Ceviz

CEVİZ (juglans regia)

Cevizgillerin en başta gelen örnek bitkisidir. Gövdesi kalın, ömrü uzun, bir çok yerde yetişebilen bir ağaç ve o ağacın meyvesidir.

Özellikleri:Cevizısıtıcı ve kurutucu özelliklere sahiptir. Yani vücuda sıcaklık ve kuruluk verir. Başağrısı yapar ve hazmı zordur, mide için pek iyi değildir. Tazesi kurusundan daha iyidir. Bal ile reçeli yapılırsa, boğaz ağrıları için faydalıdır. Ceviz; incir ve sedef çiçeği gibi, zehirlenmelere karşı panzehir görevi yapar1Cevizin meyvesi, yaprağı ve dallarında kabızlık yapma özelliği vardır. Ceviz yaş iken yeşil renklidir, dış kabuğu soyulup sıkıştırılarak suyu çıkarılır ve bal ile kaynatılırsa, elde edilen ilaç ağız ve boğazda meyadana gelen sivilcelere ve iltihaplara karşı faydalıdır.
Cevizin bizzat kendisi normal birşekilde yağlıdır. Çabucak safraya dönüşür, asıl özelliği yağındadır. Yağı ise göz sulanmasına, göz çukurlarında meydana gelen yaşlığa, göz sivilcesine ve gözde meydana gelen şişliğe karşı faydalıdır. Sinirlerde meydana gelen yaralara da merhem gibi sürülür.Ceviz, öksürükiçin zararlıdır. Aç karına yenilerse, kusmayı kolaylaştırır. Eğer ceviz, incir veya sedef çiçeği; öldürücü ilaçlardan sonra alınırsa, zehire karşı panzehir görevi yapar. Eğer zehirleyici maddelerden önce alınırsa, yine aynı etkiyi gösterir.Cevizi çok yemek bağırsak kurtlarını düşürür. Eğer cevizin tozu, bal veyasedef çiçeği ile karıştırılıp, memelerindeşişlik olan kadının göğsüne merhem gibi sürülürse, gayet faydalıdır.Ceviz, çil hastalığına ve yüzde meydana gelen buruşukluğa karşı gayet iyi gelir. Bal ile yapılmış ceviz reçeli, böbrekleri fevkalade ısıtır, kabızlık yapar, soğuk mizaçlı mideler için gayet faydalıdır.

Cevizin özü, aç karına sakız gibi ağızda çiğnendikten sonra, çocukların yüzünde meydana gelen dermeğe için cilde sürülürse gayet faydalıdır.Cevizde kuvvetli hararet ve ısıtma özelliği vardır. Devamlı yenilecek olursa, ağız sivilcesi ve bademciklerin şişmesine sebep olur. Cevizin yan etkisi, cevizin yenilmesinden sonra, ekşi nar yenilmesi veya sorulması ile giderilir. Eğer kabuğu temizlendikten sonra yağda kızartılarak yenilirse daha iyi olur.

* Ceviz, kabuğu ile birlikte yakılıp -kına gibi- saçlara sürüldüğü zaman, saçları siyahlaştırır. Mizacı sıcak olan kimseler için ceviz yemek zararlıdır. Bayatlamış olanının yenilmesi iyi değildir. Yiyen kimse de çoğu kez kusma ve halsizlik görülür. Ceviz, bağırsak ağrılarını teskin eder, ceviz reçeli soğuktan meydana gelen böbrek hastalıklarına karşı faydalıdır, daha bir çok özellikleri vadır2
Ceviz Yaprağı ve Kabuğu:
Ceviz yaprakları ve ceviz kabuğu, yaz mevsiminde daha taze iken toplanarak gölgelik ve serin bir yerde kurutulup baharat olarak saklanır. Aslında taze yaprakları ve taze ceviz kabuğu kurutulmuş olanlardan daha tesirlidir. Yaprağı ve kabuğu da yaklaşık olarak cevizin meyvesi özelliklerine sahibdir. İştah açıcı, kabızlık yapıcı ve kuvvet verici olarak kullanılır. Ceviz yaprağının kaynatılmış veya damıtılmış suyu, bazı cilt hastalıklarına karşı cilde sürülerek parazit öldürücü olarak kullanıldığı gibi yaprağı ve kabuğu boyacılıkta da kullanılmıştır.
Cevizyağı: Cevizyağı, cevizin içkısmının (meyvesinin) olgunlaştıktan sonra mekanik usullerle sıkıştırılarak çıkarılır. Cevizyağı çözücü bir özelliğe sahibdir, burundan damlatıldığı veya ovuşturularak cilde sürülecek olursa; felç, yüzfelci, kulunç ve ciltte meydana gelen sert buruşukluklar için gayet faydalıdır. Ağız yoluyla içilerek veya cilde sürülerek yahutta lavman yoluyla kullanılır.

*Ceviyazyağı, Kangren yaralarına, göz çukurlarında meydana gelen iltihaplı yaralara karşı faydalı olduğu gibi, soğuk mizaçlı kimseler için dahi faydalıdır. Olgunlaşmış cevizin yağı, sertleşip buruşmuş olan sinirleri yumuşatır, sinirlerde meydanagelen iltihaplı yaralar için dahi faydalıdır.

*Dıştan sürüldüğü zaman dermeğe ve saç dökülmesi ne karşı iyi gelir. Ü çdirhem (yaklaşık lOgram kadar) içilir ve yedigün devam edilirse, kalça ve siyatikağrılarına karşı fayda sağlar. Cevizyağı müshil olarak ta kullanılır sar'ayı da artırır.

Kaynaklar:f/J- Bağdadî s. 87; ayrıca bak. Müsned 4/184. [2]- el-Mûtemed s. 76 [3]- el-Mutemed s. 76. 170; Müfredâtü'l-Edviyye 1/112