Pelvis Sağlığını ve Gücünü Yaratmak

Pelvis Sağlığını ve Gücünü Yaratmak

dönemi kadınların şiddetli kanarnalardan fibroidlere, pel vis bölgesindeki uzuvlarla bağlantılı idrar kaçırınaya kadar çeşitli sorunla rının ortaya çıktığı dönemdir. Ayrıca bu sorunları çözümlernek için rahim ameliyatı gibi cerrahi müdahaleler de en sık bu dönemde yaşanır. Orta yaş döneminin bu semptomlarını hafifletmek için sayısız yöntem vardır ama kadınlar ancak bunların ardındaki mesajı algıladıkları zaman tü müyle iyileşebilirler. Bunca kadının bu dönemde pelvis sorunlarının ortaya çıkması, orta yaşa gelindiğinde birey olına çabalarının artması ve ikinci duy gusal merkeze bağlı olan cinselorganlar, bağırsaklar, sırtın alt tarafı ve me ane gibi uzuvlarda kendini gösteren, ilişki çatışmalarını çözümleme girişi miyle bağlantılıdır. Değişime yol açan enerji bedenimizden yükselmeye baş larken genellikle pelvis uzuvlarnızda duraklayıp para, cinsellik ve güç gibi Lu bölgeye bağlı konuları çözümlememiz için bizi uyarır. Ameliyat ya da di ğer tedavi yöntemlerine gerek duysak da duymasak da, menopoz dönemi sı nırlarnızı genişleterek ve yaratıcı enerjimizin denetimini elimize alarak lvis gücünü geliştirmemiz için en önemli dönemdir. Hangisi Senin, Hangisi Benim, Hangisi Bizim? Sınırlarımızı Yeniden Çizmek İkinci duygusal merkezimizin sağlığı yaratıcı dürtülerimize bağlıdır: kilerimize zaman ve enerji harcarken, bu dünyada yapmak istedikleridir. Sorununuz asemptomatik fibroid ya da şiddetli kanamaysa, her iki rahatsızlığın besinsel takviyesi aynıdır, çünkü estrojen baskınlığı ve eico sanoid dengesizliği aynı beslenme unsurlarına dayalıdır. Bölüm Tde rafi ne karbonhidratlar, proteinler, besinsel yağ tipleri, temel vitaminler ve minareller konusunda anlatılanları gözden geçirin. Bundan sonraki bö lümlerde her türlü pelvis rahatsızlığının diğer tıbbi yakla§ımlarına deği neceğim. Adet Sancıları ve Pelvis Ağrısı Yeniyetmelik yıllarından ba§layarak kadınların yaklaşık yüzde SOsi adet sancısı çeker. Menopoz dönemi yakla§ırken, hormon dengesizliğiyle bağlantılı fibroidier ve rahim iltihapı gibi koşullar nedeniyle sancılar bi raz daha artar. Ben on dört ya§ındayken her adet döneminin ilk iki günü sancı çekmeye ba§ladım ve ilk çocuğuma hamile kalıncaya dek kurtula madım. Hamileliğin rahimde yarattığı deği§iklikler nedeniyle sancılar bir kaç yılortaya çıkmadı ama otuzlu ya§larımın ortasında yeniden kendini gösterdi. Sancılar akupunktur ve beslenme modeli deği§ikliğine yanıt ver di ve kırk yaşına gelince tümüyle kurtuldum. Çok Fazla "Kötü Eicosanoidler" Rahim kastarı ve zarı prostaglandin E2 ve F2alfa adı verilen eicosa noidleri çok fazla üretince adet sancıları baş gösterir. Prostaglandinler adet görmeye ba§ladıktan bir, iki saat içinde, bazen daha erken dolaşım sisteminize girer ve bu hormonun etkilerini hissetmeye ba§larsınız: rahim kaslarında spazm, terleme, ateş basma nöbeti, birbiri ardına üşürne v terleme, gev§ek dışkılama ve baygınlık duygusu. Prostaglandin E2den yapılan bir jel, doğum sancılarını ba§latmak için kullanılıyor ve adet dö nemi haşladığı anda aynı semptomları hissediyorsunuz. Adet sancılarınd ise eicosanoid dengesizliği sizin bedeninizde başlıyor ve diğer unsurları yanı sıra gerek yedikleriniz, gerekse ya§adığınız stresten etkileniyor. Kramplarm Bilgeliği Hissettiğiniz kramplar yavaşlamanızı, dinlenmenizi ve kendinize uyum göstermenizi mi sağlamaya çabalıyor? Yavaşlamak ve dinlenmek eicosanoidleri dengeleyebilir. Adet döngünüzü nasıl karşılıyorsunuz? Si in için yalnızca biyolojik bir sıkıntı mı yoksa bilgeliğinizin bir parçası ola rak mı görüyorsunuz? Adet dönemi dinlenmek ve kendini yenilernek için doğal bir zaman dilimidir. Doğa size dinlenerek bundan sonraki ay dönemi için bedeninizi beslemenizi böyle anımsatıyor.

Eski kültürlerde ve hatta Hindistan gibi bazı çağdaş ülkelerde kadınların adet dönemlerinde fazla çalışmamaları eklenir. Ama bizim toplumumuzda hepimize gayretli, hevesli ve her za ınan yüzde 00 enerji dolu olmak öğretiidi. Bilge bedenlerimizin dikkati mizi çekmeye çalışmasına şaşırmamak gerekir. Kadınların bedenleri ve enerjileri doğalolarak ayın hareketlerini izler. Belki bu durum eskiden uyıflık olarak kabul ediliyordu ama bedeninize kulak vermeye başlayın ru, döngüsel enerji değişimlerinizin bir esin kaynağı olduğunu göreceksi niz. Eğer yirmili, otuzlu yaşlarınızda bunu düzenli olarak yapmazsanız, menopoz dönemine yaklaşırken, bedeninizin sağlık alarm zilleri daha üksek çaldığından, çektiğiniz sancılar daha çok artacaktır. Menopoz dö nemindeki hastalarımdan biri, "Eğer biraz yavaşlarsam. uzun bir banyo ılırsam ve kendime özen gösterirsem, adet gördüğüm günlerde sıkıntı ~ıkmiyorum. Ama gereksinimlerimi gözardı edersem bedenim kramplar uucılığıyla dikkatimi çekmeye çabalıyor," demişti. Adet öncesinde ve adet döneminde yavaşlamayı öğrenince, yalnızca i mplannız azalmakla kalmayacağı gibi sezgilerinizin de her zamankin fazla olduğunu göreceksiniz ve bu özel dönemi sabırsızlıkla bekleye uksiniz. Kadınların büyük çoğunluğu eğer adet dönemi gibi son derece doğal LI fonksiyon sırasında ıstırap çekiyorsa, kültürel bir kör nokta bulundu undan emin olmanız gerektiğini sakın aklınızdan çıkarmayın. Gözlerini i .ıçıp kör noktayı ve bu noktanın kramplarınızia nasıl bağlantılı olduğu iii görmek kadınlık bilgeliğini kabullenmektir. Pelvis Ağrılarını ve Kramplarını Tedavi Etmek • Hormon dengeleyici bir beslenme modeli uygulayın (Bkz. Bölüm 7) • İki ay boyunca peynir, dondurma, krema, süt ve yoğurt gibi ürünleri tüketmeyin. Gerçi bu konuda istatistiklere sahip değilim ama adet sancısı çeken birçok kadının arakidonik asit içeren süt ürünlerini beslenme programından çıkarınca, sancılarından kurtulduğunu gördüm. Bazıları adet döneminden iki hafta önce süt ürünleri tüketmediği takdirde kramp yaşamıyordu. Menopoz dönemine yaklaşırken, adet kanamalarının dü zensizleştiğinden, yararını saptamak için süt ürünlerini birkaç ay boyunca beslenme modelinizden çıkarabilirsiniz. • Kırmızı et tüketmeyin. Süt ürünleri gibi kırmızı ette de eicosanoid üretimini destekleyen arakidonik asit denilen yağ asidi vardır ve yatkın bireylerde kramp, artrit oluşumuna yol açar. Kırmızı eti beslenme mode linizden çıkarmak, kramp ve rahim ağrısıyla bağlantısı olan iltihaplandırı cı eicosanoidlerin sayısını azaltır. • Takviye haplar kullanın. Bölüm Tde açıklanan takviye programını uygularken aşağıdaki noktalara dikkat edin: • Magnezyum: Ağrı hissedildiği zaman iki saatte bir 00 mgr. olarak alınan magnezyurnun kas dokularını gevşeterek krampları azalttı ğı görülmüştür. Günde 000 mgr. dozu aşmayın. • OmegaS yağ asitleri: Omega3 yağlar seri ve 2 eicosanoidleri des teklediğinden aşağıdakilerden en az birini tüketin: • Yağlı balık ( 0020 gr.) haftada üç ya da dört kez • DHA günde 00400 mgr. • 4 çorba kaşığı dövülmüş taze organik ketentohumu • Günde çorba kaşığı ketentohumu yağı C vitamini: günde 0005000 mgr. Kramplar oluşunca dozu arttırın • Akupunktur ve Çin kökenli şifalı otlar. Akupunkturun adet sancıla nı ve pelvis ağrısını hafiflettiği bilimselolarak kanıtlanmıştır. ı Bu yönl min yararını meslek yaşamımda yüzlerce kez gözlemledim ve kırklı ya 260 Melopoz rımda şiddetli kramplar için ben de yararlandım. Ayrıca bir yıl boyunca özel karışım olarak lıazırlanan Çin bitkileri kullandım. Bu konuda uzman bir uygulayıcının önereceği karışımları yine önerilen dozlarda kullanın. • Keneotu yağı torbası. Haftada iki ya da dört kez yaklaşık bir saat alt karın bölgenizde keneotu yağı torbasıyla yatmak kramp ve pelvis ağrısını hem önler, hem de tedavi eder. 900lerin ünlü tıp adamı Edgar Cayce, ba ğışıklık sistemini geliştiren bu yöntemi her türlü rahatsızlık için önermişti.

