Atardamarlarda Aşırı Genişlemeler

Atardamar duvarında ortaya çıkan değişiklikler sonucu kan basıncının da etkisi ile damar çapının genişlemesi halidir. Vücutta herhangibir yerdeki atardamarda anevrizma gelişebilir. Damar duvarını zayıflatan ve anevrizma oluşumuna neden olan faktörlerden bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

Yüksek Tansiyon
Sigara
İleri Yaş
Ailede anevrizma varlığı hikâyesi varlığı
Erkek cinsiyet

Anevrizmalardan tıbbı en çok ilgilendirenler vücuttaki en büyük atardamar olan AORTA‘dan kaynaklananlardır. Aorta kalbin sol karıncığından çıkarak kalbi besleyen koroner damarları, beyne ve kollara giden damarları verir ve göğsün arka bölümünde sırttan karna doğru uzanır.

Omurgaya yakın seyri boyunca omuriliği besleyen dallar verir. Karın bölgesinde ise böbrekler,barsaklar, dalak ve karaciğer gibi bütün karın içi organlarının damarlarını verdikten sonra bacakları besleyen dallarına ayırılır. Görüldüğü gibi aorta bütün vücut organlarının kanlarını dağıtan bir ana atardamar olması ve operasyonları sırasında bazı organlara giden kan akımının geçici olarak kesilmesi gerektiği için önemlidir. Aortada oluşan anevrizmalar oluştukları yerlere göre isimlendirilirler:

Çıkan Aorta Anevrizmaları
Transvers Aorta anevrizmaları
Torakoabdominal aorta anevrizmaları (bunlar aortanın hem göğüs hem de karın içindeki kısmını kaplayan geniş anevrizmalardır)
Abdominal Aorta Anevrizmaları (Karın içindeki özellikle böbrek damarlarının ayrıldıkları yerden sonraki kısmında oluşan anevrizmalardır)

Anevrizmalar bulunduklara yerlere ve büyüklüklerine göre şikâyete neden olurlar. Daha küçük olanlar hiçbir belirti vermezken büyüklüğü arttıkça sırt ve karın ağrıları, göğüs ve karın organlarına yaptığı bası sonucu nefes darlığı, seste çatlaklık veya kısıklık, hazımsızlık ya da karın bölgesinde ele gelen ve nabız veren kitle şeklinde belirtileri olabilir. Anevrizmalar her kalp vurusunda çevre organ ve dokularda sürekli olarak çekiç etkisi gibi bir travma yaratır. Bunun dışında yapısı bozulan aorta duvarının iç kısmında genellikle kan pıhtılar oluşur ve bunlar duvar yüzeyinde birikirler. Bazen buradan kaynaklanan pıhtı parçaları ayaklara veya çeşitli organ damarlarına giderek bu damarlarda tıkanmalara neden olabilir.

Anevrizmalarda en korkulan olay anevrizmanın yırtılmasıdır. Bu durum çok acil operasyon gerektirir. Bu grup hastalarda ameliyat riski çok yükselir. Bu nedenle genellikle anevrizmanın çapı normal damar çapının iki katına ulaştığında ameliyat edilirler. Ameliyatlarda anevrizma gelişmiş damar bölümü açılıp pıhtılar temizlendikten sonra üstteki ve alttaki sağlam damar bölümleri arasına suni bir damar (greft) yerleştirilir.