Görüntüleme Teknikleri

Görüntüleme Teknikleri

Son yıllardaki teknik gelişmeler ile değişik tür görüntüleme teknikleri tıp alanına girmiştir. İnsan vücudu giderek daha ayrıntılı ve hassas olarak görüntülenmektedir.

RÖNTGEN: X ışınları ile elde edilen filmdir. Mesela el, ayak gibi kemik filmleri, akciğer filmi gibi. ayrıca yine aynı metotla, film üzerinde görülebilen ilaçlı kontrast maddelerin kullanılması ile üriner (idrar yolu) sistem incelemeleri (IVP), safra yolu ve sindirim kanalı tetkikleri yapılır.

BILGISAYARLI TOMQGRAFI (BT): 1970'lerin başında geliştirilmiştir. Yine X ışınları kullanılarak, incelenen bölge ince kesitler halinde bilgisayar yardımıyla görüntülenir. Temel kullanım alanı yer kaplayan lezyonlardır. Görüntülerin kesit olması bölgenin daha iyi incelenmesini sağlar.

Beyin ve kafatası, boyun, akciğerler ve göğüs kafesi, batın ve batın içi organlar, kalça (kol ve bacak kemikleri), omurga ve diskler gibi pek çok organ ve doku görüntülenebilir. Diğer metotlara göre kanama, kemik anormallikleri ve diffüz akciğer hastalıklarının incelenmesinde daha üstündür. Lezyonun boyutu, şekli, konturu, yoğunluğu BT ile değerlendirilir. Bu farklılıklar bazen damar içi akont rast madde kullanılarak ilaçla boyunma özellikleri incelenerek belirlenir.

X ışınları hamileliğin özellikle ilk 3 ayında zararlıdır. Mutlaka kaçınmalıdır

MANYETIK REZONANS (MR): Elektromanyetik spektrumun düşük ucunda yer alan radyo frekans (RF) ve manyetizma kullanılarak çok çeşitli görüntüleme yöntemidir. Kuvvetli bir mıknatıs (magnet) alanı içine konan organizmadaki hidrojen çekirdekleri, verilen uygun RF dalgaları ile uyarılırsa aldıkları enerjiyi bir sinyal olarak yayarlar. Algılanan bu sinyaller bilgisayar aracılığı ile arzulanan bir düzlemde kesitler şeklinde görüntülenir.

Yumuşak dokuları çözümleme gücü diğer metotlara göre çok üstündür. arzulanan düzlemde kesit alınabilme yeteneği, ayrıca damarların kontrast madde vermeden görüntülenebilmesi, X ışını (radyasyon) taşamaması diğer metotlara avantajlarıdır.

Özellikle eklemler ve spor yaralanmaları başta olmak üzere kas-iskelet sisteminin görüntülenmesinde ilk tercih edilecek metodudur. Göğüs ve karnın görüntülersinde diğer metotlara yardımcıdır. Pelvik bölge tümörlerinde tercih edilir.

ULTRASON: 1970'lı yılların başında uygulamaya başlamıştır. Ultra ses dalgaları kullanılarak görüntü oluşturma metodudur. Verilen dalgalar farklı dokulardan farklı oranlarda yansır. Yansıyan bu sesin anplitüdüne (dalganın şiddeti) göre bilgisayar yardımıyla farklı gri tonlarda kodlanarak görüntüler elde edilir. Görüntüleri izlemek mümkündür. Temelde yumuşak dokular incelenir. Şekle ait bilgiler verir.

Sesin, hareket eden yapılardan yansırken frekans değişikliği göstermesine dayanan DOPPLER US metodu ile damarlardaki ve kalpteki kan akımı, damarların ve kalbin şekli incelenir.

Ultrason incelenmesinde kemik ve hava engel teşkil eder.Yeni doğan çocuğun transfontanel us, tiroid, tükürük bezleri, göz küresi, lenf nodları, meme, doğuştan kalça çıkığı, derin ven trombozu, varış. karotis darlığı, yumurtalıklar, batın ve pelvisteki organlar, bu arada özellikle kadın-doğum hastalıkları ve gebelik takibi başlıca inceleme alanını oluşturur.

MAMMOGRAFJ: Düşük dozda X ışını kullanılarak meme dokusunun görüntülenmesi metodudur. Kadınlarda sık rastlanan meme tümörlerinin teşhis ve takibinde temel tarama yöntemi olarak kullanılır. Bu sahada ultrason yardımcı metodudur.

SJNTGRAFJ: Gamma ışınları kullanılarak bunun organizmadaki dağılımını belirleme esasına dayanır. iskelet sistemine kanserin metastaz yapıp yapmadığı, akciğerlerde emboli ve infarkt olup olmadığı, tiroid ve böbrekler, santral sinir sistemi inceleme sahalarıdır.