Not: Eğer ağrınızı arttırırsa ya da şiddetli kanamanız varsa uygulamayın. • Steroid olmayan antienjlammatuvarlar. İbuprofen (Motrin, Advil), naproxen sodyum (Anaprox, Aleve) ve ketoprofen (Orudis) bedenin prostaglandin F2 alfa üretmesini kısmen durdurarak rahatlama sağlar. Aspirin ile acetaminophen (Tylenol) de aynı işi biraz farklı mekanizmay Lagörür. En iyi sonucu almak için bu ilaçları rahatsızlık hissetmeden ön cc yutmak gerekir. Ağrı başladıktan sonra alırsanız, prostaglandin zaten dolaşım sisteminize katılmış olacaktır. Bu ilaçlar prostaglandin F2 alfa retimini durdurur ama daha önceden salgılanmış olan prostaglandinin hücreler üzerindeki etkisini durdurmaz . • Doğm kontrol haplan. Doğum konrroı haplarının içerdiği sentetik hormonlar doğal hormon döngülerini uyuttuğundan, her türlü pelvis rahat llğl hafifliyor. Bulabildiğiniz en düşük dozdaki hapları kullanın ve eğer lli,lra içiyorsanız, doğum kontrol haplarından kesinlikle uzak durun. Şiddetli Kanamalar Menopoz öncesi yıllarda estrojen baskınlığı rahim zarının gereğin i! fazla gelişmesine yol açtığından çoğu kadında şiddetli ve düzensiz uı.mıalar görülür. Her çeşit duygusal stres de bu durumu daha kötüye ür. Rahim yüzeyi normal aylık düzeninde gelişip parçalanmak yeri (ıcğinden fazla gelişip düzensiz bir biçimde parçalandığından ara sı L, kclenmeler ya da düzensiz şiddetli kanamalar oluşur. iddetli kanamanın ölçüsü nedir? Çoğu kadının adet döneminin bi i VOl da ikinci gününde oluşan daha fazla kanama zamanla azalır ve ben bunu normal ölçüler arasında sayarım. (Yine de sözü edilen daha ha fif tedavi yöntemlerinden birine başvurabilirsiniz.) Ama eğer adet kana manız her ay iki günden uzun bir süre evden çıkmanıza ve normal yaşa mınızı sürdürmenize izin vermiyorsa, birkaç tamponla, birkaç kadın bağı nı çok kısa sürede tüketiyorsanız, giysileriniz lekeleniyorsa ya da demir eksikliğinden kaynaklanan kansızlık tanısı konmuş ise, harekete geçme niz gerekiyor demektir. Kanamanın Anlamı: Yaşam Enerjinizi mi Kaybediyorsunuz? Şiddetli kanaması olan hastalarıma, yaşamsal enerjilerini, gereksi nimlerini karşılamayan bir iş ya da bir ilişki için harcayıp harcamadıkları nı sorarım. Verdiğinizden daha azını mı alıyorsunuz? Bir çeşit Dracula gibi davranarak biri sizin enerjinizi mi boşaltıyor?

Bir süre yalnız başınıza toprağın üzerine oturun, size yol gösterilmesi ve bir enerji patlaması ya şanması için dua edin. Şiddetli Kanarnaların Fiziksel Nedenleri Hormon dengesizliğinin yanı sıra, fiziksel koşullar da her ay adet ka namalarını durdurmaya yardımcı olan rahim kasılmalarını önleyebilir. Aşırı kanamanın en yaygın nedenlerinden biri fibroid tümörlerdir. Bir fibroidin kanamaya neden olması rahim duvarında bulunduğu yere bağlıdır. Çoğunlukla rahmin mukoza zarının tam altında bulunan muko za altı fibroidler kanamaya neden olur. Adenomiyoz da başka bir şiddetli kanama nedenidir. Rahmin için deki endometriyal bezlerin rahim kası biçiminde büyümesi durumund rahim duvarında beliren minik kan gölleri adet döneminde boşalmaz v zamanla rahim büyüyüp süngerimsi bir hal alır, kanla dolar ve normal k sılmaların ritmini bozar. Hem fibroidler, hem adenomiyoz aşırı estrojen, asgari progestero çok fazla prostaglandin F2alfa ve çok fazla insülinle bağlantılı olduğu dan, hormon ol ve fiziksel unsurlar aynı anda ortaya çıkıyor demektir. 262 Menopoz Şiddetli Kanama Tedavi Seçenekleri Şiddetli kanama için herhangi bir programı uygulamaya başlamadan önce eğer bir yıl içinde yaptırmadıysanız, fiziksel muayene olmanızı ve smear testi yaptırmanızı öneririm. Gerçi şiddetli kanamaya yol açan ne denlerin büyük çoğunluğu zararsızdır ve size vereceğim önerilerle tedavi edilebilir ama bu sorunu oluşturan başka bir neden olup olmadığından emin olmanız gerekir. • Perhiz ve vitaminier. Bölüm 7de açıklanan hormon dengeleyıcı beslenme modelini uygulayın ve özellikle takviye antioksidanlara ve B vi ıaminlerine özen gösterin. Bunlar kan damarlarının duvarlarını güçlendi ur ve karaciğerinizin ekstra estrojeni metabolize edip bedeninizden at urusına yardımcı olur. B Kompleks: Sayfa 244245deki B vitaminIerinin orta ile yüksek doz larını alın. Bunlar aşırı estrojenin nötralize edilmesine yardımcı ola caktır. vitamini (karışık tokoferoller): Günde iki kez, 400 ıu. Biyoflavonoid içeren Vitamin C kompleks: Günde 000 5000 mgr. A vitamini (betakaroten olarak): Günde 25.000 ıu emir takviyesi: Şiddetli kanaması olan kadınlarda en önemli semp Lam demir eksikliği kanSIZlIğının yol açtığı yorgunluktur. Kan sayımı yaptırın. Eğer düşükse, demir takviyesi yapın. Önerilen doz günde ı 5 mgr.dır. Demir düzeyinizin normale gelinceye dek bu miktarın Ç ya da dört katını almak zorunda kalabilirsiniz. (Demir takviyesi uin bazı kadınlarda adet kanamasını azalttığı da saptanmıştır.) • "kupunktur ve geleneksel Çin Tıbb Sayfa 23deki açıklamaya bakı neotu yağı torbalar Sayfa 26deki açıklamaya bakınız.

