Unutkanlık
UNUTKANLIK (nisyan, amnesia)
İnsanlar daha önce öğrendikleri ve duydukları şeyleri gerektiği zaman hatırlayamaz ise, buna unutkanlık denir. Unutkanlık insanın tabiatında vardır. İnsanlar unutabilme kabiliyyeti üzere yaratılmıştır. Ancak unuttuğu bazı şeyler kendisine hatırlatıldığı zaman, çoğu kez hatırlarlar. Nitekim Ebû Hüreyre (r.a.) demiştir ki: "Ben bir gün Peygamber Aleyhis-Selâm'a : "Yâ Rasûlallah! Sizden bir çok hadis işitiyorum fakat unutuyorum" diye unutkanlığımdan şikayet ettim. Bunun üzerine bana: "Hırkanı yere yay!" buyurdu. Hemen yaydım. Elleriyle bir şey avuçlayıp hırkanın içine atıyor gibi yaptı. Sonra bana: "Topla!" diye emretti. Ben de toplayıp göksüme bastım. Peygamber Aleyhis-Selâm'ı hak peygamber gönderen Allah'ayemin ederim ki ondan sonra öğrendiğim hiç bir şeyi (hadisi) unutmadım."1
Unutkanlığın Sebepleri:
Yaşlılık, çok meşguliyet, uykusuzluk, yorgunluk, zihni hastalıklar, hamama sık gitmek, günahkar olmak, müskirat kullanmak vs. gibi şeylerdir.
* İbniAbbas Hz. Ömer'e: İnsan neden unutur ve neden hatırlar, bunun sebebi nedir?" diye sormuş, O da: "Dimağın üzerinde, ayın üzerinde olduğu gibi bir perde vadır, perde dimağı kapladığı zaman insan bildiğini unutur. Dağıldığı zaman ise, unuttuğunu hatırlar" diye cevap vermiştir."2
* Hz. Ömer (r.a.) bir defasında arkadaşlarına: "Sizler bir kişi hakkında ne dersiniz? Bir an geliyor o kimsenin aklı, zihni ve belleği birşeyi hatırlamıyor, bir an dahi geliyor ki aklı, zihni ve belleği o şeyi hatırlıyor" diye sordu. Orada bulunanlar: "Ey Müminlerin emiri! Sebebini bilmiyoruz" dediler. Bunun üzerine Hz. Ömer: "Gökte ayın üzerini bulutların perdeleyip ışığını gölgelediği gibi, kalbin (beynin) üzerini de kaplayan perdeler vardır. Bu perdeler dimağı kapladığı zaman kişinin aklı, zihni ve belleği gider. Bu perde kalp üzerinden sıyrıldığı zaman kişinin aklı, zihni ve belleği yerine gelir"
dedi. (K. Ummal 1/1692: Nihâye 3/117)
* İbnül-Cevzî der ki: "Baştan kan aldırmak, yaş kezbere ve ekşi elma yemek, erkek deve katarları arasında yürümek, çok üzüntülü ve kederli olmak, kabir taşlarındaki yazıları okumak, durgun suya bakmak ve içine abdest bozmak, idam edilmiş kişiye bakmak... unutkanlık meydana getirir."3
* Abdullah (İbni Mesud) demiştir ki: "Banagöre kişinin bildiği şeyleri unutması işlemiş olduğu günahlar sebebiyledir"4
Unutkanlığa Karşı Faydalı Olan Bazı Maddeler:
Her kim ezberinde tutmak, unutmamak isterse bal yesin."5
* Bakla, düşünme gücünü zayıflatır ve unutkanlık verir. Bakla yemeği içine kekik, zeytinyağı ve tuz konursa yan etkisi giderilmiş olur. Ekşi elma yemek, unutkanlık yapar. Çörekotu, unutkanlığa karşı faydalıdır. Kuruüzüm zekayı geliştirir.
* Akgünlüksu ile ıslatılıp aç karına içilirse, soğuktan meydana gelen unutkanlığı giderir. Kuruluktan meydana gelen unutkanlıkların arkasından uykusuzluk başlar. Bunun tedavisi ise yumuşatıcı ilaçlar kullanmaktır. Unutkanlıktan şikayet eden bir kimseye Hz. Ali şöyle demiştir: "Ak günlük çiğne! İnsana cesaret verir ve unutkanlığı giderir.
* İbni Abbas Hz.'leri de: "Bir miskal (5 gram) şeker, bir miskal akgünlük ile dövülüp karıştırılır ve bir hafta aç karına alınırsa, idrarı söktürür ve unutkanlığa karşı da iyi gelir" demiştir."6
Kaynaklar:
[1]- Buhâri ilim 1/38. menakıb 4/188: Aynî 1/590. [2]- K. Haß 2/316 H. 2806: K Ummal H. 1692: Nihaye 3/117: N. Usul s. 39: Nâbülüsî, el-Keşfü ve'l-Beyân amma yeteallaku bin-Nisyân Râsid Efendi No: 611/26 vr. 2IOa-2l5a. [3]-K.Hafâ 2/313 H 2798: Bağdadi s. 150. [4]- Dârimî Muk. II 105: ayrıca bak. K. Hakâyık 1/126 [5]-K Hakâyık 2/164. [6]- Bağdadi s.68. 76. 89. 113. 150.
