Spor Yaralanmaları Nelerdir

İster profesyonel anlamda isterse hobi olarak yapılsın; her türlü spor aktivitesi sırasında oluşan, vücudun tamamının veya bir bölgesinin normalden fazla bir kuvvetle karşılaşması sonucunda, dokuların dayanıklılık sınırını aşmasıyla meydana gelen yaralanmalara spor yaralanmaları denilir.

Spor yaralanmalarının özellikleri?

Her geçen süre kondisyon kaybı ve becerinin azalmasına neden olduğundan sporcu ve antrenör en kısa sürede iyileşmeyi ister. Bu da tanının tam ve özellikle tedavinin yeterli sürede yapılmasını engellemektedir. İyileşmenin spora dönüş için yeterli olmaması sonucunda sık yaralanma ile spor sakatlıkları oluşmaktadır.

Spor yaralanmalarının şekilleri nelerdir?

Spor yaralanmaları direkt travma (vurma, çarpma) şeklinde veya zaman içinde aşırı kullanma (sürekli zorlanma) şeklinde görülür. Bu yaralanmaların yüzde 65-75′i önemsiz ve sorun oluşturmayan, yüzde 35-25‘i ise kısa veya uzun süreli tedavi gerektiren yaralanmalardır.

Spor yaralanmalarının görülme sıklığı?

Yapılan spor tipine bağlı olarak değişmekle beraber spor yaralanmalarının görülme sıklığı yüzde 5-15‘tir (ortalama yüzde 8). Yapılan bir araştırmada; spor yapanlardan her 40 kişiden birisinde ciddi spor yaralanması, 4000 kişiden birisin de spor sakatlığı ve tüm önlemlerin alınmasına karşın 40 000 kişiden bir kişide ise ölüm görülmektedir.

Spor yaralanmalarının nedenleri?

Dış etkenlerle oluşan yaralanmalar ve sporcunun kendisinden kaynaklanan nedenler olmak üzere iki ana grupta incelenir.

Dış etkenlerle oluşan yaralanma nedenleri?

Yapılan sporun türü, antrenman şekli, kurallara uyum, çevresel nedenler, zemin, spor malzemeleri olarak sayılabilir. Özellikle yaralanmaların önlenebilmesi açısından bu nedenlerin bilinmesi önemlidir.
Sporun tipi: Temas sporlarında yaralanma olasılığı daha fazladır. Örneğin, spor yaralanması görülme oranları futbolda yüzde 10, güreş yüzde 6, atletizmde yüzde 1 ve kayakta yüzde 0.5 / gün olarak saptanmıştır.
Antrenman şekli: Antrenmanın yüksek düzeyde olması ve yoğunluğunun artması, teknik değişikliği, kurallara uymama, ısınma ve soğuma periyodunun yetersiz olması, antrenörün olumsuz tutumu ve aşırı egzersize erken başlama gibi nedenlere bağlıdır.
Zemin: Koşu yüzeyinin çim yüzeyden sentetik yüzeye değişmesi (sentetik yüzeyde ön çapraz bağ yaralanma riski artmaktadır), düzgünlük, şok absorbsiyonu ve temas kuvveti değişimleri yaranmaları etkilemektedir.
Çevresel nedenler: Spor yapılan ortamda; ısı, nem (iklim koşulları), aydınlanma, toz ve rüzgar gibi birçok faktör önemlidir. Yetersiz ısınma ile birlikte soğuk hava esnekliğin azalmasına ve tutukluğa tersine sıcak ve nemli hava ise ısı felcine neden olmaktadır. Yetersiz ışıkta yarışma veya antrenman ise yaralanma olasılığını arttırmaktadır.

Kullanılan Malzeme: Uygun ayakkabı sporcunun en temel ve en önemli malzemesidir. Ayrıca koruyucu malzemelerin (dizlik, tekmelik, kask gibi) korunmadaki önemi çok fazladır. Aksine eski veya uygunsuz antrenman ayakkabısı veya ıslak futbol topu, kalitesiz veya eski koruyucu malzemelerin kullanılması ciddi sorun olma nedenlerindendir.

Dış etkenlerle oluşan yaralanma nedenlerinin önlenmesi ?

Spor yaralanmalarının önlenmesindeki en önemli konulardan birisidir. Zira kontrol altına alınabilen, önlenebilen nedenler; ekipmanların (ayakkabı) uygunluğu, antrenman yöntemlerinde, eforda ve yoğunlukta ani değişikliklerden kaçınma, spor yapılan çevreye yeterli dikkati gösterme, sporu kurallarına uygun yapmak şekilde özetlenebilir.

Sporcudan kaynaklanan yaralanma nedenleri?

Vücudun kendisinden kaynaklanan nedenler oldukça fazladır. Bunlar; fiziksel
uygunluk, psikolojik faktörler, yaş, yapısal bozukluklar, fokal enfeksiyon odağı, kas-tendon dengesizliği, temel tekniklerde bozukluk, aşırı yorgunluk (fizyolojik ve zihinsel) kötü alışkanlıklar, psikolojik faktörler olarak sayılabilir. Sporcunun kendisinden kaynaklanan nedenlerin tümüyle ortadan kaldırılması güçtür.
En önemli sporcu kaynaklı yaralanma nedeni; kuvvet, hız, dayanıklılık, beceri, esneklik, sağlamlık ,motivasyondan oluşan sporcunun ‘fiziksel uygunluğu‘dur. Ayrıca yaş, hızlı büyüme dönemi ve çocukluk yaş grubu ile ileri yaşlarda yaralanma oranı artmaktadır. Yapısal bozukluklar; düz tabanlık, bacak eşitsizliği, eklem sertliği veya gevşekliği gibi sebepler yaralanmaya zemin hazırlayabilir. Enfeksiyon; Diş çürüğü, sinüzit , tüberküloz ve üriner enfeksiyon gibi sorunlarda önemlidir. Kas-tendon dengesizliği; kaslar arasındaki uzunluk ve kuvvet açısından dengesizlik olması ile temel tekniklerde bozukluklar tenisçi dirseği, golfçü dirseği ve futbolcu kasığı hastalığı gibi yapılan spor tipine özgü sakatlıklar oluştururlar. Aşırı fizyolojik ve zihinsel yorgunluk, sigara, alkol, uyuşturucu maddeler ve doping gibi kötü alışkanlıklar ile konsantrasyon yetersizliği, riske atılma, aşırı hırs ve bireysel davranışlardan oluşan ‘psikolojik faktörler‘ de spor yaralanmalarının önemli nedenlerindendir.

Sporcudan kaynaklanan yaralanma nedenlerinin önlenmesi?

Faaliyet öncesi yeterli ısınma, doğru gerilme teknikleri, dengeli kas gücü için kuvvetlendirme egzersizleri, aerobik (kalp-damar-solunum) formu, kas gücü ve yapılan spora özel form ve uygun beslenmenin temini gereklidir. Ayrıca yaşın, cinsiyetin, vücut ağırlığı ve içeriğinin spora uygunluğu, kas gücünün yeterli olması, kas tutukluğu ve zayıflığının olmaması, doğumsal veya sonradan oluşan kas-kemik sorunlarının bulunmaması spor yaralanmalarının önlenmesinde önemli noktalardır. http://ufoss.com