Amfetamin Aşırı Doz
Amfetamin Aşırı Doz : Ağır ya da ölümcül toksik durumlar, amfetamini uzun süreli olarak damar yoluyla kullananlarda daha ender, yeni başlayanlarda ise daha sık görülür. Genetlikle ağır belirtiler amfetamine hızla dayanıklılık gelişmesine bağlıdır. Aşın dozdan ölüm yüksek ateş, kalp ve dolaşım yetmezliği ve çırpınma nöbetleri sonucunda ortaya çıkar. Dış ortamın ısısının yüksek oluşu ölümü hızlandırır. Ruhsal uyancılar beyindeki sıcaklık merkezini etkileyerek derideki damarla- nn kasılmasına neden olur ve ısı kaybını azaltır. Sporcularda doping krizi her zaman vücuttaki ısı düzenleme mekanizmasının bozulmasına bağlıdır.Uzun dönemde en ağır belirtiler kalp ve dolaşım yetmezliğinden önce ortaya çıkan yüksek ateş ve çırpınma nöbetleridir. Çırpınmalar gerçek bir sara nöbetine yol açabilir.Tedavide uyulması gereken temel ilkeler şunlardır:
• Hasta sakin bir ortama götürülmelidir.
• Vücut sıcaklığı buz torbalarıyla ya da hastayı soğuk suya batırarak azaltılmalıdır.
• Benzodiyazepinler ya da barbitüratlar gibi sakinleştiriciler verilmelidir.
• Kusmayı kolaylaştıran maddeler verilmeli ya da mide yıkanmalıdır.
• İdrarı asitleştirmek için amonyum klorür, gerekirse diyaliz de kullanılabilir. «'Sakinleştiriciler kullanılırken amfe- tamin ve barbitürat zehirlenmesinin birlikte ortaya çıkabileceği unutulmamalıdır; böyle bir durum varsa sakinleştirici kullanımı uyuşturucu etkiyi artırabilir. Amfetamin kullanımına bağlı akut belirtiler göz önünde tutulmalıdır. Örneğin, yüksek tansiyona bağlı olarak beyin kanamaları ortaya çıkabilir. Maddeyi vücuda vermek için steril olmayan araçların kullanımına bağlı olarak enfeksiyon hastalıkları da gelişebilir.
Ayrıca amfetamin iştahı azalttığı için kişinin yeterince beslenememesi enfeksiyon tablosunu ağırlaştırır.Amfetamine bağlı akut psikoza görece sık rastlanır. Bu tablo kronik kullanıcılarda sık görülürse de, tek bir kez yüksek doz alanlarda da ortaya çıkabilir. Önceleri paranoit şizofreni olarak değerlendirilen psikoz tablosunun daha sonra amfetamin kullanımına bağlı olduğu ortaya konmuştur. Uzun zaman amfetaminin yalnızca psikozun ortaya çıkışını kolaylaştıran bir etken ya da bir "uyku eksikliği" ve buna bağlı bir tablo olup olmadığı tartışılmıştır.
Ruhsal sağlığı yerinde olan ve uykusuzluk çekmeyen kişilerde amfetamin psikozunun yaratıldığı kontrollü deneylerde gerek paranoit şizofreniden, gerek başka maddelere bağlı zehirlenme tablolarından ayırt edilebilen özgül bir tablonun oluştuğu ortaya konmuştur. Bu sendromun özellikleri izlenme sanrısı, kişinin kendi bedenini algılamasında değişiklikler, aşın hareketlilik ve uyarılma, görsel ve işitsel varsanılardır. Kişi bu varsanılar- da algıladığı imgesel nesne ve varlıkları kendinden uzaklaştırmak amacıyla kendi kendini yaralayabilir.
Yönelim ve bellek bozukluğu olmadığından akut evreyi çok iyi anımsar. Yönelim bozukluğunun olmaması ve net olarak tanımlanan sanrılar, bu tablonun genel zehirlenmelere bağlı belirtilerden ayni edilmesini sağlar.Amfetamin psikozu düşünülen her olguda, idrarda ilacın olup olmadığı saptanmalıdır. Amfetamin alınması kesilirse, akut evreden 24-48 saat sonra varsanılar giderek ortadan kaybolur sanrılar hafifler ve 10 gün içinde yok olur. Ender olarak, amfetaminin kesilmesinden bir yıl sonra bile süren sanrılar görülmüştür. Genellikle son dozdan 24 saat sonra hastanın uyku süresi artar,3 gün içinde 18-20 saate ulaşabilir. Bu dönemde kolayca ruhsal çöküntüye girebilir, duygulanımda azalma görülebilir. Tedavide sakinleştiriciler verilmeli, uyku verici ilaçlardan kaçınılmalıdır.Verilecek ilacın dozunu belirlemek için vücut sıcaklığı ölçülür; sıcaklığın artışı dozu yükseltmek gerektiğini gösterir.