Orta Kulak Hastalıkları Nelerdir

İç kulakta bulunan sıvının dengelenmesi ayarlanması ile ilgili bir problemdir. Hastalığın gerçek sebebi bilinmemektedir.

İç kulak işitme ve denge ile ilgilidir ve içi sıvı dolu bir kapsülden oluşmuştur. Meniere hastalığında bu sıvının basıncı artar. Artan basınç kulak çınlamasına kulakta tıkanıklık hissine işitmede azalmaya ve baş dönmesi hissine yol açar.

Hastalık baş dönmesi işitmede dalgalanmalar ve kulak çınlaması ile karakterizedir. Bulantı kusma denge kaybı terleme ve ishal eşlik edebilir.

Ataklar çoğunlukla ani başlangıçlıdır ve süreleri 20 dakika ile 24 saat arasında değişebilir. Birçok vakadaataklar arka arkaya gelir. Haftalar süren sık tekrarlayan ataklar olur ve yine haftalar aylar süren normale dönüş görülür.

İşitme kaybı işitme sinirinde oluşan hasardan dolayıdır. Hastalığın ilk evrelerinde işitme kaybı ataklar esnasında görülür daha sonra normale döner. Hastalık ilerledikçe işitme sinirinin düzelme kabiliyeti azalır ve sürekli işitme kayıpları oluşur.

Nadiren işitme kaybı kulak basıncı veya çınlama olmadan sadece aralıklı olarak baş dönmesi görülebilir. Aynı şekilde baş dönmesi olmadan aralıklı olarak işitme kaybı kulak basıncı çınlama olabilir.

Meniere hastalığı genellikle tek kulakta görülür ama iki kulak da tutulmuş olabilir.

İlaç tedavisi : İlaç tedavisinin amacı iç kulaktaki sıvı basıncını azaltmaya yöneliktir. Bu az tuzlu yiyerek ve idrar söktürücü ilaçlar kullanarak sağlanır.

Tuz suyun vücutta kalmasına sebep olur bu yüzden tuz kısıtlaması yapılır. İdrar söktürücüler de aynı amaçla kullanılırlar. Bu tedavi hastalığı kontrol altına almak amacıyla aylar hatta yıllar boyu kullanılabilir.

Denge sistemini baskılayıcı ilaçlar da tedaviye eklenebilir. Temelde bu ilaçlar beynin kulaktan gelen anormal uyarıları dikkate almamasını sağlar.

Cerrahi tedavi : Cerrahi tedavi ilaç tedavisinin başarılı olmadığı ve şiddetli baş dönmesinin bulunduğu durumlarda yapılır. İşitmeyi korumak için bütün gayret sarf edilir; bu yüzden operasyonun tipi kulaktaki işitmenin ne kadar kaybolduğuna bağlıdır. Operasyondan sonra işitmenin azalması mümkün olmasına rağmen genellikle aynı kalır. Çınlama daha iyi olabilir veya aynı kalabilir.

Operasyonun tipine bağlı olarak baş dönmesinin mükemmel tedavisi mümkündür. Baş dönmesi atakları yarım ile bir sene kadar sersemlik şeklinde ortaya çıkabilir daha sonra beyin ve diğer kulak görevi üstlenince bu durum da geçer.

Selim Pozisyonel Vertigo

İç kulaktan kaynaklanan en sık baş dönmesi sebebidir. Şikayetlerin iç kulakta bir yerde kalsiyum kristallerinin çökmesi sonucu olduğuna inanılmaktadır. Bu kristaller yer çekimi ve baş hareketleriyle iç kulak sıvısında hareket eder. Bu hastalık kendiliğinden bir viral hastalık sonrasında veya baş travması sonrası oluşabilir.

Bu hastalıkta baş ve vücut pozisyonlarında değişiklikle ortaya çıkan bazen bulantının da eşlik ettiği baş dönmesi sersemlik hâli görülür. Özellikle yatakta sağdan sola dönerken başlaması çok tipiktir. Şikayetlerbirkaç saniye veya dakika sürer. Şikayetler ortaya çıktığında sorumlu kulak genellikle yere doğru dönük olan kulaktır. İşitme kaybı kulakta basınç hissi veya çınlama gibi şikayetler görülmez.

Bu durum selim bir durumdur çünkü kendi kendine düzelir. Düzelme haftalar aylar nadiren de bir yıl sürebilir.

Denge sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanılır. Nadiren cerrahi gerekebilir.

Vestibüler Nörinit (Labirentit)

Bu hastalıkta iç kulaktaki denge bölümünde bulunan sinir hücrelerinde şişme olur. Bir virüs enfeksiyonun sebep olduğu düşünülmektedir. Kişiler şikayetleri başlamadan önce bir üst solunum yolu enfeksiyonusoğuk algınlığı geçirdiklerini söyleyebilirler.

Ani oluşan baş dönmesi bulantı denge kaybı görülür; işitme normaldir. Şikayetler başlangıçta şiddetlidirkişi yürürken on gün kadar yardıma ihtiyaç gösterir ve kişinin bütün işlerini yapabilmesi araba kullanabilmesi için de haftalar hatta aylar gerekebilir. Kişi başını ani olarak döndürdüğünde geçici baş dönmesi veya sersemlik hissetmeye devam edebilir. Bu bir yıl kadar sürebilir.