İnsanlar daha önce öğrendikleri ve duydukları şeyleri gerektiği zaman hatırlayamaz ise, buna unutkanlık denir. Unutkanlık insanın tabiatında vardır. İnsanlar unutabilme kabiliyyeti üzere yaratılmıştır. Ancak unuttuğu bazı şeyler kendisine hatırlatıldığı zaman, çoğu kez hatırlarlar. Nitekim Ebû Hüreyre (r.a.) demiştir ki: "Ben bir gün Peygamber Aleyhis-Selâm'a : "Yâ Rasûlallah! Sizden bir çok hadis işitiyorum fakat unutuyorum" diye unutkanlığımdan şikayet ettim. Bunun üzerine bana: "Hırkanı yere yay!" buyurdu. Hemen yaydım. Elleriyle bir şey avuçlayıp hırkanın içine atıyor gibi yaptı. Sonra bana: "Topla!" diye emretti. Ben de toplayıp göksüme bastım. Peygamber Aleyhis-Selâm'ı hak peygamber gönderen Allah'ayemin ederim ki ondan sonra öğrendiğim hiç bir şeyi (hadisi) unutmadım."1
Unutkanlığın Sebepleri:
Yaşlılık, çok meşguliyet, uykusuzluk, yorgunluk, zihni hastalıklar, hamama sık gitmek, günahkar olmak, müskirat kullanmak vs. gibi şeylerdir.
* İbniAbbas Hz. Ömer'e: İnsan neden unutur ve neden hatırlar, bunun sebebi nedir?" diye sormuş, O da: "Dimağın üzerinde, ayın üzerinde olduğu gibi bir perde vadır, perde dimağı kapladığı zaman insan bildiğini unutur. Dağıldığı zaman ise, unuttuğunu hatırlar" diye cevap vermiştir."2
* Hz. Ömer (r.a.) bir defasında arkadaşlarına: "Sizler bir kişi hakkında ne dersiniz? Bir an geliyor o kimsenin aklı, zihni ve belleği birşeyi hatırlamıyor, bir an dahi geliyor ki aklı, zihni ve belleği o şeyi hatırlıyor" diye sordu. Orada bulunanlar: "Ey Müminlerin emiri! Sebebini bilmiyoruz" dediler. Bunun üzerine Hz. Ömer: "Gökte ayın üzerini bulutların perdeleyip ışığını gölgelediği gibi, kalbin (beynin) üzerini de kaplayan perdeler vardır. Bu perdeler dimağı kapladığı zaman kişinin aklı, zihni ve belleği gider. Bu perde kalp üzerinden sıyrıldığı zaman kişinin aklı, zihni ve belleği yerine gelir"
dedi. (K. Ummal 1/1692: Nihâye 3/117)
* İbnül-Cevzî der ki: "Baştan kan aldırmak, yaş kezbere ve ekşi elma yemek, erkek deve katarları arasında yürümek, çok üzüntülü ve kederli olmak, kabir taşlarındaki yazıları okumak, durgun suya bakmak ve içine abdest bozmak, idam edilmiş kişiye bakmak... unutkanlık meydana getirir."3
* Abdullah (İbni Mesud) demiştir ki: "Banagöre kişinin bildiği şeyleri unutması işlemiş olduğu günahlar sebebiyledir"4
Unutkanlığa Karşı Faydalı Olan Bazı Maddeler:
Her kim ezberinde tutmak, unutmamak isterse bal yesin."5
* Bakla, düşünme gücünü zayıflatır ve unutkanlık verir. Bakla yemeği içine kekik, zeytinyağı ve tuz konursa yan etkisi giderilmiş olur. Ekşi elma yemek, unutkanlık yapar. Çörekotu, unutkanlığa karşı faydalıdır. Kuruüzüm zekayı geliştirir.
* Akgünlüksu ile ıslatılıp aç karına içilirse, soğuktan meydana gelen unutkanlığı giderir. Kuruluktan meydana gelen unutkanlıkların arkasından uykusuzluk başlar. Bunun tedavisi ise yumuşatıcı ilaçlar kullanmaktır. Unutkanlıktan şikayet eden bir kimseye Hz. Ali şöyle demiştir: "Ak günlük çiğne! İnsana cesaret verir ve unutkanlığı giderir.
* İbni Abbas Hz.'leri de: "Bir miskal (5 gram) şeker, bir miskal akgünlük ile dövülüp karıştırılır ve bir hafta aç karına alınırsa, idrarı söktürür ve unutkanlığa karşı da iyi gelir" demiştir."6
Kaynaklar:
[1]- Buhâri ilim 1/38. menakıb 4/188: Aynî 1/590. [2]- K. Haß 2/316 H. 2806: K Ummal H. 1692: Nihaye 3/117: N. Usul s. 39: Nâbülüsî, el-Keşfü ve'l-Beyân amma yeteallaku bin-Nisyân Râsid Efendi No: 611/26 vr. 2IOa-2l5a. [3]-K.Hafâ 2/313 H 2798: Bağdadi s. 150. [4]- Dârimî Muk. II 105: ayrıca bak. K. Hakâyık 1/126 [5]-K Hakâyık 2/164. [6]- Bağdadi s.68. 76. 89. 113. 150.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
