Larenks Nedir?
Larenks Nedir? : Bağlarla desteklenen ve ilişkin kasların yardımıyle hareket eden, oldukça sert bir kıkırdak çatıdan yapılmıştır. İç yüzünü kaplayan mukoza, yukarda, boğaz mukozası, aşağıda ise trakea muko- zasıyle devamlıdır. Boynun ön yüzünde, erkekte dıştan görünen gırtlak çıkıntısı vardır. Larenks’in başlıca görevi olan konuşmayı, ses telleri, larenks boşluğunu daraltıpgenişlettikçe, oradan geçen havanın titreşimleri yaratmaktadır.Larenks’te görülen başlıca hastalıklar üç sınıfa ayrılabilir: Tıkanma, felç ve tümör.
1. Tıkanma:Nedeni: En sık rastlanan nedenler, lârenks kıkırdağını örten zarın apsesi (perikondrit), allerjik ödem, boğaz ya da ağız tabanının akut enfeksiyonları, yaralar, yabancı cisimler, yabancı sıvıların ya da buharın yakması, zararlı buharların tahrişidir.Belirtileri: Anî başlayıp, çabuk ilerler. Soluk alma güçlüğü, renk solması, huzursuzluk ve sonradan siyanozdur (morarmadır).
Tedavi: Âcil tedavi gereklidir ve neden hemen ortadan kaldırılmalıdır. Ancak, dirimsel tehlike varlığında, nedeni yok etmek olanaksızsa, mümkün olan süratle, trakteotomi yapılmalıdır. Bu operasyonda, boyun ön aşağı yüzünde bir ensizyon yapılıp, trakea kesilir ve içine bir tüp uzatılır. Hasta hemen rahatlar. İleride, neden ortadan kaldırıldıktan sonra, bu açıklık kapatılır ve yine, eskisi gibi, normal yoldan solunum yapılabilir.
2. Felç:Nedeni: Bülber poliyomiyelit (beyin tabanı poliyomiyeliti), larenks sinirlerinin zedelenmesi (seyrek olarak, tiroid bezi ameliyatlarında), tiroid, ösofagus (yemek borusu), ya da boyun lenf bezlerinin larenks sinirlerini ilgilendiren kanserleridir.Belirtileri: Bir ses telinin felci, sesi kısıklaştırır ve değiştirir, fakat her ikisinin felcinde, ses telleri, larenks boşluğunun içine doğru gevşediğinden, soluk vermek değil, fakat soluk almak, ileri derecede güçleşir.
Tedavi: Her iki telin felcinde, ameliyat yapılıp, bir tel açık durumda tespit edilir ve soluk alma kolaylaştırılır.
3. Tümörler: Larenks’te tümöre sık rastlanır ve ilke olarak, iki haftadan uzun bir süre ses kısıklığı görüldüğünde, doktora baş vurulur. Larenks tümörlerinin çoğu selimdir. Buna rağmen çıkartılmaları gerekir. Kanserli tümörlere en sık, ellisinin üstündeki erkeklerde rastlanır ve bunların tedavisinde, hem ameliyat, hem radyoterapi gerekir. Bu tümörlerin, aşırı sigara içmek, sesi fazla kullanmak,çok sıcak sıvılar içmek alışkanlığına bağlı olduğu tahmin edilmektedir. Bu vakalarda, yarı ya da tam larenjektomi yapılır ve tam larenjektomi’de tüm ses cihazı yok edildiği halde, çeşitli yöntemlerle ses çıkartılması sağlanabilir
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
