olduğu unutulmamalıdır.

- İlaç tedavisi ile ilgili kararları doktorunuzla birlikte alınız. Daha önce kullandığı tedavinin etkisiz olması durumunda hastalar ya ilaçlarını ya da doktorlarını değiştirme eğilimindedirler. Oysa böyle durumlarda, hasta ve doktor işbirliği yaparak tedavi planı gözden geçirmeli, başarısızlığın nedenlerini araştırmalı, diğer ek önerilerin yerine getirilmesi gibi konular üzerinde durmalıdır. Gerekirse kullanılan ilacın bırakılması ya da ilaç değişimi, ilaç eklenmesi gibi kararları birlikte değerlendirmelidirler.

- Gerginlik ve strese bağlı hipertansiyon durumlarında da ilaç tedavisi uygulandığını unutmayınız.

- Tedavinize doktorunuza danışmadan ara vermeyiniz. Hastalar sıklıkla muayeneye gidecekleri ve kan tetkiki yaptıracakları günlerde ilaçlarını almamayı tercih etmektedirler. Oysaki, bu durumlarda da az bir miktar su ile ilaç alarak, tedaviyi aksatmamak gerekmektedir. Tansiyon ilaçları tansiyon ölçümü dışındaki muayene bulgularını ve kan tetkiklerinin sonuçlarını etkilemezler. İlacın bitmesi ya da bir sonraki ilaç yazdırılması zamanına kadar yetişmesi gibi nedenlerle, tedaviye kesinlikle ara verilmemelidir. Tansiyonunun artık tamamen düzeldiği düşüncesiyle ya da tekrar çıkıp çıkmayacağını deneme amacıyla tedaviye ara verilmemelidir.

- Tansiyonu değerlendirirken hem küçük hem de büyük tansiyonun önemli olduğunu unutmayınız.

- Öksürük ve ayaklarda şişme durumunda hemen doktorunuza haber veriniz.

- Nefes almada zorlanma başlaması durumunda ise yakınınızdaki bir merkezin acil servisine başvurmanız gerekebileceğini akılda tutunuz.