Kılcal Damar
Kılcal Damar : Kan ya da lenf damarlarında görülen ince dallanmalara verilen ad.Kılcal kan damarları. îlk olarak M. Malpighi tarafından tanımlanan bu damarlar kıl kadar ince olmaları nedeniyle böyle adlandırılmıştır.
Tırnaklar, saç ve kıllar, mukoza ve deri epiteli, göz merceği, saydamtabaka ve kıkırdak dışındaki tüm dokularda kılcal damar ağına rastlanır. Bu damarların ortalama çaplan yaklaşık 8 p'dür. Karaciğer, dalak, kemik iliği ve bazı iç salgıbezlerindeki kılcal damarlar daha geniş çapa ulaşırlar ve sinüzoit adını alırlar. Kalınlığı 0,1 (i olan damar duvarı tek kat halinde dizilmiş endotel hücrelerinden oluşmuştur.
Bu tek katlı endotel ince bir zar üzerinde yerleşmiştir. Zarın dış yüzeyine perisit adındaki bağdoku hücreleri yapışır. Bazı bölgelerde (örneğin böbrek glomerülü, iç salgıbez- leri, bağırsak villüsleri) endotel tabakası değişen boyutta açıklıklar gösterir.Kılcal damar ağı atardamarlar ve toplardamarlar arasında yer alır. Bu damar ağının oluşturduğu geniş yüzey kan ile dokular arasındaki oksijen, karbon dioksit, besleyici madde ve metabolik artık alışverişinin yapılabilmesinisağlar. Atardamar ve toplardamarların kendi aralarında yaptığı kılcal damar ağlan da bulunmaktadır.
Kılcal damarlardaki kan akımı dokunun işlevsel ve metabolik gereksinimleri tarafından belirlenir. Bu damarlardaki kan akımını düzenleyen etkenler arteriyol (kılcal atardamar) duvannda sempatik sinir sisteminin etkisiyle gerçekleşen kasılmalar ve kılcal damar önünde yer alan büzgenlerin dokuda açığa çıkan damar genişletici maddeler etkisiyle oluşan genişlemelerdir, iltihap, oksijen azlığı, zehirlenme ve enfeksiyon gibi durumlarda kılcal damar duvarının geçirgenliği artar ve normalde görülmedik bir biçimde kandan dokulara bazı maddeler ve hücreler (örneğin alyuvarlar) geçer.Kılcal lenf damarları.
Doku aralığında ve özellikle kan damarlanna yakın bölgelerde sık bir damar ağı oluştururlar. Kılcal lenf damarları çaplan giderek büyüyen lenf damarlan ile devam ederek toplardamar dolaşımına katılırlar. Doku aralığında bulunan sıvının bir bölümü lenf düğümlerinden geçtikten sonra kılcal lenf damarları aracılığıyla uzaklaştınlır ve kan dolaşımına iletilir. Kılcal lenf damarlarının duvan, kılcal kan damarla- rınınkinden daha incedir. Dolayısıyla kılcal lenf damarlan protein molekülleri gibi büyük moleküllere karşı daha geçirgendir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
