Anber

ANBER (corteî cascarillae)
Anber balığından çıkarılan güzel kokulu bir madde olup kül rengindedir. Adını çıkarıldığı balıktan almaktadır. Tababette ve esans yapımında kullanılmıştır.
Elde Ediliş Şekli: Anberin elde edilişi konusunda değişik görüşler vardır. Bazılarına göre denizde
bir pınardan petrol gibi kaynar. Yağlı olması sebebiyle suyun yüzüne çıktığında donar, rüzgar dalga ile sürüklediğinde toplanır.
* Diğer bir görüşe göre ise, donmuş anber tanelerini balıklar yutar, kendilerine zararlı olduğu için balıklar ölür, rüzgar ve dalga sebebiyle ölmüş balıklar sahile gelir, bunları toplayan avcılar karınlarını yararak anberi çıkarırlar. Daha başka görüşler de vardır 1
Esans Yapımında Kullanılması:
Hz. Ali'nin oğlu Muhammed el-Hanefiyye, Peygamber Aleyhis- Selâm'ın eşi Hz. Aişe'ye: "Peygamber Aleyhis-Selâm güzel koku kullanır mıydı?" diye sormuş. Aişe de:
"Evet, misk ve anber gibi kokusu olup rengi olmayan erkeklere mahsus güzel kokular kullanırdı" demiştir2
* Misk, anber, kâfur ve öd gibi güzel kokular, erkeklere mahsus kokulardır. Zira bunlar güzel kokar, fakat renkleri olmaz. Safran ve haluk gibi kokular ise, kadınlara mahsus kokulardır. Zira bunların da renkleri var, fakat kokuları yoktur3
Anber hakkında:
"Güzel kokuların kralı" denilmiştir. Anber, miskten sonra, güzel kokuların en güzellerindendir. Miskten daha iyidir, diyenler hata etmişlerdir. Nitekim Peygamber Aleyhis-Selâm: "Misk, güzel kokuların en güzelidir" buyurmuştur.
* Misk, cennet kokusudur, sıddıklar miskten tepeler üzerinde oturacaklardır. Anberin en üstün koku olduğunu iddia edenleri yanıltan şey şudur: Üzerinden uzun zaman geçmesine rağmen o altın gibi asla değişikliğe uğrayıp bozulmaz. Bu özelliği miskten üstün olmasını gerektirmez.
* Anberin çeşitleri çoktur, renkleri de değişiktir. Beyaz, boz, kırmızı, sarı, yeşil, mavi, siyah ve karışık renklerde olanları vardır. En iyisi boz renkte olanıdır, sonra mavi, sonra sarısı gelir. En kötüsü ise siyah olanıdır.Tababette Kullanılması:Anber, ısıtıcı ve kurutucu özelliklere sahibdir.Yani vücudu hem ısıtır ve hem de kurutur. Anber, toz haline getirildikten sonra şerbet yapılıp içildiği veya merhem yapılıp dıştan sürüldüğü zaman, kapalı gözeneklerin açılmasına yardım eder. Anber, ilaç yapımında kullanılır ve bileşiklere katılır. Pahalı bir madde olduğu için bilhassa zengin kimseler için özel olarak hazırlanan ilaçlara katılır.
* Anber, vücudu ısıtır ve i htiyarlara gayet faydalıdır, vücudu kuvvetlendirirve neşe verir. Soğuktan meydana gelen mide hastalıklarına ve bağırsaklarda meydana gelen ağrı-sızıya karşı faydalıdır.
* Anber, gülyağı ve diğer ısıtıcı yağlarla karıştırılarak burundan damlatılcak olursa, dimağda balgam ve diğer sebeplerle oluşan hastalıkları çözer ve dimağın tabakaları arasındaki tıkanıklıkları açar.
* Anberden elma büyüklüğünde koklama tabletleri yapılır. Felç, yüz felci veya kazıklı humma hastalığına yakalananlar bunu koklarlar ve bu koklama onlar için fayda sağlar.
* Anberin tütsüsüne durulduğu veya merhem yapılıp dıştan sürüldüğü zaman, soğuktan meydana gelen başağrısı ve yarım başağrısına karşı faydalıdır. Veba hastalığı yaygın olduğu zamanlarda anber devamlı koklanır veya tütsüsü yapılırsa, ölüme sebep olan kötü havayı temizler.
* Anber tütsüsünün dumanı, soğuktan meydana gelen nezle için gayet iyi gelir, dimağı da kuvvetlendirir. Anber, genel olarak bütün sinirleri kuvvetlendirir. Dimağı, duyuları ve kalbi acâib bir şekilde takviye eder, ruhu kuvvetlendirip dinçleştirir ve zindelik verir4
* Anber kuvvet macunlarının içine katılır. Özellikle iktidarsız kimselere ve ihtiyarlara tavsiye edilir. Anber, kan yapıcı ve ısı vericidir. Daha başka özellikleri de vardır. Anber, tedavi ve esans yapımında kullanıldığı gibi, güzel kokusundan dolayı teşbih yapımında da kullanılmıştır. Bu nedenle "Anber Teşbihleri" pek meşhurdur.
Kaynaklar:
/. Kayyim s. 390; Kamus 2/562-63 [2]- Nesâî Z/net 81 150. [3]- Ş Nesâî 8/151. [4]- el-Mûtemed s. 339-40; /. Kayyim s. 390; Bağdadi s. 136.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp