Aksırmak
AKSIRMAK (utâs.opomyttosis)
Aksırmak; beden hafifliği, hareketin kolaylığı, kıllar sebebiyle vücuttaki gözeneklerin genişlemesi gibi sebeplerden dolayı meydana geldiği gibi nezle ve benzeri hastalıklardan da meydana gelir. Aksırmanın sebeplerinden biri de hafif gıdalar almak, az yemek ve az şeyle yetinmektir. Esnemek ise midenin fazlaca doldurulmasından, bedenin ağırlığından dolayı uykunun galip gelmesinden ve tembellikten meydana gelmektedir. Buna göre aksırmak güzel bir şey; esnemek ise kötü bir şeydir. Nitekim Peygamber Aleyhis-Selâm: "Yüce Allah (kulları hakkında) aksırmayı sever, esnemeyi ise hoş görmez. Sizden biriniz aksırır da Allah'a hamd ederse, onu işiten her müslümana "Yerhamukallâhü" Allah sana rahmet eylesin" demek lâzım olur. Esnemeye gelince o şeytandandır. Sizden biriniz esneyince, gücü yettiği kadar onu geri çevirmeye çalışsın, çünkü sizden biriniz esnediği zaman şeytan ona güler"2
* "Sizden biriniz aksırdığı zaman "Allahü Teâlâya hamd ü sena olsun" derse, siz de ona "Yüce Allah sana rahmet eylesin" deyiniz. Eğer o kimse Allahü Teâlâya hamd ü senada bulunmazsa, siz de ona "Allah sana rahmet etsin" demeyiniz" buyurmuştur3
* Ebû Hüreyre Hz.'leri de: "Peygamber Aleyhis-Selâm aksırdığı zaman elini veya elbisesinin bir parçasını ağzına kapatır ve sesini alçaltmaya çalışırdı" demiştir 4
Aksırmanın Sebeplerinden Birisi de Nezledir:Seleme b. Ekvâ (r.a.) şöyle demiştir: "Peygamber Aleyhis-Selâm'ın huzurunda bir kimse aksırdı da, Rasûlullâh ona: "Allah sana rahmet etsin" dedi. Sonra bu kimse ikinci ve üçüncü kez aksırınca, Peygamber Aleyhis-Selâm: "Bu kimse nezle olmuştur" buyurdu5
* Mizacı hararetli olan kimse, gülü koklayınca aksırır. Bu gibi hastalıklara "Allerjik Hastalıklar" denir. Sandal şurubu ciğerleri kuvvetlendirir ve aksırmayı keser6
*Özet olarak aksırmak, esnemenin aksine insanda dinçlik ve zindelik, meydana gelmesine sebep olduğundan dolayı sağlık belirtisi olarak kabul edilmiştir.
Kaynaklar:[I]- M. Sünen 4/141. [2]-Buhari edeb 76125; E Müfred 2/ 283. 292 [3]- Müslim zühd H. 55. [4]- E Davud edeb H. 5029. [S]- Müslim zühd H. 55; E. Davud edeb H. 5037; Tirmiziedeb H. 2743: Müsned 4/46. 50. [6]- Bağdadi s. 124. 124. 168: Zenebi s. 204-205.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