Doğal progesteron. Reçetesiz satılan, yüzde 2 doğal progesteron i krcmler kanamayı azaltmak için kullanılabilir. Adet döneminin ıgıcından iki, üç hafta öncesinden başlayarak günde iki kez 4 2 l.! kremi avuçlarınıza ya da cildinizin diğer yumuşak bölgelerine det görmeye başlayınca krern sürmeye ara verin ve iki hafta son ra tekrar başlayın. Eğer bu yöntem işe yarıyorsa, sonuçları yaklaşık üç ay sonra görebilirsiniz. Bazı kadınlarda yüzde 2 doğal progesteron, estroje ne karşı çıkmak için yeterli olmayabilir. Böyle bir durumda doktorunuz dan yüzde 4 ya da 8 progesteron içeren erinone jel gibi krem ya da tabı et önermesini isteyin. Prometrium markasıyla satılan tabletin kullanımında normal dozaj adet başlangıcından iki hafta öncesinden başlayarak 00200 mgr. günde bir ya da iki keredir. • Steroid olmayan antienjlammatuvar ilaçlar: Adet döneminden bir, iki gün önce ibuprofen (Motrin, Advil), naproxen sodyum (Anaprox, Aleve) ya da ketoprofen (Orudis) almaya başlayın ve fazla kanama oldu ğu günlerde düzenli olarak sürdürün. Size sonuç verecek en düşük doz daki ilaçları alın. Bu ilaçların aşırı prostaglandin F2alfa üretimini etkile yerek kanamayı azalttığı görülmüştür. • Sentetik progesteron. Doğal progesteronun yeterli olmadığı durum larda bazen Provera gibi daha güçlü sentetik progestin kullanmak gerekli olabilir. (Yalnızca bu koşullar altında sentetik hormon öneriyorum.) Özellikle kanama yapan bir fibroid varsa ve diğer yöntemler işe yarama dıysa sentetik hormon kullanmayı deneyebilirsiniz. Ağır kanarnalarda Provera, adet tarihinden iki hafta öncesinden başlayarak günde bir ya da iki kez 0 mgr. tablet olarak kullanılır. Sonra bedeninize iki hafta dinlen me süresi tanıyın ve tekrar başlayın. Genellikle üç ay boyunca iki hafta kullanıp iki hafta bırakmak aşırı kanamalarda belirgin bir azalma oluştu racaktır. Provera yan etkiler taşır ama rahminizi kaybetme durumuyla kı yaslanınca, kabul edilebilir. • Doğum kontrol hapları. Fibroidler, yumurtlama bozukluğu, proges terona oranla aşırı estrojen ya da bu durumların tümünü birden yaşayan kadınların aşırı ve düzensiz kanarnaları doğum kontrol haplarıyla kontrol altına alınabilir. Gerçi bu yöntem kesin bir tedavi değildir ama alternatif ameliyat olunca iyi bir seçenek olarak kabul edilebilir. • Dilatasyon ve kürtaj. Şiddetli kanarnalarda uygulanan standa ameliyat tekniğinde rahim duvarındaki fazla dokular kazınır. Tam olara bilinmeyen nedenlerle çoğunlukla sorunu halleder. Ayrıca kanamanı belirgin nedenini teşhis edebilmek için de uygulanabilir. 264 MellOpoZ • Rahim içi ameliyatı. Bu ameliyat yönteminde rahim zarı lazer ya da koter ile yok edilir ve rahim içi zarı tümüyle yok edildiğinden, adet kana maları ya tümüyle kesilir ya da çok hafifler. Çocuk doğurmak isteyenler bu yöntemi asla kullanmamalıdır. Tedaviye direnç gösteren kanamalarda uygulanan bu yöntemde has tanın hastanede yatması gerekmez ama çok deneyimli, konusunda uzman bir doktor tarafından gerçekleştirilmesi gerekir. Üniversite ya da eğitim hastanelerine başvurmanızı öneririm. Birçok hastamı bu ameliyata yönlendirdim ve bir kısmı için inanıl maz bir rahatlama sağladı. Bülten abonelerimden biri şöyle yazdı bana: "Üç ay önce rahim içi ameliyatı oldum ve tüplerim bağlandı. Kırk iki ya şında geçirdiği m bu kısırlaştırma ameliyatından dolayı çok mutluyum. Haftalar boyu süren kanamalardan ve pıhtılardan kurtuldum. Artık adet kanaması geçirmiyorum! Harika!" MARTHA: TEDA VİYE DİRENÇ GÖSTEREN .:iİDDETLİ KANAMA Martha orta yaş döneminde yaşadığı kanama sorununun ardından hana şöyle yazdı: Kırk iki yaşındayım ve Tanrı vergisi iri kemiklerimle ortalama 85 ki loyum, düzenli egzersiz yapıyorum ve genelolarak sağlıklıyım.

Benim sorunum ancak sel baskını olarak tanımlanabilirdi. Bu konuda çeşitli doktorlarla görüştüm. Önerdikleri gibi çift dozda doğum kon trol haplarını dört ay süreyle kullandım ama sonuç alamadım. Yapı lan biyopsinin sonuçları negatif çıktı. Smear testlerim normal çıkı YOL On iki gün süren adet kanamalarım çok şiddetli ve çok pıhtı oluşu yor. Dönem aralarında da kanama oluyor. Danıştığım bir bitkisel tıp uzmanı yirmi kilo fazlam oldUğundan, yağ hücrelerinin aşırı miktar da estrojen üretebileceğini söyledi. Bu nedenle kullandığım doğum ~ontrol hapları ve progesteron kreminin sürekli kanamaya yararı do ~nmadı. Susun S. Weedin Menopausal Years: The Wise Woman Way adlı kita bını okudum. Kitapta önerildiği ağaççileği yaprağı çayı içiyorum, ay rıca çobançantası kullanıyorum. Kandaki düzeyi düşük olduğundan demir takviyesi yapıyorum ve Lacıobacillus acidophilus, kalsiyum, magnezyum ve karışık vitamin kullanıyorum. Kanamalar henüz durmadı. Bunların hepsinden bıktım ve tahmin edeceğiniz gibi sürekli olarak kadın bağı kullandığımdan cinsel iste ğim çok azaldı. Son kanarnam dört aydır sürüyor. Yardımcı olabile cek önerileriniz var mı? Marthaya derhal bir akupunktur uzmanına başvurmasını ve demir almayı sürdürmesini önerdim. Ayrıca Çin patentli bir bitkisel ilaç olan Yunnan Bai Yao kullanmasını da söyledim. Bu ilaç genellikle bir, iki haf ta içinde sonuç verir. Ayrıca beş on kilo verdiği takdirde bedeninin aşırı estrojen üretiminde azalma olacağını da açıkladım. Ayrıca Marthanın tanısı konmamış bir mukoza altı fibroid sorunu olabilir. Ultrasorı ya da rahim boşluğuna boya zerk edilerek röntgen ara cılığıyla yapılan muayene bu durumu ortaya çıkaracaktır. Eğer fibroid varsa, rahim içi ameliyatı ya da kürtaj gerekebilir. Değinmek istediğim ana nokta menopoz döneminde aşırı kanamala rı kontrol etmenin çok çeşitli yöntemleri olduğudur. Her vakada rahi ameliyatı dışındaki seçenekleri değerlendirebilmek için tanı konması tedavi planı uygulanması gerekir. Kısaca menopoza yaklaşırken ağır k namalar geçiren her kadın son derece güvenli tedavi seçenekleri olduğ nu bilmelidir diyebiliriz. Habereiyi öldürmek anlamına gelen rahim am liyatı ancak son çare olmalıdır. Fibroidler İyi huylu rahim fibroid tümörleri Amerikalı kadınların yüzde SOsinde bulunmaktadır. Tüm ırklara mensup kadınlarda da görülür a AfrikaAmerikan ve Karayip kökenlilerde daha yaygındır. Fibroidler, ra kası düz kasları ve bağ dokularında oluşur. Gerçi yeniyetmelik çağının sonlarında ya da yirmili yaşlarındaki kadınlarda da görülebilir ama genellik le otuz ya da kırk yaşından Sonra ortaya çıkar." Fibroidlerin büyük ÇOğunlUğu ciddi bir sorun yaratmaz. Başka bir deyişle oldukları yerde dururlar. Bazen bulundukları yere bağlı olarak varlıklannı hissedebilirsiniz. Karnın alt bölgesinde kasık kemiğinin üstün uc düzgün bir kütle gibi görünür. Kadınlann pelvisi yeni doğmuş bir be hck bÜYÜklÜğündeki oluşumları taşıyabilecek biçimde yaratıldığından kü çük ve hatta büyük fibroidIer bile hiçbir soruna yol açmaz. Pelvis muaye Ilesi ya da ultrason yapılmadıkça, varlıklannın farkına bile varmazsınız. Adet düzeninde bir farklılık olmaz, ağrı ya da başka semptomların ortaya ukması çok enderdir. Estrojen baskınlığı nedeniyle menopoz dönemine doğru önemli ölçüde büyürler (estrojen büyümeyi destekler) ama rneno plıZ Sonrasında doğanın tedavi biçimi olarak küçülürler. Fibroidlerin Bilgeliği Bunca kadında fibroid görülmesinin, kanıtlanmı§ beslenme modeli ve hormonal nedenleri vardır ama aynı zamanda ikinci duygusal merkez ener jisinin durdurulması da önemli bir nedendir. Yaratıcı enerjimizi sonu olma yan ili§kilerde harcadığımız zaman gerek fibroid, gerekse ba§ka pelvis so runları ortaya çıkar. Örneğin, ben kırk iki ya§ındayken fibroid tanısı konun i ca, gerçekten istediğim süreden çok daha uzun bir zaman birebir hasta te davisiyle uğra§mı§ olmamdan kaynaklandığını dü§ündüm. O tarihte muaye nehanemi açık bulundurmazsam, düzenli olarak ameliyat yapmazsam "ger çek" doktor olarak saygı görmeyeceği md en korkuyordum. Yaratıcılığımı ya zı yazmaya ve öğretmeye yönlendirmek istiyordum ama yarım gün çalıştı ğım takdirde meslekta§larımın ho§lanmayacağını dü§ünüyordum. İkinci enerji merkezinin kördüğüm olmasının bir örneği işte böyleydi. İlerleme hırsımız ile sevgi ve takdir açığımızın bedenimizin yaratıcı merkezinde ya rattığı karma§a kar§ımıza bir fibroid olarak çıkıyor.

