Fobi
Fobi : Normalde korkulmayacak bir durum ya da nesne karşısında ortaya çıkan korku. Kişi, bu durum ya da nesne karşısında korkmanın anlamsız ve yersiz olduğunu bilmesine karşın korktuğu nesne ya da durumdan kaçınır. Bu bakımdan fobi, gerçek duyuma uygun olmayan bir korku olarak tanımlanabilir. Fobisi olan kişide fobi nesnesi karşısındaki korku belirtileri dışında, genellikle başka bir bozulluk yoktur. Korkusunu uyaran nesne ya da durum ile karşılaştığında şiddetli korku, fobi nesnesinden kaçma gereksinimi, panik nöbetleri görülür.
Fobiyi uyaran nesneden uzaklaşıldığında kişi rahatlar.Korkudan arınmış bir yaşam düşünülemez. İnsan korktuğu için kendini birçok tehlikeye karşı koruyabilir. Dolayısıyla korku, insanda olmaması gereken, istenmeyen bir duygu değildir. Ama korku fobi sınırına geldiğinde insana zarar vermeye başlar. Bu nedenle fobiler kişinin uyumunu bozabilen ruhsal bir sorun olabilir.Fobiler korkunun kaynağı olan uyarana göre nesne fobileri (böcek, hayvan, sivri uçlu eşya fobileri gibi), durum fobileri (kapalı yer, açık yer, asansör, uçuş korkusu gibi) ve işlev fobileri (altına kaçırma, terleme gibi) olmak üzere üçe ayrılabilir. Fobiler aynca nesnelerine ve durumlara göre ayrı ayrı adlandırılır:
Agorafobi (açık alan korkusu), akrofobi (yükseklik korkusu), ksenofobi (yabancılardan korkma) buna örnektir.Fobi tedavisinde uygulanan davranış tedavisinin temeli, kişinin korktuğu durum ya da nesneye karşı duyarsız- laştırılmasına dayanır. Davranışçılığa göre fobiler çocukluktaki gerçek korkuya yanlış açıklamalar getirilmesi sonucunda ortaya çıkar. Bu olaya yanlış öğrenme adı verilir. Davranışçılığa göre fobinin kaynağı önemli değildir. Yanlış öğrenmeyi düzeltmek amacıyla fobi nesnesi aşamalı olarak kişinin günlük yaşamına sokulur. Sözgelimi köpekten korkan bir kişiye önce dergilerden kestiği köpek resimlerini toplaması söylenir. Daha sonra kişiye yapma bir köpek modeli gösterilir ve bunu okşaması istenir.
Ardından kişi bir köpek yarışmasına gö- türülebilir ve tedavi bu şekilde sürdürülerek kişideki köpek fobisinin üstesinden gelinir.Fobiler konusunda davranışçılıktan farklı bir yaklaşımı benimseyen psikanalize göre ise fobilerin tümü geçmişte kişiyi örseleyici olaylarla bağlantılıdır. Fobide korkunun başka bir nesne ya da duruma aktarımı söz konusudur. Bütün fobiler bastırılmış duygu ve çatışmalann ürünüdür.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
