demir eksikliği nasıl giderilir neler yapmalıyız

Demir eksikliği

Belirtiler: Belirgin solgunluk, genel güçsüzlük, odaklanma zorluğu ve sinirlilik hali. Kulakların uğuldaması, dudaklarda çatlaklar, tırnakların çabuk kırılması gibi önemsiz durumlar. Ama, demir eksikliğinin en önemli belirtilerinin başlıcası kansızlıktır. Kansızlık ise, öncelikle erken doğumlara ve düşüklere neden olur.

Açıklamalar: Yeterli miktarda demirin besinle birlikte alınması gerekir. Her 3-4 kişiden birinde, kadınlar çoğunlukta olmak üzere, demir eksikliği vardır. Demir, organizmanın en önemli yapıtaşlarından biridir. Sağlıklı bir yetişkinin bedeninde 4-5 gr demir vardır. Bir yetişkinin günlük demir ihtiyacı ise 10mg civarındadır. Dengeli beslenen kişinin demir eksikliğinden çekinmesine gerek yoktur. Ama, bebek bekleyen genç kadınların ve menopoz dönemindeki olgun kadınların bazı demir içerikli ürünler kullanmaları gerekebilir. Uzman doktor gereken bilgiyi verecektir.

Pratik çözümler: Demir içerikli hayvansal besinler, kırmızı et, beyaz et, balık, sakatat ve yumurtadır. Demir içerikli bitkisel besinler, fasulye, bezelye, mercimek, yulaf ürünleri, buğday, kara lahana, patates, mantar ve kabaktır. Besinler yoluyla alınan demirin organizma tarafından sindirilme oranını yükseltmek için, bolca C vitamini de almak gerekir. C vitamini içerikli bitkisel besinler, portakal, limon, kivi, domates, dolmalık biber ve maydanozdur. Hayvansal besinlerden alınan demirin sindirilme oranı, bitkisel besinlerden alınan demirin oranından çok daha yüksektir. Örneğin, hayvansal kaynaklı 100 demir molekülünden 20 tanesi sindirilebilirken, bitkisel kaynaklı 100 demir molekülünden yalnızca 1-3 tanesi sindirilebilir. Yani, demir eksikliğini gidermek için hayvansal besinlere ağırlık verilmeli, ama bitkisel kaynaklı besinler de kesinlikle ihmal edilmemelidir. Isırganotu, bol miktarda demir, A ve C vitamini içerir. Demir ve C vitamini birlikte alındığında, sindirilme oranı çok yüksek olacaktır. Günde 2-3 bardak ısırganotu çayı, tatlandırılmadan içilmelidir. Ispanak da demir içerir, ama bu demir oxal asitine bağıntılı olduğu için, ancak çok az bir miktarı sindirilebilir. Yani, demir eksikliğini gidermek için bolca ıspanak yenmesi boşunadır. Besinlerin uzun süre pişirilmesi, demir oranının azalmasına neden olur. Hayvansal besinlerin az pişirilmesi, sebzelerin haşlanarak veya çiğ tüketilmesi doğru olur.

Önlemler: Sigara içilmemelidir. Nikotin, organizmanın C vitamini birikimini azaltır ve bu nedenden ötürü, demir sindirme oranı azalır: Adet kanamalarında yitirilen kan ve demiri %50-60 oranında azaltabileceği için, demir eksikliğine ve kansızlığa karşı, doğum kontrol hapları kullanılabilir. Doğum kontrol aracı olarak kullanılan spiral ise, kan ve demir kaybının artmasına neden olabilir. Uzman doktor bu konuda aydınlatacaktır. Fazla asit salgılanmasından kaynaklanan mide yanmalarına karşı kullanılan, genellikle magnezyum ve alüminyum içerikli ürünlerin sürekli kullanımı, demir eksikliğini arttırır, Çünkü bu mineraller, gerçek bir demir oburudurlar. Sıkça kan bağışı yapanlar, arada bir tahlil yaptırarak, bedenlerindeki demir oranını ölçtürmelidirler.