Yaban Pancarı
YABAN PANCARI (betavulgaris)
Ispanakgillerden yaprakları sebze olarak kullanılan bir bitki. Pazı ve yabanî ıspanak adları ile de bilinmektedir. Yaprakları ve pancar kısmı pişirilerek yenilir. Pancar kısmının siyah, beyaz ve kırmızı olan cinsleri vardır. Sağlık yönünden pek faydalı bir sebzedir."1
Nitekim sahabeden Sehl b. Sâd (r.a.) demiştir ki: "Aramızda bir kadın vardı ki, kendisine âit bir bahçenin su kanalları etrafına yaban pancarı ekip yetiştirirdi. Cuma günleri olduğu zaman pancarın gövdesini saplarından ayırır, gövdelerini çömleğe koyar, sonra üzeri ne arpa suyu koyup pişirirdi. Pancar bu çorbanın eti olmuş olurdu. Biz ise Cuma namazından dönerken kadına selam verirdik. Bunun üzerine kadıncağız hazırladığı yemeği önümüze koyardı. Biz ise o yemeği parmağımızı yalayarak yerdik. Kadının bu yemeğini yemek için Cuma gününün çabucak gelmesini arzu ederdik."2
Özellikleri:
Yaban pancarının mizacında hoş bir soğukluk, çözümleyici ve gözenekleri açıcı bir özellik vardır. Siyah cinsinde vücuttaki maddeleri tutucu özellik mevcuttur.
Saç-sakal dökülmesine, çilliğe, saç kepeklenmesine ve sivi kelere karşı suyu sürüldüğü zaman faydalıdır. Biti öldürür, dermeğeye karşı bal ile karıştırılarak sürülür, karaciğer ve dalak tıkanıklığını açar. Siyah cinsi kabızlık yapar, bilhassa mercimekle beraber yenirse kabızlık yapması daha da fazla olur.
Beyaz cinsi mercimekle beraber yenirse karnı yumuşatır. Suyu ile lavmar yapılırsa ishal yapar. Baharat ile beraber kullanılırsa, kulunç ağrısına karşı faydalıdır Sindirimi iyi değildir, kanı yakar, sirke ve hardal yan etkisini giderir. Fazla yendiğ zaman kabızlık ve şişkinlik yapar."3
Kaynaklar:
[1]- Kamus 3/893; I. Kayyim s. 376 [2]- Buhârl cümüa I 225, hars 3/73. etime 6/202, istizan 7/131; Müsned 4/lt 6/364 f3J- i. Kayyim s. 376.
Ispanakgillerden yaprakları sebze olarak kullanılan bir bitki. Pazı ve yabanî ıspanak adları ile de bilinmektedir. Yaprakları ve pancar kısmı pişirilerek yenilir. Pancar kısmının siyah, beyaz ve kırmızı olan cinsleri vardır. Sağlık yönünden pek faydalı bir sebzedir."1
Nitekim sahabeden Sehl b. Sâd (r.a.) demiştir ki: "Aramızda bir kadın vardı ki, kendisine âit bir bahçenin su kanalları etrafına yaban pancarı ekip yetiştirirdi. Cuma günleri olduğu zaman pancarın gövdesini saplarından ayırır, gövdelerini çömleğe koyar, sonra üzeri ne arpa suyu koyup pişirirdi. Pancar bu çorbanın eti olmuş olurdu. Biz ise Cuma namazından dönerken kadına selam verirdik. Bunun üzerine kadıncağız hazırladığı yemeği önümüze koyardı. Biz ise o yemeği parmağımızı yalayarak yerdik. Kadının bu yemeğini yemek için Cuma gününün çabucak gelmesini arzu ederdik."2
Özellikleri:
Yaban pancarının mizacında hoş bir soğukluk, çözümleyici ve gözenekleri açıcı bir özellik vardır. Siyah cinsinde vücuttaki maddeleri tutucu özellik mevcuttur.
Saç-sakal dökülmesine, çilliğe, saç kepeklenmesine ve sivi kelere karşı suyu sürüldüğü zaman faydalıdır. Biti öldürür, dermeğeye karşı bal ile karıştırılarak sürülür, karaciğer ve dalak tıkanıklığını açar. Siyah cinsi kabızlık yapar, bilhassa mercimekle beraber yenirse kabızlık yapması daha da fazla olur.
Beyaz cinsi mercimekle beraber yenirse karnı yumuşatır. Suyu ile lavmar yapılırsa ishal yapar. Baharat ile beraber kullanılırsa, kulunç ağrısına karşı faydalıdır Sindirimi iyi değildir, kanı yakar, sirke ve hardal yan etkisini giderir. Fazla yendiğ zaman kabızlık ve şişkinlik yapar."3
Kaynaklar:
[1]- Kamus 3/893; I. Kayyim s. 376 [2]- Buhârl cümüa I 225, hars 3/73. etime 6/202, istizan 7/131; Müsned 4/lt 6/364 f3J- i. Kayyim s. 376.