Kursun Zehirlenmesi
Kursun Zehirlenmesi : Kurşun zehirlenmesi kurşuna çevresel maruz kalma sonucu oluşan önlenebilir bir durumdur. Yüksek kan kurşun düzeyleriyleortaya çıkan bu durum özellikle çocukların sağlığında kalıcı hasara neden olabilmektedir.
Kurşun çevrede düşük miktarlarda bulunan yumuşak, aşınmaya dayanıklı bir metaldir. 1978 yılından önce ev boyaları, benzin, su boruları, lehimli teneke konserve kutularında ve meyve bahçelerinde böceksavarlarda kullanılan önemli bir bileşendi. Bu kullanım yollarının çoğu yasaklanmış olmasına rağmen yine de 100‘den fazla sayıda endüstri dalında ve çeşitli hobilerde kullanılmaktadır.
Küçük partiküller halindeki kurşun, esasen kurşun tozlarının solukla veya ağızdan alınması yoluyla vücuda girmektedir. Kurşun akciğerler veya bağırsaklardan kan dolaşımına ve vücut içindeki organlara geçer. Kurşun daha sonra yavaş yavaş kan ve organlardan kemikler ve dişlere geçerek yıllar boyu bu oluşumlarda depolanabilir.
Erişkinlerde kurşunun yaklaşık % 94‘ü, çocuklarda ise % 73‘ü sonuçta kemiklerde depolanır. Vücut kendini kurşundan kurtarmak için yavaş yavaş kemiklerden geri alır, idrar ve dışkı ile dışarı atar. Kurşun bazen yeniden yerinden oynayabilir, kemik kırıldığında veya gebelik sırasında gerisin geriye kan dolaşımı ve organlara girebilir. Anneden doğmamış çocuğuna ve emzirme sırasında bebeğe geçebilir. Doğmamış bebekleri kurşuna maruz kalmış kadınlar düşük yapabildiği gibi bu durum vaktinden önce doğuma yol açabilmektedir.
Kurşun zehirlenmesi vücudun hemen hemen her yanını etkileyebilmesine rağmen etkileri en çok merkezi sinir sistemi ve böbreklerde görülmektedir. Kurşun bilişsel gelişmeyi bozabilmekte, öğrenme ve davranış sorunlarına yol açabilmektedir. Akut maruziyet kurşun zehirlenmesi ensefalopati, şiddetli karın ağrısı, kusma, ishal, koma, kasılmalar ve bazı olgularda ölüme neden olabilmektedir.
Kronik maruziyet güçsüzlük, uzun süreli karın ağrısı, anemi, bulantı, kilo kaybı, bitkinlik, baş ağrısı ve bilişsel fonksiyonların kaybına neden olabilmektedir. Kurşuna uzun süre, düşük düzeyde maruziyet böbrek işlevleri kötüleşmeye başlayana kadar belirti vermeyebilmektedir. Birçok kurum ve kuruluşlar çocukların kan kurşun düzeylerinin 10 mcg/dL olmasını önermektedir. Bu konsantrasyonun altında kurşunun toksik etkilere sahip olma ihtimali düşüktür.
Kurşun zehirlenmesinden etkilenmenin derecesi kişinin yaşına, maruz kalınan kurşun miktarına, aşırı miktarlara maruz kalma süresine, sağlık ve beslenme durumuna bağlıdır. Örneğin, demir eksikliği veya beslenme bozukluğu olanlar artmış kurşun emilimine karşı daha çok maruz kalmaktadır.
Özellikle 1978 yılından önce inşa edilen binaların kurşun bazlı boya içerme ve ev tozlarına kurşunun bulaşma olasılığı mevcuttur. Bu evlerin civarındaki toprak da kurşunla kirlenmiş olup sağlığa zararlı olabilir.
El-ağız davranışları ve yüksek emilim oranları nedeniyle 6 yaşından küçük çocukların kurşuna maruz kalma olasılığı en yüksek düzeydedir. Kurşun bulaşmış toz, boya yongalarını yutma, tozu içine soluma, kurşun içeren veya bulaşmış maddeleri çiğneme ve ağzına alma ve/veya kurşunla kirlenmiş besinleri yeme veya suyu içme yoluyla kurşun çocukların vücuduna girer.
Erişkinler genellikle meslekleri veya hobileri nedeniyle kurşuna maruz kalmaktadır. Kurşun işleriyle meşgul olanlar iş giysileriyle eve geldiklerinde çocukları ve eşleri kurşuna maruz kalabilmektedir.
Kurşuna maruz kalma olasılığı bulunan iş ortamları
Kurşun dökme işleri
İnşaat
Çelik kaynak
Köprü yapımı
Poligonlar ve boş kovanların ortadan kaldırılması
Tadilat ve tesviye işleri
Dökmecilik
Hurda metalleri geri kazanım işleri
Oto onarım işleri
Kablo uzatma işleri
Kurşuna maruz kalma olasılığı bulunan hobiler
Kurşun döküm veya balık oltasında kurşun işleri
1978‘den önce yapılan bir binanın restorasyonu
Kurşun menzili içinde hedefe ateş
Kurşun lehimler
Oto onarım işleri
Cam boyası işleri
Çömlek cilalama işleri
Yapma boyalarla resim
Bazı yapma ilaçlar, beslenme katkıları, kozmetikler, giysilere takılan mücevherat, oyuncaklar ve başka ülkelerden ithal edilen konserve yiyecekler kurşun içerebilmektedir.