ELLEN: YARATICILlCINI ORTAYA ÇıKARMAK

Otuz sekiz ya§ında, evli, iki çocuk annesi olan Ellen yerel üniversite de ara§tırma görevlisi olarak çaı§ıyor ve gerek yaptığı işi, gerekse i§ arka da§larını çok seviyordu. Kendi projelerinde yardıma gereksinim duyan meslekta§larının ona ba§vurmalarından keyif alıyordu. Aradan geçen yıl lar içinde Ellen daha bağımsız biçimde çaı§mak istediğini fark etti ama mesleğinde öylesine "vazgeçilmez" biri olmu§tu ki, haşka projeleri bir ya na itip kendi bireysel yaratıcılığını öne çıkaramıyordu. Fibroid tümör ta nısı bu dönemde kondu. Bunu izleyen birkaç yıl boyunca Ellen kendi ara§tırmasıyla, meslek ıaşlannın, çocuklarının ve kocasının gereksinimleri arasında bölündüğü nü hissederken fibroidi de büyümeye ba§ladı. Ameliyat konusunda görü~ rnek üzere beni ziyaret ettiğinde enerjisinin nereden "sızıntı yaptığını sordum. Kimliğinin ve özdeğerinin büyük bölümünün ba§kaları için va olmaktan kaynaklandığını söyledi. Kendi adına çalıştığı takdirde kendi pek yararlı hissetmemekten ve ba§kalarının da onu bencilolarak dü§ün melerinden korktuğunu açıkladı. Bunlardan söz ederken, çalışma takvi minde ve öncelikler sıralamasında daha önceden yapmış olması gereken bazı düzeltmeler olduğunu fark etti. Sonra bana ameliyat olmadan önce kendisine altı ay süre daha tanımak istediğini söyledi. Bundan sonraki görüşrnemizde fibroidi daha fazla büyümemiş, hatta biraz küçülmüştü. Daha da önemlisi Ellen meslektaşlarına artık onlar için çalışmak istemediğini söylemiş, kendi projelerini gerçekleştirrnek için yeni adımlar atmıştı. Başka bir deyişle kendi yaratıcılığını ortaya Çı karmaya hazırlanıyordu. Eğer bir fibroidiniz varsa kendinize şu soruları sorun: Bu dünyadan göçüp gitmeden önce, ortaya çıkarmak istediğim yaratıcılıklarım neler dir? Eğer her şey istediğim gibi olsaydı, yaşamını nasıl görünürdü? Eğer ulu aylık ömrüm kalmışsa, hangi ilişkilerime derhal son verirdim? Hangi ılişkilerime daha fazla zaman ayırır, ilgi gösterirdim? Hangi ilişkilerim eni gerçekten doyuruyor? Hangileri enerjimi alıp götürüyor? Yanıtları uızı günlüğünüze yazın ve sizi destekleyen arkadaşlarınızla tartışırı. Ara dığınız yanıtları benliğinizin derinliklerinde bulacaksınız. Tek gerekli nokta, bunları duymak için açık olmanızdır. Fibroidlerin Tedavisi Bir fibroidin belki de tedavi edilmesine gerek olmadığı aklınıza ge L, il ilk nokta olmalıdır. Bekle ve gör politikası çoğu zaman hiç de mantık i değil ve fibroidIer sizi rahatsız etmedikçe, hiçbir zararlı sonuca yol aç «ı.uları onlarla birlikte yıllarca yaşayabilirsiniz. Belki de sizi rahatsız eden I, konu, varlıklarını bilmenizdir. Pelvis uzuvlarımız konusundaki kültü l uıirasımıza bakarsak, herhangi bir şeyin ters gideceği fikri, bir kadının ılılıgı açısından fibroidin kendisinden daha büyük bir risk taşır, Bu konuyu kadınların biraz daha hafife alması kendi açılarından da ıyı olacaktır. Fibroid tanısı konduğunda, genellikle ikinci çakranızdaki ı:esizliğin nedenini bilemezsiniz ve bunu ancak daha sonraları geriye "ıp bakınca anlarsınız. Hangi tedavi yöntemine karar verirseniz verin, uhklannızdan ders almanız daha önemli olacaktır. Öğrenme deneyiminin temel unsurlarından biri, kendinizi suçlamak tan uzaklaşmaktır. "Herhangi bir hata yaptığınız" için belirli bir hastalığa yakalandığınız ya da belirli bir semptom sergilediğiniz fikrine saplanıp kalmak asla yardımcı olmaz. Bu durumun, dikkatinizi hangi konuya çek mek istediğini önceden bilseydiniz, zaten başka türlü davranırdınız. Tüm fiziksel durumların genetik, besinsel, çevresel ve duygusal unsurları aynı anda oluşur. Buna karşılık bazen fibroidi tedavi etmeye yönelebilirsiniz. Meno poz dönemi sona erince küçüleceğini bildiğiniz halde belki de bu süreyi adeta hamileymiş gibi görünerek geçirmek istemeyebilirsiniz. Tıpkı be nim gibi fibroidinizi gizlemek amacıyla giyindiğinizi fark ederseniz ve mc nopoz döneminiz altı ya da daha fazla yıl sonra gerçekleşecekse, hareket geçmeyi düşünebilirsiniz. Eğer semptomların arasında ağrı, şiddetli kana ma, kramp ya da sırt ağrısı varsa, tedaviyi kesinlikle düşünmelisiniz, Üs telik tedavi seçenekleri çok çeşitlidir.

