Folik Asit Preparatları

Folik asitin farmakolojik preparatları, pteroil glutamik asit folat grubu (folik asit, folvit) ve 5-formiltetrahidrofolat grubu (folik asit, lökoverin, sitrovarum) faktör içerir. Her ikisinin de oral a da parenteral formlan mevcuttur. Folik asit tabletleri (folvit) 0.1, 0.4, O. veya 1 mg pteroil glutamik asit içerirken, enjeksiyon formları 5 mg/mL folik asit ihtiva eder. Pteroil glutamik asit, hücresel DNA metabolizmasına katılmadan önce, intestinal mukozal hücreler veya hepatositler tarafından indirgenir ve metillenir.

Folinik asit tabletleri (Lökovarin), 5, 10, 15 veya 25 mg 5-formiltetrahidrofolat içerir. Folinik asitin uygulanmasındaki temel amaç, dihidrofolat redüktazın kemoteropatik bir ajan olan metotreksat ile inhibisyonundan kaçınmaktır. Lökoverin, metiltetrahidrofolat ve vitamin BI2 eksikliği olanlarda, timidila üretimindeki bozukluğu da düzeltir. Vitamin BI2 eksikliği olan hastaları tedavi ederken lökoverin kullanımından kaçınılmalıdır çünkü hematolojik anomali düzelirken nörolojik bulgular ilerleyebilir.

Folik asit tedavisine yaklaşım, tedavi planına göre çeşitlilik gösterir. Deneme tedavisi planlanıyorsa hastaya günlük parenteral olarak 50- 100 Ug folik asi (folvit) enjeksiyonu yapılmalıdır. Vitamin BI2 eksikliği olan hastalarda, parsiyel yanıta neden olabileceğinden için yüksek dozlardan kaçınılmalıdır. Bu amaçla 5 mg/ml'lik ticari preparatların dikkatli şekilde sulandırılması gerekir. Folik asitin deneme tedavisi ile ilişkili zorlukları bilinmesi de önemlidir. Alkole bağlı folat metabolizma bozukluğu olan hastalarda sıklıkla, alkolün kesilmesiyle hematolojik anomalilerde spontan iyileşme gözlenir. Bu durum, karaciğer folat-depo metabolizmasında alkol bağlı bozukluğun düzelmesine bağlıdır. Folik asit eksikliği olan hastalarda, vitamin BI2 ve demir metabolizmasının kombine bozukluklar görülebilir. Bu durumda tek bir doz vitamin ile yapılan deneme tedavisine anlamlı bir alınamayabilir.

Ciddi makrositer anemili hastalar, en iyi 100 Ug IM siyanokobalamin ve oral ya da parenteral 1-5 mg folik asit kombinasyonu ile tedavi edilirler. Genel olarak, folik asitin oral formu, ince barsak absorbsiyon kusuru olan hastalarda bile yeterli miktarda emilir. Oral folik asit preparatı, yüksek dozlarda verildiğinde pasif difüzyon yoluyla mukozal bariyeri geçebilen, suda eriyen bir vitamindir. Bu yüzden eksiklik durumunun nedenine bakılmaksızın günlük 1-5 mg dozlarda oral folik asit ile tedavi yaygın bir uygulamadır.

Kötü beslenme alışkanlığı veya yüksek hücre turnoveri olan hastalarda folik asitin profilaktik kullanımı, hastanın klinik durumuna göre değişir. Anne sütünden her gün 50 p,g folat salgılandığı için gebelikte ve emziren annelerin desteğinde, 1 mg kadar folik asit ihtiva eden mutivitamin preparatları kullanır. Hemolitik anemili veya eksfoliatif dermatitli hastalara genellikle daha yüksek dozlar verilir (oral olarak hergün 1-2 mg folik asit). Vitamin Bl2'de olduğu gibi folik asitin de güvenlik aralığı oldukça geniştir ve günlük 20 mg'ı aşan yüksek dozlarda dahi hiçbir yan etki gözlenmez. Ancak, antiepileptik tedavinin antimetabolit etkisini önlemek amacıyla yüksek miktarlarda folik asit tedavisi alan çocuklarda nöbet sıklığında artış rapor edilmiştir.

Vitamin BI2 veya folik asit eksikliği olan herhangi bir hastanın, uzun dönem takibinde, tedavinin etkinliğini gözlemek için periodik olarak tekrar değerlendirmeler önemlidir. Eksiklikler sıklıkla altta yatan bir absorbsiyon defektinin sonucu olduğu için hastalar, geri kalan yaşamları boyunca veya en azından emilim kusuru düzelene kadar vitamin tedavisine ihtiyaç duyabilirler. Multipl vitamin ve mineral eksikliklerinin gelişme riski de vardır. Bu risk, sprue'lu veya folik asit, vitamin BI2 veya demir eksikliği açısından risk oluşturan diğer yaygın intestinal hastalığı olan kişilerde tipiktir. Daha az olarak vitamin C eksikliği rol alabilir. Skorbütlü hastaladarda, hücre içi vitamin C seviyelerindeki düşüklük sonucu gelişen intrasellüler folat metabolizmasındaki bozukluğa bağlı olarak makrositik/megaloblastik anemi görülebilir

Vitamin destek tedavisi alan hastaların periodik değerlendirmesi, hastanın nöropatisinin yeniden ortaya çıkışını veya progresyonunu değerlendirmek için yapılan dikkatli bir öykü ve fizik muayene ile tam kan sayımı, demir çalışmaları, serum kobalarnin ve folat seviyeleri ölçümlerini içermelidir.