Şikayetlerin geçmesi için denge sistemini bastıran ilaçlar kullanılır. İlaçlar günde üç defa alındıklarında en etkili olurlar. Baş dönmesi azalmaya başladığında ilaçlar da azaltılır ve sonunda kesilir. Nadir olarakşikayetler bir yıldan fazla sürerse operasyon yapılabilir.

Beyin ve diğer kulak işlevleri üzerlerine aldıkları zaman tam iyileşme olur. Bu süreç bir yıl olabilir ve arada psikolojik ve fiziksel stresler şikayetlerin geçici olarak artmasına yol açabilir. Şikayetler stresle artsa bilezamanla fiziksel aktiviteyi arttırmak önemlidir. Başınıza gelen şeylerin normal iyileşme süreci olduğunu bilin; kulağınıza veya iyileşmenize kötü yönde etki etmediğinizi aklınızda bulundurun.

Perilenf Fistülü

Bu rahatsızlık uçağın inişe geçmesi derine dalma kafa travması gibi durumlarda ani basınç değişikliği sonucu oluşabilir. Basınç değişikliği orta kulak ile iç kulağı birbirinden ayıran zarlarda yırtık meydana getirebilir ve iç kulak sıvısı orta kulağa akar.

Baş hareketleri ile "baş dönmesi" ve "sersemlik hissi" oluşur. "İşitme kaybı" "kulakta basınç veya çınlama" eşlik edebilir veya etmez.

Çoğu kez bu yırtık kendiliğinden iyileşir tedaviye gerek kalmaz. Nadir vakalarda baş dönmesi kalıcı hâl alır. İlerleyici işitme kaybı oluşursa operasyon gerekebilir.

Operasyonda bu yırtık bölgenin tespiti ve onarılması gerçekleştirilir.

Akustik Nörinom

"Akustik nörinom" denge sinirinde en sık oluşan selim tümöre verilen isimdir. Tümör çok yavaş büyür bu yüzden şikayetler belirgin hale gelmeden yıllar boyu sürüyor olabilir.

"Baş dönmesi" genellikle görülmez çünkü tümör yavaş yavaş büyür beyin ve diğer kulak onun görevini üstüne alır. Bunun yerine hasta dengesizlik hissine kapılabilir. Ortaya çıkan ilk şikayet "kulak çınlaması" olabilir. Çınlama büyüyen tümörün siniri uyarmasıyla ortaya çıkar. Tümör büyüdükçe sinirin işitme bölümü de etkilenir ve işitme azlığı ortaya çıkar.

Teşhis bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonanslı tetkikler ile konur.

Tedavi tümörün operasyonla çıkartılmasıdır.

Yaşlılığa Bağlı Baş Dönmesi

Yaşlılıkta oluşan birçok değişiklik gibi dengeyi sağlamakla görevli sistemlerde de değişiklikler olur.

Dengeyi etkileyen değişiklikler: Yaşlılarda işitmenin azalması gibi denge sinirinde de dönme ivmelenme gibi değişikliklere olan hassasiyet azalır. Sinirdeki uyarılarda azalma olabilir veya beyin kendisine gelen uyarıları tam olarak değerlendiremeyebilir; her iki durumda da rahatsızlık kendini baş dönmesi olarak ortaya koyar.

Görüşte azalma bulanık görüş veya yakın bakışta göz yorgunluğu da buna eklenir. Gözdeki lenslerin elastikiyetinin azalması buna yol açar ve bifokal gözlüklerle bu durum düzeltilebilir. Göz tansiyonu katarakt gibi durumlar da görmeyi etkileyerek beyne giden bilginin azalmasına yol açarlar.

Kol ve bacaktaki kaslarda liflerde eklemlerde bulunan sinir uçlarında da değişikler olur. Omurgada ileri derecede eğim oluşabilir veya genel kas kütlesi azalmış olabilir. Şeker hastalığı romatizma gibi hastalıklar el ve koldaki his sinirlerinin zayıflamasına yol açar böylece vücut pozisyonu hakkında beyne iletilen bilgilerde azalma olur.

Yaşlanmaya bağlı baş dönmesinin belirtileri:

Hızlı bir şekilde dönerken veya pozisyon değiştirirken eğilirken veya birden doğrulurken aşağı veya yukarı bakarken "başta sersemlik dönme boşlukta olma" gibi hisler oluşabilir.

Yürürken bir yandan bir yana sallanmaya meyilli gibi hissedilebilir.

Şikayetler nasıl en aza indirilir? Yaşlılıkla ortaya çıkan şikayetleri ortadan kaldıracak ilaçlar yoktur fakat yardımcı yollar vardır:

Sabah uyanınca yataktan kalkmadan önce yatağın kenarında birkaç dakika oturunuz.

Pozisyon değiştirirken veya dönerken yavaş hareket ediniz. Yanınızda kendinizi dengelemeye yardımcı olacak bir şey bulundurunuz.

Yukarı veya aşağı bakmak eğilmek birden doğrulmak "baş dönmesi" yapabileceği için bu sırada yanınızdatutunacağınız bir şey bulundurunuz.

Hiç bir zaman karanlıkta yürümeyiniz. Gece kalktığınızda parlak bir ışık yakınız. Banyonuzda gece lambası bulundurunuz.

Yürürken fazla probleminiz varsa baston kullanınız. Unutmayınız baston sadece güç almanız için değildir; beyninize kol ve bacaklarınızdan giden bilgilerin artmasını sağlar.

Şeker hastalığı göz tansiyonu yüksek tansiyon romatizma gibi rahatsızlığınız varsa bunları da uygun ilaç ve diyetlerle kontrol altında tutunuz.