gut hastalığı nedir uzman tv
Gut
Gut, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra refah top- lumuna ait bir halk hastalığı haline gelmiştir. Bu hastalık, çoğunlukla kalıtımsal olan ve dış etkenlerden (yaş, cinsiyet, beslenme, alkol kullanımı) etkilenen bir metabolizma hastalığıdır. Almanya'da erkeklerin %3'ü 65yaşına kadar bir kez gut hastalığına yakalanır.HlperürikemiGut. pürin metabolizmasında bir bozukluktur. Pürinler hücre çekirdeğinde bulunan nükleik asit bileşenleridir. Pürinlerin yaklaşık yarısı gıdadan alınır; diğer yarısı vücutta bulunan hücrelerin metabolizmasından açığa çıkar (A). Fazla pürin önce ksantin'e dönüşür, daha sonra ksantin-oksidaz enzimi tarafından yıkılarak sağlıklı insanlarda idrarla dışarı atılan ürik aside dönüştürülür. Pürin üretiminin artması veya vücuttan atılımının azalması sonucu kandaki pürin düzeyi yükselirse (6,5 mg/dl'den fazla) (hiperürikemi) çözünürlüğü düşük olan ürik asit kolayca kristalleşir. Bunun sonucunda eklemlerde ve böbrek kanallarında biriken ürik asit doku bozulmasına yol açar.Tanı ve Bulgu
Gut hastalığı genellikle ürik asit değerleri uzun süre boyunca 7 mg/dl'nin üzerinde seyreden orta yaşlı erkeklerde görülür. Hastalığın kendine özgü belirtileri vardır. Genellikle ilk gut nöbetinde ayak başparmaklarının taban ekleminde hızla çok şiddetli ağrılar, şişme ve kızarma oluşur (podagra). Hastalığın oluşumunu tetikleyen nedenler arasında üşütme, yorgunluk ve alkol tüketimi bulunur. Ardından daha az acı veren ama sıklığı artan nöbetler görülür. Hastaların yaklaşık %50'sinde zaman içinde dokularda gut boğumları ve şekil bozuklukları oluşur. Alt idrar yollarında ürik asit kristalleşmesi nedeniyle hastaya acı veren böbrek taşları (ürik asit taşları), böbrekte hasar ve bunu izleyen yüksek tansiyon (gut böbreği) gelişebilir.İlaç Tedavisi
Gut nöbetinde ortaya çıkan aşırı şiddetli ağrılara karşı yangı önleyici ilaç ve kolkisin kullanılır. Eklemlerdeki kristalimsi birikmeler nedeniyle oluşan ağrılı yangılar bu yolla akut olarakbastırılır. Uzun süreli ilaç tedavisinin amacı kandaki ürik asit düzeyini 6 mg/dl altına düşürmek ve böbrek kanallarındaki kristalimsi oluşumları önlemektir. Allopürinol adlı ilaç ksantin oksi- dazı engelleyerek ürik asit üretimini azaltır. Böbrek, işlevlerini yerine getirdiği sürece, böbrekteki iletim süreçlerine etki eden ilaçlar (örn. berızbromaron) buradan ürik asit atılımın) teşvik eder. Sodyum sitrat alımı normalde hafif asidik olan idrarı nötralize eder. Böylelikle ürik asit idrar yollarında çözünür hale gelir.
Gut Hastalığında Beslenme
Beslenme önerileri ürik asit düzeyini düşürmeyi hedefler. Bu, dört diyetetik önlemle sağlanır: fazla kilonun yavaş yavaş düşürülmesi, alkol tüketiminin azaltılması, pürin aliminin azaltılması ve bolca sıvı alınması (C). Fazla kilonun düşürülmesiyle çoğunlukla yüksek ürik asit düzeyi normale döner. Alkol, gut nöbetini tetikler: Bu madde böbrekten ürik asit atılmasını engeller ve böylece plazmadaki ürik asityoğunluğunu artırır. Alkolün parçalanması sırasında ortaya çıkan laktik asit, böbreklerde tübüler ürik asit salınmasını engeller. Özellikle akut nöbetlerde alkolden kaçınmak gereklidir ve uzun dönemli tedavi stratejisinde yer alır. Gıda alımında pürinden fakir olanlar seçilmelidir.
Pürin oranı (B) nükleik asit miktarına, başka deyişle alınan gıdada bulunan hücre sayısına bağlıdır. Pürin bakımından en zengin yiyecekler dalak ve ciğerdir: bunları baklagiller ve bağ dokusu fazla et izler. Patates, tahıllar ve meyveler pürin bakımından fakirdir. Süt, yağ ve şeker hücre içermediği için pürin de içermez. Gut hastası, hastalığın şiddetine bağlı olarak az miktarda pürin almalıdır (haftada en fazla 2000 mg pürin). Bu diyetle, vücuttan ürik asit atılımı çoğunlukla belirgin biçimde düşer (D). Sebzeler (beyaz lahana, pancar, kereviz, salatalık, domates) idrarı nötrleştirir ve ürik asit atılımını kolaylaştırır. Ürik asidin böbrekten temizlenmesine yardımcı olmak için bolca su içmek gereklidir (günde 2 I).
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
