Hücre Siklusu

Fizyolojik hücre proliferasyonundu (onarımdaki gibi) ve patolojik proliferasyonu (kanserdeki gibi) anlamak için hücre siklusu ve düzenlenmesini öğrenmek önemlidir. Burada hücre siklusu ve kontrol mekanizmalarının ana niteliklerini özetleyeceğiz. Bu konudaki daha ayrıcılı bir tartışma 6. Bölümdeki neoplazi kısmında verilmiştir. Hücre proliferasyonunsa anahtar olay DNA replikasyonu ve mitozdur.

Bu iki olayı denetleyen olayların sırası hücre siklusu olarak bilinir. Hücre siklusu, olayların düzenini ve bir aşamadan diğerine geçişi başlatacak çeşitli kontrol mekanizmaları içerir (Şekil 3-3). Büyüme düzenlenmesinde merkezi roloynadığından pozitif ve negatif olarak hücre siklusu çoklu kontrollere sahiptir. Bu siklus sentez öncesi büyüme fazı 1 (Gı), DNA sentez fazı (S), premitotik büyüme fazı 2 (G2) ve mitoz fazı (M) evrelerinden ibarettir. Bölünmeyen hücreler hücre siklusu dinlenme fazında Gı bekler veya siklustan çıkarak Go fazına geçerler. Hücre proliferasyonundu uyaran, büyüme faktörleri gibi her uyaran hücrelerin GoIg geçişini sağlar ve hücreler sik1usun ilk Gı fazına girer.

Döngü içindeki ilerleme kontrol noktaları olarak bilinen intrensek kalite kontrol mekanizmaları ile sağlanır.Kontrol noktaları hasarlı hücrelerin DNA replikasyonu veya mitozunu engeller ve geçici olarak hücre siklusunu durdurarak DNA onarımına olanak verir ya da geri dönüşsüz olarak hasarlı hücrenin apopitoz ile eliminasyonunu sağlar.

Hücre siklusunun Gı' den ilerlemesi siklinler olarak adlandırılan siklin bağımlı kinazlar (CDK) olarak adlandırılan kompleks enzimlerle düzenlenir. CDK'lar DNA replikasyonu ve mitoz sürecinin çeşitli nitelikleri ile uyarılır ve hücre siklusunun yürütülmesi için gereklidir; CDK'lar G, sürecinde çeşitli mekanizmalarla baskılanır. Aşağıda göreceğimiz gibi görevi büyüme faktörlerinin ana rnekanizmalarıdır. Aşağıda göreceğimiz gibi, büyüme faktörlerinin ana etkisi CDK aktivitesinin baskılanmasını serbestleştirerek kontrol noktalarının aşılmasını sağlamaktır. Bir kez hücre S fazına girince DNA replike olur ve hücre G2 fazı üzerinden mitoza gider