Kurşun çevrede düşük miktarlarda bulunan yumuşak, aşınmaya dayanıklı bir metaldir. 1978 yılından önce ev boyaları, benzin, su boruları, lehimli teneke konserve kutularında ve meyve bahçelerinde böceksavarlarda kullanılan önemli bir bileşendi. Bu kullanım yollarının çoğu yasaklanmış olmasına rağmen yine de 100‘den fazla sayıda endüstri dalında ve çeşitli hobilerde kullanılmaktadır.
Küçük partiküller halindeki kurşun, esasen kurşun tozlarının solukla veya ağızdan alınması yoluyla vücuda girmektedir. Kurşun akciğerler veya bağırsaklardan kan dolaşımına ve vücut içindeki organlara geçer. Kurşun daha sonra yavaş yavaş kan ve organlardan kemikler ve dişlere geçerek yıllar boyu bu oluşumlarda depolanabilir.
Erişkinlerde kurşunun yaklaşık % 94‘ü, çocuklarda ise % 73‘ü sonuçta kemiklerde depolanır. Vücut kendini kurşundan kurtarmak için yavaş yavaş kemiklerden geri alır, idrar ve dışkı ile dışarı atar. Kurşun bazen yeniden yerinden oynayabilir, kemik kırıldığında veya gebelik sırasında gerisin geriye kan dolaşımı ve organlara girebilir. Anneden doğmamış çocuğuna ve emzirme sırasında bebeğe geçebilir. Doğmamış bebekleri kurşuna maruz kalmış kadınlar düşük yapabildiği gibi bu durum vaktinden önce doğuma yol açabilmektedir.
Kurşun zehirlenmesi vücudun hemen hemen her yanını etkileyebilmesine rağmen etkileri en çok merkezi sinir sistemi ve böbreklerde görülmektedir. Kurşun bilişsel gelişmeyi bozabilmekte, öğrenme ve davranış sorunlarına yol açabilmektedir. Akut maruziyet kurşun zehirlenmesi ensefalopati, şiddetli karın ağrısı, kusma, ishal, koma, kasılmalar ve bazı olgularda ölüme neden olabilmektedir.
Kronik maruziyet güçsüzlük, uzun süreli karın ağrısı, anemi, bulantı, kilo kaybı, bitkinlik, baş ağrısı ve bilişsel fonksiyonların kaybına neden olabilmektedir. Kurşuna uzun süre, düşük düzeyde maruziyet böbrek işlevleri kötüleşmeye başlayana kadar belirti vermeyebilmektedir. Birçok kurum ve kuruluşlar çocukların kan kurşun düzeylerinin 10 mcg/dL olmasını önermektedir. Bu konsantrasyonun altında kurşunun toksik etkilere sahip olma ihtimali düşüktür.
Kurşun zehirlenmesinden etkilenmenin derecesi kişinin yaşına, maruz kalınan kurşun miktarına, aşırı miktarlara maruz kalma süresine, sağlık ve beslenme durumuna bağlıdır. Örneğin, demir eksikliği veya beslenme bozukluğu olanlar artmış kurşun emilimine karşı daha çok maruz kalmaktadır.
Özellikle 1978 yılından önce inşa edilen binaların kurşun bazlı boya içerme ve ev tozlarına kurşunun bulaşma olasılığı mevcuttur. Bu evlerin civarındaki toprak da kurşunla kirlenmiş olup sağlığa zararlı olabilir.
El-ağız davranışları ve yüksek emilim oranları nedeniyle 6 yaşından küçük çocukların kurşuna maruz kalma olasılığı en yüksek düzeydedir. Kurşun bulaşmış toz, boya yongalarını yutma, tozu içine soluma, kurşun içeren veya bulaşmış maddeleri çiğneme ve ağzına alma ve/veya kurşunla kirlenmiş besinleri yeme veya suyu içme yoluyla kurşun çocukların vücuduna girer.
Erişkinler genellikle meslekleri veya hobileri nedeniyle kurşuna maruz kalmaktadır. Kurşun işleriyle meşgul olanlar iş giysileriyle eve geldiklerinde çocukları ve eşleri kurşuna maruz kalabilmektedir.
Kurşuna maruz kalma olasılığı bulunan iş ortamları
Kurşun dökme işleri
İnşaat
Çelik kaynak
Köprü yapımı
Poligonlar ve boş kovanların ortadan kaldırılması
Tadilat ve tesviye işleri
Dökmecilik
Hurda metalleri geri kazanım işleri
Oto onarım işleri
Kablo uzatma işleri
Kurşuna maruz kalma olasılığı bulunan hobiler
Kurşun döküm veya balık oltasında kurşun işleri
1978‘den önce yapılan bir binanın restorasyonu
Kurşun menzili içinde hedefe ateş
Kurşun lehimler
Oto onarım işleri
Cam boyası işleri
Çömlek cilalama işleri
Yapma boyalarla resim
Bazı yapma ilaçlar, beslenme katkıları, kozmetikler, giysilere takılan mücevherat, oyuncaklar ve başka ülkelerden ithal edilen konserve yiyecekler kurşun içerebilmektedir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