BESLENME MODELİ DEGİşİKLİGİ VE T AKVİYE HAPLAR

Aşırı estrojeni dengeleyen ya da enerji (ehi) akımını sağlayan her, hangi bir alternatif yaklaşım fibroidlerin yanı sıra şiddetli kanarnaları Vi adet kramplarını da iyileştirmeye yarar. Bu yaklaşımların arasında aku punktur, Çin şitalı otları, soya ya da ketentohumu gibi kaynaklardan eld edilen bitkiestrojenleri, beslenme modeli değişikliği, estrojen dengeleye takviye ilaçlar (Bkz. Bölüm 6) ve yoga gibi egzersizler bulunmaktadır. Bir bülten abonesinden gelen mektubun gösterdiği gibi bu yaklaşı lar denemeye değer: Yıllardır rahim duvarına yapışık duran 2530 fibroid tümörüyle ya yorum. Her ay iki hafta boyunca dayanılmaz ağrılar çekiyordum. sinlikle uyuyamıyordum, bir top gibi kıvrılıp yatıyor ve çektiğim a dan ter içinde kalıyordum. 99 ve 992de iki kez laparoskopla ı zer ameliyatı geçirdim, cerrah ancak en büyük üç ya da dört fibroi alabildi. Sonra sizin kitabınızı okudum; süt ürünlerinden kaçınm B kompleks vitaminieri ve 800 mgr. magnezyum tüketrnek konus daki önerilerinizi dikkatle uyguluyorum. Sonuçta, §ükranlarımı bil dirmek için size ilk doğan bebeğimi armağan edebilirim! Ağrılarım sona erdi! Tekrar ameliyat olmayı tasarlıyordum ama önerilerinizin işe yaradığını görünce fikrimi deği§tirdim. Kendimi, yeniden doğ muş, canlanmış, güçlenmiş yeni bir kadın gibi hissediyorum. IORMON TEDA VİLERİ • Biyoözdeş progesteron. Reçetesiz satılan yüzde 2 progesteron içe cilt kremleri (ProGest, FemGest), günde iki kez 4 2 çay kaşığı dar avuçlarınıza ya da cildinizin yumuşak noktalarına üç hafta sürülüp ll hafta bırakılınca estrojen baskınlığını gidermeye yarar. Eğer düzenli lrak adet görüyorsanız, krem kullanma takvimini bir hafta boşluğu ılıl döneminize rastlayacak biçimde ayarlayın, eğer adetleriniz düzensiz hı, progesteron kremini tüm insanların yaşamının uyum gösterdiği ayın ieketlerine göre düzenleyin. Ayın karanlık yüzü ortaya çıkınca krem nllanmayın. Çoğu kadın bu dönemde adet görür. Bazı kadınlar ise hiç iili vermeden kullanarak rahat eder. Bazen de daha yüksek dozlara gereksinim duyulur. Doğal progeste kremleri reçeteye uygun olarak ilaç imal eden eczanelerde bulunur. yca yüzde 4 ve 8 doğal progesteron içeren vajina jeli (Crinone) reçe le tüm eczanelerde satılır. iltten uygulanan progesteron kadınların çoğu için yeterlidir. Kara liln tarafından metabolize edilmesi gereken ağızdan alınan hapların yan iı naleri bazı kadınlarda uyku hali ve depresyon gibi belirtiler ortaya çı nuhilir. Yine de hapları tercih edenler de vardır. Genelolarak ayda iki ıllta kullanılacak günlük doz, bir, iki kez 00200 mgr.dir ama bazı ka ,ıLır her gün almak gereksinimini duyabilir. • Doğum kontrol hapları. Sentetik estrojen ve progestin karışımı olan ı iiın kontrol hapları, fibriod büyümesine neden olan estrojen baskınlı liii düzeltebilir. Bu haplar sentetik hormon içerdiğinden, ancak besten uıodeli deği§ikliği, akupunktur, şifalı otlar işe yaramadığı ya da doğal ıkınler kullanılmak kesinlikle istenmediği zaman denenmesini öneri • GnRH karşıtları. Nafarelin (Synarel) ya da leuprolide (Lupron) gi bi GnRH karşıtları, hipofiz bezi düzeyi üzerinde harekete geçer ve bede ni yapay menopoz durumuna getirir. Böylece estrojen düzeyleri düşer ve fibroidIer küçülür. Yan etkileri tıpkı doğal menopoz gibi, kemik yoğunlu ğu kaybı, ateş basma nöbetleri ve vajina kuruluğudur ama çoğunlukla bu etkiler fibroidierin büyümesine yol açmayan düşük doz hormon terapisiy le geçirilebilir.

GnRH karşıtları bazı kadınlar için ameliyat yerine kullanılacak seçe neklerin yerini tutar. Eğer ailenizde Alzheimer hastalığı varsa, bunların kullanımını önermiyorum, çünkü estrojenin hızlı bir biçimde beyinden çekilmesi bazı kadınlar için kötü olabilir. CERRAHİ MÜDAHALELER • Miyomektomi. Fibroidlerin ameliyatla alınması büyüklüğüne ve bu lunduğu yere bağlıdır. Rahmin içinde bulunanlar vajinadan alınabildiği gibi bir kısmı da laparoskopi yöntemiyle (göbek deliği ameliyatı olarak da bilinir) alınır. Benimki gibi büyük olanlar ise, genellikle karın ameliyatıy la çıkartılır. Eğer ameliyata karar verirseniz, pelvis uzuvlarını onarıp koruyacak v rahminizi aldırmak istemediğiniz fikrine saygı duyacak uzman bir doktor ba§VUfmalısınız. Ameliyatım sona erince doktorum bana, "Tüm pelvis uzuv larınızın sağlıklı ve normalolduğunu söylemekten mutluyum. Fibroidde başka biçbir şeyi almadım!" demişti ve ben de bunu duymak istiyordum. Fibroidlerinizin alınması gücünüze güç katan bir deneyim olabili Bülten abonelerinden biri şöyle yazmıştı: Fibroidlerim ameliyatla alındıktan sonra, ya§amımın olumsuz yönl rinin çoğundan uzaklaştım. Harikaydı! Ne baş ağrısı, ne kramp, de sırt ağrısı. Hala beslenme modeli değişiklikleri üzerinde çalışıy rum ama şimdiye kadar yaptıklarım bile kendimi daha olumlu, güçl ve dertsiz hissetmeme neden oldu. Ayrıca ben dua eden bir kadını Yaşarn biçimimdeki değişiklikler, dualarla kırk yaşından sonra ken dimi iyileştirme ve olgunlaşma yolunda ilerliyorum! • Fibroid embolizasyonu. Yeni bir tedavi yöntemidir ve rahim atarda manna genelolarak polivinil alkol partikülleri enjekte edilerek tıkanıklık oluşturulur. Böylece kan akımı kesilince fibroid küçülür. Bu işlem özel lgitim almış radyologlar tarafından gerçekleştirilir, Rahim atardamarına ulaşmak için üst bacağın uyluk damarına katater ile girilir. Ameliyatın ya pıldığı merkezlerin çoğundan olumlu raporlar gelmektedir ve dünya ça pında başarı oranı yaklaşık yüzde 8Sdir. Şiddetli ya da düzensiz kanama I,ır, rahim büyümesi ve fibroidin büyüklüğüne bağlı olan sık idrara çıkma ibi semptomlar bu tedaviye cevap vermiştir. Ameliyat olan hastalar altı ay içinde rabimde yüzde 4060 küçülme lıckleyebilir ama rahmin küçüldüğünü görmeyenler bile şiddetli kanama llhi semptomların geçtiğini açıklamışlardır, Gerçi henüz ameliyat sonrası verileri hazır değildir ama bu yöntemin miyomektomi ya da rahmin alın uınsı gibi ameliyatlarla kıyaslanınca komplikasyon riski çok düşüktür. Yi lll de böbrek rahatsızlığı ya da pıhtılaşma yaratan maddeye alerji gibi ba i ciddi komplikasyonlar da görülmüştür. Eğer bu yöntem ilginizi çeki vursa, ameliyatın sıkça yapıldığı bir merkezdeki uzmanlara danışırı. • Rahmin alınması. Fibroid tedavisi için son çare olarak düşünülme li, ancak fibroidIerin yanı sıra başka tedavilere cevap vermeyen şiddetli lınamalar ve ağrı sorunları olan kadınlara uygulanmalıdır. Durum böyle «hluğundan rahmin alınması kadının yaşarn kalitesini önemli ölçüde yük i ltcceğinden, bir kurtarıcı olarak görülür.

