boğmaca tedavisi bitkisel
Boğmaca Tedavi : Küçük hastalarda genellikle daha şid detli geçen boğmaca, yeni tedavi yön temleri sonucunda artık daha hafif geçi rilmektedir. Tam ve etkili bir tedavi üçöğeyi içerir: Haemophilus pertussis'e karşı antibiyotikler; bronş mukozasının şiddetli iltihabına karşı kortizonlu ilaç lar; şiddetli nöbetlerde öksürüğü ve sinir sistemini yatıştıran ilaçlar. Bağışıklığı yüksek, yani daha önce boğmaca geçir miş ve Haemophilus pertussis'e karşı antikorlar geliştirmiş insan serumunun kullanılması hastalığı önlemekte ve ha fifletmekte etkilidir; bu nedenle de özel likle çocuk hastalarda çok yararlı olur. Boğmacalı çocuk sorunlu bir hasta dır. Eğer arkadaşları bu hastalığı geçir- memişse bir süre arkadaşlarından ayn kalacak, ama nöbetler dışında tümüyle iyi olacağından ve oynamak isteyece ğinden arkadaşlarından ayrılmaya da yanamayacaktır. Ruhsal gerginliğini ve nöbetlerini hafifletmek, aynca yemekle bağlantılı kusmanın yol açtığı iştahsızlı ğı azaltmak için hastanın açık havada uzun yürüyüşler yapması çok yararlıdır. Yürüyüş çocuğun çevresine dalmasını ve yatışmasını sağlar. Nedeni bilinme mekle birlikte uçak yolculuğu da yarar lıdır; uçak yolculuğunun hastalığın ruh sal yönünü etkilediği ve özellikle duyar lı çocuklarda duygusal bir şok etkisi yaptığı sanılmaktadır.
• Komplikasyonların tedavisi - Yeniden etkinleşen verem. Boğmaca eski bir verem odağını yeniden etkinleş tirebilir. Tüberkülin testleri olumlu so nuç veren hastaların 8 hafta süreyle ve rem tedavisi görmeleri gerekir. - Bronş-akciğer iltihabı. Boğmacada yapılan radyolojik inceleme her zaman ikincil olarak gelişmiş bir zatürreeyi göstermez ve bu durumda antibiyotik tedavisini uzatmak gerekmeyebilir. Hastalık komplikasyonsuzsa öksürük nöbetleri arasında, solunum yetmezliği belirtileri de görülmez. Tipik hırıltılı so luma seslerinin (rai) duyulması ise ikin cil olarak gelişmiş bir zatürreenin gös tergesidir. - Ortakulak iltihabı.Boğmacada bakteri kökenli ikincil ortakulak enfeksiyonları sık görülür. Antibiyotik verilmemiş has talarda iltihap etkeni bakteriler genellik le pnömokok, Haemophilus influenzae ya da streptokoklardır. Kulak iltihabı antibiyotik tedavisi sırasında gelişirse, irini akıtmak için iğneyle emme uygula ması gerekebilir. Böylece alınan örnek ten kültür yapılır; antibiyogram ile en uygun ve etkili antibiyotik saptanarak tedaviye geçilir. - Akciğer sönmesi. Boğmacanm akci ğerde en sık rastlanan komplikasyonla rından biri özellikle sağ üst lobda görü len sönmedir (atelektazi). Boğmacanın tipik öksürük nöbetleri dönemi geçtik ten sonra, göğse etkili bir fizik tedavi uygulanır. Akciğerdeki sönme genellik le üç hafta içinde kendiliğinden iyileşir; üç haftadan uzun sürerse, bronkoskopi gerekebilir, ama antibiyotik tedavisinin uzatılması gerekmez. - Öbür komplikasyonlar. Boğmacada kanamalara sık rastlanır. Kanama en çok gözküresi çevresindeki gözakında, burunda ve dışkıda görülür. Beyin zar ları (örümceksizar ve sertzar) altına ka namalar ise çok enderdir. Öksürük nö beti sırasında alt kesicidişlerin bastır masıyla dilin ağız tabanına bağlandığı yerde ülserler oluşabilir; bu yaralar kendiliğinden iyileşir. Şiddetli öksürük nöbetlerinden sonra ortaya çıkabilen zehirlenmeye bağlı havale nöbetleri uy gun ilaçlarla tedavi edilir.
• Mikrobun bulaşmış olabileceği kişi lerin tedavisi - Hastalığın bulunduğu çevrede yaşayan mikrobu almış olabile cek kişilere hastalara önerilen dozda antibiyotik verilir. Eğer aktif hastalık çevresinden hemen uzaklaşmışsa koru yucu antibiyotik tedavisi beş gün sürdü rülür. Kişi hastayla aynı evdeyse teda vinin en az 7-10 gün sürdürülmesi öne rilir. Altı yaşından küçük aşılanmış ço cuklara boğmacaya karşı aşı tekrarı ya pılır; bu tetanos, boğmaca ve difteriye karşı üçlü aşı biçiminde de olabilir. Boğmaca basiliyle karşılaşan kişilerde antibiyotik tedavisinin ne ölçüde etkili olduğu konusunda yeterli araştırmaların yokluğuna karşın günümüzde bu önlem zorunlu kabul edilmektedir.
• Genel önlemler - İlk bir-iki yaşından sonra boğmacaya yakalanan çocukların büyük bölümü ikincil bir sorun geliş meden iyileşir. Tedavi evde yapılabilir. Eğer hava uygunsa çocuk açık havada ve güneşte kalmalıdır. Çevreden ayn tutulması gerekir, ama daha önce boğ maca geçirmiş çocuklarla oynayabilir. Kusma genellikle mukusun mekanik et kisine bağlıdır. Yemeklerin çocuk kus tuktan sonra verilmesi beslenmeyle il gili bozukluklan en aza indirebilir. Ço cuğun beslenmesini sağlamak için her yol denenmelidir. Bol vitaminli ve ko lay sindirilebilir besinler verilmeli, kı zarmış ekmek ve kraker gibi kuru yiye ceklerle soğuk içeceklerin nöbeti başla tabileceği unutulmamalıdır. Yiyecekler azar azar, günde 5 öğün halinde veril melidir. En uygun besinler sütte pişmiş tahıllar, muhallebiler, tatlandırılmış süt, et, sebze ve meyve püreleri, yumurta ve bol vitaminli yiyeceklerdir. Aşın etkin lik önlenmelidir, çünkü hem öksürük nöbetlerini başlatabilir, hem de uyku suzluk ve kilo kaybına yol açabilir. Hastalığın şiddetinden bağımsız olarak özel bakım ve dikkatin boğmacadaki kadar önemli olduğu hastalıklar azdır. Bir yaşından küçük çocuklar ikincil en- feksiyonlann gelişmesini önlenmek için çevreden ayn tutulmalıdır. Öksü rük nöbetlerini azaltmak için oda sıcak lığının değişmemesi sağlanmalıdır. Hastanın odası iyi havalandınlmalı, ay rıca toz, duman, aşın uyancı etkenler ve ani sıcaklık değişimleri önlenmeli dir. Nöbetler sırasında bebek ve küçük çocuklar oturur durumda tutulmalıdır. Böylece nöbetler daha hafif geçer ve solunum yollanna besin ya da tükürük kaçması önlenir. Biberonla süt verilir ken bebek kaldınlmalı ve rahat olmalı dır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
