Kalkül, İdrar Yolları

İdrardaki kristalize maddeler nedeniyle böbreklerde, idrar yollan ya da idrar kesesinde oluşan taştır.

Tipleri Ve Nedenleri

Böbrek ve idrar yollan taslan: böbreklerde ve idrar tollarında oluşan taşların çoğu idrardaki kalsiyum oksalat ya da diğer kristalize tuzlardan oluşur. Bu taşlar oksalat zengin bir beslenmeyle (örneğin yapraklı sebzeler ve çayda bulunur); hiperparatiroidism sebebiyle kanda yüksek miktarda kalsiyum seviyesiyle (paratriod bezinin aşın çalışması nedeniyle) ya da kronik su kaybı (dehidrasyon) ile İlişkilendirilebilir. Diğer tip böbrek ve idrar yollan taşlan gut hastalığı ya da bazı kanser Tiplerimle ilişkilendirilir, Kronik idrar yollan enfeksiyonu sebebiyle bu bölgelerde oluşan taşlara "efektif" adı verilir. İdrar toplayan kanalların tüm ağını doldurmuş böbrek taşlarına şekilleri sebebiyle staghorn taşlar adı verilir.

Mesane tasları: gelişmekte olan ülkelerde idrar kesesi (mesane) taşlan çoğunlukla beslenme eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Çelişmiş ülkelerde ise çoğunlukla idrar kesesinden idrarın akransına enge olan bir şey ya da uzun süreli idrar yollan enfeksiyonu bu taşlara yol açmaktadır. Taşların bileşimi idrarın asitlik ve bazlık derecesi ile ilişkilidir.

Semptomlar

Böbrek ya da idrar yolları taşlarının en yaygın semptomu kaburgaların altında sırtta ve çoğunlukla kasıklara yayılan keskin bir ağrı olan Renan koliktir. Bu ağrıya kusma ve baş dönmesi de eşlik edebilir. Ayrıca hematuri (idrarda kan) da görülebilir. İdrar kesesindeki taşlar da idrara çıkarken ağrı ve güçlüğe sebep olabilir

Teşhis Ve Tedavi

Kalkülden şüphelenildiğinde yapılan ilk inceleme idrarın mikroskop altında bakılmasıyla başlar bu şekilde kırmızı kan hücreleri ya da kristallerin varlığı görülebilir. İdrarın asitlik ya da bazlık oranı da var olan taşın çeşidini yansıtır, Taşın bulunduğu yer basit röntgende tespit edilebileceği gibi ultrason yâda BT taraması da kullanılabilir. Renan kolik yatak istirabati ve analjezik ilaçlarla (ağrı kesiciler) tedavi edilir. Yeterli miktarda sıvı alımıyla küçük taşlar genellikle sorun yaratmadan idrarla atılır, Daha büyük taşların ilk aşamada tedavisi genellikle ESWL(ekstram orpareal şok dalgası litoripsi) adı verilen ve ultrasonik yahut şok dalgalanyla taşlan kırma yöntemi ile tedavi edilir. Alternatif olarak, sitoskopi idrar kesesi ve idrar yollarındaki taşlan kırmak ve çıkarmak için kullanılabilir. Bazı vakalarda taşlan çıkarmak için cerrahi müdahale gerekebilir.