lAROL: AMELİYAT ZORUNLULUGU

Ameliyat konusunda danışmak için bana geldiğinde Carol kırk altı ı~ındaydı ve rahmindeki çok sayıda fibroid şiddetli kanarnalara neden ılup kronik kansızlık ve yorgunluğa yol açmıştı. Son dört yıldır bir gün ,ırlik sahibi olacağını umarak rahmine sahip çıkmıştı ama durumu öyle lll kötüye gitrnişti ki, rahmini korumak adeta mesleği oluvermişti. Hat ta doktor randevuları ve şiddetli kanarnalardan dolayı işe gidememek gi bi nedenlerle işini de yitirrnişti. Doğum kontrol hapları, sentetik hormon lar kullanıp birkaç kez kürtaj yaptırdığı halde hiçbir sonuca ulaşamamıştı. Durumu beslenme modeli değişikliği ya da akupunktur gibi alternatif yöntemler önerilmeyecek kadar tehlikeliydi. Carola rahmini aldırmanın sağlığını olumlu yönde etkileyeceğini önerdim. (Eğer bugün gelmiş olsay dı, fibroid embolizasyonu yöntemini önerirdim.) Carolın rahim sorunu yaşamını doğru dürüst sürdürmesine engel oluyordu. Yaşamsal kanını bir türlü gerçekleşmeyen ya da asla gerçekleş meyecek olan umutlara ve düşlere akıtmak gibi sonucu olmayan bir yola tıkılıp kalmıştı. Orta yaşa gelen hepimiz gibi Carolın da geçmişinden ge len gerçekleşmemiş bir düşten (çocuk doğurmak) vazgeçmesi, bunun ya sını tutması ve yoluna devam etmesi gerekiyordu. Gerçi bunu yapmak hiç de kolay değildir ama bazen en iyi tedavi yöntemidir. Ameliyat ya da Diğer Müdahalelere Güçlü Bir Yaklaşım Ameliyat olmayı seçtiğiniz zaman diğer seçeneklerinizi de bildiğiniz için artık kurban rolünden çıkıp konuya ortak oluyorsunuz. Bu görüş far kı bile sonucun iyi olmasını olumlu olarak etkiliyor. Meslektaşını Peggy Huddlestonın Prepare for Surgery, Heal Faster adlı kitabı sağlıklı ve güç kazandırıcı bir deneyimi nasıl yaşayacağınızı anlatıyor. Yanlış Nedenlerle Yapılan Rahim Ameliyatları Fibroid tedavisi için rahim ameliyatı olmanız aşağıdaki nedenlerle önerildiği zaman, ikinci bir doktora kesinlikle danışmalısınız. . "Fibroid büyümeden ameliyat almalısınız. Eğer olmazsanız, fibraid büyür ve daha sonraki ameliyatıniz çok daha zor olur. " Küçük bir tümör tedaviye direnç gösteren kanamaya ya da doğur gank sorununa neden olmuyorsa, alınması kesinlikle gerekmez. Fibroid lerin tümü büyümediği gibi, yapılan çalışmalar büyük fibriodlerin alınma sının da hasta için farklı bir risk taşımadığını göstermiştir. Gerekirse ra him ve yumurtalıklara giden kan akımı yerinde bırakılarak fibroid alına bilir (Miyomektomi konusuna bakınız). 2. " Fibraidiniz kansere dönüşebilir" ya da "Kanserli olup olmadığını ameliyat etmeden anlayamayız. " Bir fibroidin kanserli hücre içermesi çok enderdir (bu vakanın orta ya çıkma olasılığı binde birden azdır). Eğer bir fibroid kansere dönüşür se, buna rahim sarkoması adı verilir ve günümüzde bu tahminin yapılma sı çok güçtür, ameliyatla alınıp tanı konması iyileşme olasılığınızı pek faz la yükseltmeyecektir. Rahim ameliyatının komplikasyonlarından ölme olasılığı, istatistik açısından bir rahim sarkoması olma olasılığından ancak biraz fazladır. 3. "Yumurtalıklarıruz ultrasonda görülemiyor." Fibroid tanısını kesinleştirrnek için ultrasona girdiğiniz zaman, yu rnurtalıklarınızdan biri, fibroidin ardına gizlendiğinden belki de görüle mez. Doktorlar var olan bir yumurtalık sorununa tanı koyamamaktan so rumlu tutuldukları için, her şeyin yolunda olduğundan emin olmak ama cıyla ameliyat olmanızı önerebilirler. Eğer yumurtalıklarınızda bir rahatsızlık olduğuna inanmanız için bir neden varsa, doktorunuzdan bunu izlemesini isteyebilirsiniz. Bir yumur talığın ultrasonda görünmemesi bir terslik olduğunu göstermez; ne de ol sa teknolojinin de sınırları vardır.

Böyle bir durumda bazı kadınların pel visin içeriden ışıkla muayene edilebileceği laparoskopiye başvurmayı dü şünebilirler. (Bu işlem sırasında rahim ve yumurtalıklarda biyopsi yapıla hilir.) Bazıları ise iyi olduklarına inanmayı yeğlerler. Hangi seçenek size uzur veriyorsa, seçiminizi ona göre yapın. Rahim Ameliyatı Olmalı mısınız? Orta yaş döneminde kadınların rahimlerinin alınmasının en yaygın nedeni şiddetli ve düzensiz kanarnalardır. Gerçi bu ameliyat bazen gerek lı olabilir ama başka doğal yöntemlerle daha kolayca semptomlarına çare bulabilecekken ameliyatı seçenlerin de sayısı oldukça yüksektir. Ne var ki, pelvis uzuvlarına sahip çıkmanın değeri yüksektir. İdeal bir dünyada tüm kızlara ve kadınlara pelvis uzuvlarının değe çok küçük yaşta öğretilmeli, erkeklerin cinsel uzuvları kadar üzerinde araş tırma yapılmalı, kanama ve ağrılara karşırı güvenli, etkili doğal alternatifi bulunmalı; böylece rahmin alınması ameliyatı ancak alternatiflerin hiçbir işe yaramadığı takdirde düşünülmelidir. Konu erkek cinsel uzuvları olun bu görüş gündeme geliyor. Prostat kanseri için son derece etkili bir yöntez olmasına karşın, testislerin alınmasına ancak son çare olarak başvuruluy Ayrıca penis kanserinde bile penisin alındığı hiç duyulmamıştır. Ne var ki, rahim ve yumurtalıklar şimdiye dek öylesine horgörül ki, çoğu kadın bunlardan korkmaya başladı. Adına Jane diyeceğim bir h dının bir partide yaklaşan rahim ameliyatından söz etmesine kulak mi firi olmuştum. Portakal büyüklüğünde bir fibroidi vardı ama hiçbir sertır tomu yoktu. "Elli yaşına geldim ve bu yaştan sonra her an o bölgede h §ey olabilir. Şimdiden alınması bence daha iyi." Doktorların çoğu bu }{, kuları pekiştiriyor, Yedi ay kadar önce sağlıklı bir kız bebek dünyaya ~ tiren bir kadın rahim ameliyatı konusunda danışmak için bana geldiğin kendi doktorunun artık "rahminin dost olmadığını" söylediğini anlatmış: Antik çağda kadınların psikolojik ve fiziksel sorunlarının rahimle den kaynaklandığına inanıldığından Yunanca hystera (rahim) sözcüğü, münü kapsamak amacıyla kullanılmıştı, ıSOülerde anestezinin yaygınlz masından sonra bir kadının kocası, babası ya da doktoru tarafından, o aşırı yemek yemek, sancılı adet görme, psikolojik bozukluklar, mastür yon, rasgele cinsel ilişki ya da erotik eğilimler gibi herhangi bir rahatsızl.; olduğuna karar verilince, derhal rahminin alınması gündeme geliyordu. Amerikada rahmin alınması en sık yapılan ameliyattır; hem doktor hem de hastalar bu uzuvların tehlikeli ve vazgeçilebilir olduğuna inan mışlardır. Altmış yaşına gelene dek bu ülkede üç kadından biri rahim liyatı olmuştur ve bu sayı inanılmaz derecede yüksektir. Doktor eşleri sında rahim ameliyatı sayısının çok yüksek olmasına şaşırmamak gere Üstelik kadınların yüzde 43ü rahim ameliyatı sırasında yumurtalık ka ne yakalanma olasılığından çekinerek yumurtalıklarını da aldınrlar. Ne ki, yumurtalık kanseri riski çok düşüktür ve buna karşılık yaşamımız bo: ca yumurtalıklarımızın ürettiği hormonlara gereksinimimiz vardır. Rahim, Serviks ve Yumurtalıklara Sahip Çıkmak için İyi Nedenler • Yaşamınız boyunca bedeninizi hormonlarla desteklemek için ra him, serviks ve yumurtalıklarınız birlikte çalışır.

