Bel Soğukluğu Belirtileri

Enfeksiyon önemsenmez ya da tam tedavi edilmezse kronikleşir. Kronikle­ şen enfeksiyonda akıntı gittikçe azalır ve belirtiler büyük ölçüde geriler. Önce sülfamitlerin, daha sonra da penisilinin kullanıma girmesiyle belso­ ğukluğunun komplikasyonları çok azal­ mıştır. Bu tür ikincil sorunlardan örne­ ğin anüs çevresinde dolgunluk duygusu, dışkılama ve idrar yapma sırasında ağ­ rıyla kendini belli eden prostat iltihabı günümüzde ender görülmektedir. Pros­ tatın düzbağırsak (rektum) yoluyla ya­ pılan muayenesi hastaya çok ağrı verir ve prostat bezinin elle sıkılmasıyla idrar yolundan hastalığa özgü parçacıklar atı­ lır. Belsoğukluğunun günümüzde de gö­ rülen bir komplikasyonu epididim ilti­ habıdır (epididimit). Bu hastalığın belir­ tileri siyekte irinli akıntı birikmesiyle birdenbire ortaya çıkar. Başlıca belirti­ ler şiddetli ağrı, enfeksiyonun yerleştiği erbezinde şişme, yüksek ateş ve genel durum bozukluğudur. Hastalığın her iki erbezine yayıldığı durumlarda erken te­ davi yapılmazsa, ersuyu (sperma) kana­ lı tıkanmasına bağlı kısırlık gelişir. Belsoğukluğu kadınlarda erkeklere göre çok daha sessiz gidişlidir. Genel­ likle fark edilmez ya da kadınlarda sık görülen sıradan bir "akıntı" olduğu dü­ şünülerek önemsenmez. Belsoğukluğu kadınlarda daha çok dölyatağı (rahim) boynu kanalına yerleşir; bu kanal dölya- tağıyla dölyolu arasındaki geçiş bölgesi­ dir. Bazen de hastalık siyektedir.

Kadın­ larda siyek daha kısa ve az karmaşık ya­ pıda olduğundan, enfeksiyon siyekteyse şiddetli belirtiler görülmez; yalmz idrar yaparken ağrı vardır. Buna karşılık en­ feksiyon dölyatağı boynundaysa dölyo- lundan bol miktarda san-yeşil renkte akıntı gelir. Bu dönemde yapılan jineko­ lojik muayenede dölyatağının dölyoluna açılan ağzında ödem, kan toplanması, şişkinlik ve kızarıklık gözlenir. Bölge yüzeyini döşeyen mukoza örtüsü zede­ lenmiştir ve kolayca kanar. Aynca döl­ yatağı boynu kanalından bol miktarda akıntı gelir. Bu akıntıdan alınan örneğin bir lam üzerine damlatılıp metilen mavi­ si ile boyanarak mikroskopta incelen­ mesiyle hemen tanıya varılır. Hastalığın komplikasyonları erkek­ lerde olduğu gibi kadınlarda da enfeksi­ yonun yukarıya doğru yayılmasına bağ­ lıdır. Başlıca komplikasyonları dölyolu ağzının her iki yanında bulunan Bartho­ lin bezlerinin enfeksiyonu, dölyatağı iç duvarının enfeksiyonu (endometrit), yu­ murtalık iltihabı ve tüplerin iltihabıdır (salpenjit). Bunlardan özellikle yumur­ talık ve tüplerin iltihabı çok ciddi so­ nuçlar doğurur; iltihabın her iki yumur­ talığa yerleşmesiyle tüpler tıkanır ve kı­ sırlık gelişir. Bartholin bezlerinin iltiha­ bında büyük dudaklarda belirgin şişme, aynca şiddetli ağn, kızanklık ve bezle­ rin salgı kanalından çıkan irinli akıntı görülür. Eskiden çok yüksek ateş yapan bu iltihap uzun süreli tedavi, hatta ba­ zen bu bezlerin kesilmesini ve irinin dı- şan akıtılmasını gerektirmekteydi. Gü­ nümüzde ise tıbbi tedavi bu hastalıkta başanlı sonuçlar vermektedir.

Enfeksi­ yonun yumurtalık ve tüplere yayılması durumunda başlıca belirtiler kamın de­ rinliklerinde duyulan ağn ve bazen peri­ ton zedelenmesi sonucunda gelişen kan n ön duvan kaslannda sertleşmedir. Bütün bu komplikasyonlarda aynca ateş yükselir ve genel durum bozulur. Gonokok enfeksiyonlan bebek ve çocuklarda da görülebilir. Ama yenido- ğanda konjunktivit ve göz iltihabı (pa- noftalmit) sonucunda körlüğe neden olan belsoğukluğu olgulan artık tarihe kanşmıştır. Eskiden belsoğukluğunun bu korkunç komplikasyonundan korun­ mak için doğumdan hemen sonra bebe­ ğin gözüne gümüş nitrat damlatılması pek çok ülkede yasal zorunluluktu. Crede yöntemi denen bu yolla hastalı­ ğın doğum anında annenin dölyolundan bebeğin gözlerine bulaşması önleniyor­ du. Erişkin kadınlarda dölyolunun yapı­ sal özelliği gonokok enfeksiyonlarının dölyolunda yerleşmesine olanak ver­ mez.

Oysa çocuklarda kirli bezler, ter­ mometre ve tedavi malzemesinin kulla­ nılması ya da çocuğun tecavüze uğra­ ması sonucunda dölyolunda gonokok enfeksiyonu görülebilir. Çocukta bu en­ feksiyonların klinik belirtileri çok ağır­ dır. İdrar yaparken ağn ve yanma, bü­ yük ve küçük dudaklarda ödem, kıza- nklık, kan toplanması ve bol miktarda irinli dölyolu akıntısı vardır. Ateş çok yüksektir ve çocuğun genel durumu be­ lirgin biçimde bozulmuştur. Bu olgular­ da erken ve kesin tanı çok önemlidir.