Üstelik aynı kan kaynağı nın büyük bir bölümünü paytaşırlar. Rahim alındığı zaman yumurtalıkla rın fonksiyonu etkilenir. Rahmi alınan kadınların yaklaşık yüzde SOsinin yumurtalıkları fonksiyonlarını normalden daha erken yitirdiğinden, daha erken yaşta menopoza girerler ve kalp rahatsızlıklarıyla osteoporoz risk lerı yükselir." • Yumurtalıklar erkeklerdeki testislerin tam karşılığıdır ve normal cinsel dür tü lerı e bağlantılı olan androjenleri üretirler. Bazı çalışmalar yu murtalıkları alınan kadınların yüzde 2Sinde cinsel dürtü eksikliği görül düğünü ortaya çıkarmıştır. Tıp literatüründe yumurtalıkların alınmasının kadınları kısırlaştığı tanımı kullanılmaktadır.i çoğu doktor yumurtalık kanserinden korunmak amacıyla rahim ameliyatında yumurtalıkları da alır. Eğer hasta genetik olarak güçlü bir yumurtalık kanseri riski taşıyorsa, bu karar yerinde olabilir. Ama kadınla rın büyük çoğunluğu yumurtalık kanserine yakalanmayacağından, önlem olarak normal yumurtalıkların alınmasının bedeli çok yüksektir. • Rahim ve yumurtalıklarına sahip kadınlarda doğal menopoz süreci normal bir fizyolojik olgudur; yaklaşık altı ile on üç yıl sürer. Yumurtalık lar fonksiyon değişikliğine girerken böbreküstü bezleri ve beden yağı hormon üretimini üstlenmeye başlar. Bir kadımn yalnızca rahmi ya da rahmiyle birlikte yumurtalıkları alındığında, bedeni ani bir menopoza gi rerek hormon sistemini altüst eder. • Orgazm sırasında rahim ritmik kasılmalara girdiğinden, çoğu kadı nın cinsel birleşmeden aldığı zevki arttırır. Rahmi alınmış olan bazı ka dınlar artık orgazmdan eskisi kadar zevk almadıklarını söylemektedirler. • Serviks (rahmin vajinaya uzanan alt boynu) normal pelvis tabanı nın bir parçasıdır ve mesaneyi desteklemeye yardımcı olur. Mesaneye gi den sinirler serviksle çok yakından bağlantılıdır. Rahmin alınması sırasın da serviks de alındığı takdirde bu sinirler hasar görebilir ve idrar tutama ma riski artar. 6 • Rahim ameliyatlarının yalnızca yüzde IOu kanser nedeniyle yapıl maktadır. Bunun anlamı ameliyatların yüzde 90ında bir kadının pelvis uzuvları habis olmayan bir rahatsızlık nedeniyle alınmış demektir ve bu tip hastalıklar çoğunlukla ameliyat dışı yöntemlerle tedavi edilebilir. Rahim Ameliyatı Mirasınızı Araştırmak Eskiye, bilinçaltına dayanan, araştınlmamış inanışiara bağlı olarak hareket ettiği sürece, dünyadaki tüm eğitim ve bilginin bir kadının yaşa mını asla değiştirmeyeceğini aradan geçen yıllar içinde öğrendim. Hepi ınizde aile bireylerinden kalan özgün bir miras vardır. Özellikle kuşaklar boyunca gizli tutulmuş ve yanlış bilgiler verilmiş olan pelvis uzuvları söz konusu olunca bu miras gerçektir. Rahim ameliyatı mirasınızı ortaya çı karmamza yardımcı olacak bazı sorular vardır. Eğer varsa hangi akrabalarınız rahim ameliyatı oldu? Niçin? Ameli at tarihinde yaşamlarında olup bitenleri biliyor musunuz? Onlara hangi ınrulann konduğunu ve hangi semptomları sergilediklerini biliyor musu nuz? Bunları öğrenmeniz mümkün mü? Yoksa bu bilgiler "fazla kişisel" olduğundan soramayacağınızı mı düşünüyorsunuz? Ailenizde "ameliyat olunca yaşam daha iyi olur" inancı var mı? Hastalarımdan biri kırklı yaşlarında rahim ameliyatı olmasına gerek tığine inanıyordu, çünkü "tüm ablaları olmuştu". Sonuçta orta yaşa yakla ırken pelvis uzuvlarının üzerinde yoğunlaştı ve her sancıyı, adetlerindeki en küçük düzensizliği dikkatle izlemeye başladı.

Beyinbeden bağlantısı ve sağlıksız yaşam biçimi "rahatlamak için" rahim ameliyatı olmasını sağ layacak yeterli semptomu sergiledi. Eğer bu soruların tümünü dürüstçe yanıtladıktan sonra hala rahim neliyatı olmanız gerektiğini düşünüyorsanız, olmanızda yarar vardır. Eğer Daha Önceden Rahim Ameliyatı Olduysanız Başka seçenekleriniz olduğunu bilmeden rahminiz ameliyatla alın ılıysa, bu yöntemin belki de en iyi seçim olmadığını öğrenmenin sizi üze rcğini biliyorum. Bülten abonelerimden biri şöyle demişti: Rahim ve yumurtalıklarınıza sahip çıkmanın yararlarını anlatan yazı nızı okuduktan sonra ağladım. Aslında beni rahatsız etmeyen bir fib roid nedeniyle rahmim alındığında kırk beş yaşındaydım. Yumurta lıklarımı da aldılar. Bunlar yirmi yıl önce yapıldı. Başka seçenekle rim olduğunu bilmiyordum. Ayrıca şimdiye dek pelvis uzuvlarımı yi tirmenin yasını tutmadığımı fark ettim. Şimdi bu işlemi tamamladım ve artık üzülmekten vazgeçip ileriye gidebilirim. Rahim ameliyatından sonra iyileşmenin ilk adımı bunu yaptırmanın size yararlarını düşünmektir. Mainede yapılan çok geniş çaplı bir araştır mada, kanser dışı vakalarda kanama ve ağrı nedeniyle rahmin alınması nın kadınların çoğunun yaşam kalitesini geliştirmekle olumlu bağlantısı bulunduğu ortaya çıkmıştır." Özellikle anımsatmak istediğim bir nokta, bu araştırmaya katılan kadınların tümüne ameliyat olmak ya da olmamak konusunda seçme şansının tanınmış olmasıdır. Birçok hastamı bu araştır maya gönderdim ve verilerin arasında bulunan ameliyatların bir kısmını da ben yaptım. Ameliyat olmayı seçenlerin çoğu, kendilerine daha fazla yararlı olacağına inanıyordu. Bazıları yıllardır çektikleri kanarnalardan ve sıkıntılardan ancak ameliyatla kurtulmuştu, Bazılarının ise ameliyat son rasında cinsel yaşamlarında gelişme olmuştu. Sözün özü olarak doğru ko şullar altında yapılan ra him ameliyatının tedavi edici yönünün yüksek ol duğunu söyleyebilirim. Evet, rahminiz ve yumurtalıklarınız önemlidir ama siz yalnızca uzuv larınızın toplamından oluşrnuyorsunuz. Ruhunuz, fiziksel bedeninizi s ran ve besleyen elektromanyetik enerji alanı her zaman bütündür. Fizikı sel bedeninize ne olursa olsun, benliğinizin bu önemli kısmını yok ed mezsiniz. Sağlıklı bir beslenme modeli uygular, düzenli egzersiz yapar, beden nizin normal üretimine en yakın doğal hormon takviyesini yaparsanız, i deninizin hormonları tekrar dengeleyeceğini ve sağlığınızı koruyacağı göreceksiniz. Eğer önceden ameliyat olup şimdi pişmansanız bile, o zamanki şullar altında belki de en iyi kararı vermiş olabileceğinizi de aklınızdan karmayın. Bu nedenle kendinizi takdir edin. Bizim sağlık sistemimiz mensubu olduğumuz kültürün inanışlarını yansıtıyor ve bu inanışların et kisinden kendimizi tümüyle kurtarmamız olanaksızdır. Eğer daha fazla bilginiz olsaydı, bu ameliyattan kaçınabilirdiniz ama o zaman bu bilgiye sahip değildiniz. Bu konu hakkındaki duygularınızı, sevimli olmasalar bi le, yüzeye çıkarın. (Hastalarımdan biri sürekli tekrarlayan düşünde. ame liyatını yapan doktoru yaraladığını, hatta öldürdüğünü görüyordu. Bir ha nımefendiye yakı§mayacak intikam fantezisini tümüyle hissedip yüksek sesle anlattıktan sonra kendini geçmişten kopardı, hem kendini, hem doktorunu bağışladı ve yaşamında ilerlemeye başladı.j Ameliyatla bedeninizin bir parçasını yitirmek gibi yaşamınızı altüst eden olaylardan bile kendinizi sıyırabilirsiniz. Siz iyileşince de, öykünüz ,ıglığa giden yolda bir başkasına yardımcı olacaktır. Şu anda sağlığınızı ıdiştirrnek için atacağınız ilk adım, rahim ameliyatına giden olayları göz ılln geçirmek ve o tarihte yaratıcılık dürtüleriniz ya da sınırlarınızIa ilgili luı sıkıntınız olup olmadığını anımsamak olmalıdır.

Bu bağlantıyı kurmak IlC güç kazandıracağı gibi, bedeninizin bilgeliğini daha fazla takdir et nizi de sağlayacaktır. ldrar Yolu ve Pelvis Tabanı Kaslarınızı Güçlendirin rta yaşta vajina ve aşağı idrar yolunda hormon desteğinin yitirilme lı birlikte pelvis tabanı kaslarının zayıfladığı görülür. Sonuç olarak ço i I,udm öksürür ya da aksırırken idrarını kaçırmaktan tekrarlayan idrar iiii i• n feksiyonlarına kadar çeşitli sorunlarla karşılaşır. Kişisel ilişkilerinizde sağlıklı sınırlar yaratmayı öğrenirken bir yan i dıl, pelvis tabanı kaslarını Kegel egzersizleri yaparak ya da vajina i iıl•ları kullanarak geliştirebilirsiniz. Bu egzersizler yalnızca pelvis ta güçlendirmekle kalmayıp vajina, mesane ve idrar yoluna kan akışı llın.lığından dokuları daha dayanıklı hale getirir. Sonucunda da cin i nmunız ve mesane kontrolünüz gelişir. Kuru Kalmak: Mesane Kontrolünü Korumak ya da Yeniden Kazanmak İstemeden idrar kaçırmak Amerikada yaklaşık on üç milyon kişiyi etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Gerçi on beş ile altmış dört yaşları arasındaki kadınların yüzde ıo30u yaşamlarının herhangi bir dönemin de idrar kaçırma deneyimi yaşayabilirler ama bu durum ilerleyen yaşla birlikte daha sık tekrarlanır. Genellikle ilk kez menopoz öncesinde ken dini belli eder ve ilerleyişini durdurmak için atılacak birçok adım vardır. Kadınlar altmış beş yaşına ulaşınca, idrar kaçırma oranı yüzde lS3Se ka dar yükselir." Gerçi bu sorun erkekleri de etkiler ama kadınları etkileme oranı beş kat daha fazladır. çoğu kadın bu konuyu doktoruna danışmaya utandı ğından, yeni ve etkili tedavi yöntemlerinden habersizdir. Üstelik doktor ların çoğu da en yeni yöntemlerden habersizdir. lama dergisindeki maka lesinde Dr. Neil M. Resnick, "Doktorların çoğu idrar kaçırma konusunda pek az eğitim aldığından, bu noktayı araştırmaz ve tedavi başarısını dü şük olarak görür," diye yazmıştı." Bunun anlaıru sessizce ıstırap çekmeniz gerekir demek değildir. İdrar kaçırma kolayca teşhis edilir ve genellikle tedavi edilebilir. Aşağıda açıkla nan tedavi seçeneklerini okuyun, hangilerinin size yakın geldiğine karar ve rin ve doktorunuzIa görüşün. Mümkünse kadınların üroloji sorunlarını de ğerlendiren bir uzmana başvurun. Sorununuzun hangi tip idrar kaçırma ol duğunu saptamak doktorunuzIa birlikte size en uygun tedaviyi bulmanı kolaylaştıracaktır. Günümüzde jinekologların çoğu ürojinekoloji eğitimi al dığından bu değerlendirmeyi muayenehanelerinde yapabilirler. Stres kaynaklı idrar tutarnama en yaygın biçimdir ve gülrnek, aceleyl ayağa kalkmak ya da egzersiz yapmak gibi, karın boşluğunda baskıyı artı rıp idrar yolu büzgen kasının kapalı kalma kapasitesini aşan durumlar görülür. Bu durum büzgen kasın gevşemesinden ya da idrar yolunun açı sının değişmesiyle fonksiyon bozukluğunun ortaya çıkmasından kayna lanır. Menopoz döneminde yaygın olan birçok unsur bu soruna yol aça lir. MeılOpoz • Zayıflayan pelvis tabanı kasları. Düzenli olarak yaptığınız egzersiz lere pelvis tabanı kaslarınızı da katmıyorsanız, tıpkı üst kol kasla rınız gibi bunlar da olması gerekenden daha zayıf olabilirler. • Estrojen eksikliğinden dolayı dış idrar yolu bölgesi dokularının in celmesi. • Doğumdan, önemli pelvis ameliyatlarından, radyasyondan, sigara içmekten kaynaklanan sinir hasarı ya da idrara çıkarken karın içindeki aşırı yağların idrar yolunu dışarı itmesi. İdrar yolu büzgen kasının sinirleri de yaşlanmakla birlikte zayıflar ama yalnızca yaş lanmak bu fonksiyon bozukluğuna neden olmaz. (Araştırmalar menopoz dönemindeki kadınlarda, bu bölgedeki sinir yoğunluğu nun farklılıklar gösterdiğini saptamıştır.j" • Multiple Skleroz gibi sinir sistemi bozuklukları hastalıkları da farklı tiplerde idrar tutamamaya yol açar. Sorununuzun kaynağı ne olursa olsun, yaşamınızı yetişkinler için bağ kullanmak dışında geçirmenizi sağlayacak çözümler vardır! İdrar Tutamama Sorununa Ameliyat Dışında Çözümler • Kayıt tutun. Bu soruna yol açan nedenleri saptayabilmek için kayıt Itılmanız yararlı olacaktır. Sorunun ne sıklıkta tekrarladığını, ortaya çık masının hemen öncesinde hangi hareketleri yaptığınızı, ne miktarda idrar ıçırdığınızı, önceden uyarı alıp alamadığınızı, geceleri bu nedenle uya iili uyanmadığınızı ya da belirli yiyecekleri, içecekleri ve ilaçları tükettik iın sonra oluşup oluşmadığını kaydedin.

Bazen hangi nedenle ortaya çık lllimı saptayıp kendinize göre ayarlamalar yapabilirsiniz. çoğu kadın adet döneminin ilk gününde adet öncesi sıvısıyla birlikte ıla miktarda idrara çıktığını fark eder. Bu günlerde mesanenİz daha sık ılduğundan stres kaynaklı idrar tutamama sorunu daha kötü gibi görü ır. • Kafeinli içecekleri azaltın ya da tümüyle vazgeçin. Çok sayıda kadın LV ya da kahve içtiği zaman idrar miktarı arttığından bu sorunu yaşaya bilir. Kafeinsiz kahve bile idrar söktürücüdür. Aynı şekilde soğuk hava d idrar söktürücüdür. (Kayak yapacağım sabahlar asla kahve içmem yoks her inişten sonra tuvalete gitmek zorunda kalırım.) Kahve ayrıca mesane yi tahriş eder. Bu bilgiyi aktararak birçok kadının sorununa çözüm getir dim. • İlaç kullanma. İdrar kaçırmanın çe§itli tipleri arasında örtüşme ol duğundan, mesane kaslarını gev§etmek için çoğu kadına ilaç kullanması da önerilir. • Pelvis tabanını güçlendirin. çoğu kadın pelvis tabanıyla idrar yol kaslarını güçlendirip karın içi baskısına karşı koymayı arttırarak idrar tu tamama rahatsızlığından kurtulmu§tur. Pelvis tabanı kaslarının güçlen, me si pelvis uzuvlarına kan akışmın artmasını ve sinirlerinin güçlenmesi sağlar. Dr. Kegel948 yılında hastalarına değuma hazırlık olarak vajin kaslarını kasıp gev§etmeyi öğretirken bunu düşünüyordu. Her hamile k dın doğum öncesinde ve sonrasında Kegel egzersizlerini yaparak kasları doğumun zorluklarına dayanmasını sağlamaya çalışmalıdır. Düzenli Vi doğru biçimde yapılan egzersizler kasların çalı§masını sağladığı gibi ci sel ya§amınızı da geli§tirir. Bazı çalı§malar kadınların yüzde 75inin ya nızca Kegel egzersizleri yaparak stres kaynaklı idrar tutamama rahatsızı ğından kurtulduğunu göstermektedir. ii Ne var ki, bu egzersizleri yapmaları söylenen kadınların büyük ğunluğuna nasıl yapacakları öğretilmediğinden, birçoğu sonuç alam Doğru yöntem §öyledir: vajina kaslarınızı (idr ar akışını önleyen kasla ağır ağır ona kadar sayarak (on saniye) kasın, gevşetip beşe kadar sa ve tekrarlayın. Bu egzersizi günde üç kez beşer kere tekrarlayın. Üç, d" hafta içinde sonuç alacaksınız. Vajina kaslarıyla birlikte, karın, bacak ya da kalça kaslarınızı da k tığınız takdirde Kegel egzersizleri işe yaramaz. Daha doğrusu karın iı baskıyı arttırdığından sorunu daha da kötüye götürür. Bir, iki parmağın vajinaya sokarak kontrol edin. Yalnızca bu kasların kasılması gere Karnınızın gev§ek ve yumuşak kaldığından emin olmak için öteki elin alt karın bölgenize koyun. Kegel egzersizlerinin eski Çin tekniklerine dayanan başka bir yönte Illi daha vardır. Ağırlık katılmış bir koniyi vajinanıza yerleştirip günde iki kez beşer dakika tutmaya çalışırı. Zaman içinde bu süreyi günde iki ke 0 beş dakikaya çıkartın. (Konilerin ağırlığı 5 ile 00 gr. arasında deği ~ir.) Başlangıçta taşıyabildiğiniz en ağır koniyle egzersiz yapın ve ağırlığı .ırttırın. Koniyi vajinada tutmak otomatik olarak kasların çalışmasını sağ lar. Yıllardır bu konileri öneriyorum ve enfeksiyon, sinir hasarı, idrar vöktürücü ilaç kullanımı ve kafein gibi etkiler olmadıkça hastalarımın ço u harika sonuçlar elde etti. Kadınların yüzde 70i dört ile altı haftalık uüzerıli kullanım sonunda gel