Kafkas Hanım Otu

Kafkas Hanım Otu :

Patlıcan çiçekgiller (Solanaceae) familyasından olan çok yıllık ot bitkisidir. Çok sayıda başçıklı kalın kökümsü gövdeye sahiptir. 1-2 m. boyunda olan dallı gövdeye sahip yeşil menekşe renktedir. Gövdesinden aşağı kısmında yumurta benzeri yaprakları sırayla dizilmiştir. Yukarıdaki yaprakları ise karşılıklı dizilerek biri bir öncekinden büyüktür. Koyu menekşe renkli çiçekleri yaprağın koltuğunda çıkar. Mavi renkli etli meyvesi son derece zehirlidir. Genellikle hanım otunun tüm organları zehirli etkiye sahiptir. Bu bitki Haziran ayından başlayarak Ağustos ayına kadar devam eder. Meyvesi Ağustos-Eylül ayında olgunlaşır. İlaç amacıyla hanım otunun yapraklarını çiçek tam olgunlaştığında, köklerini ise sonbaharın sonunda toplarlar. Toplandıktan sonra kuru havalı yerde veya üstü örtülü çardaklarda kurutulur. Bu bitki toplandığında eller sabunla iyice yıkanmalıdır. Türkiye'nin dağlık bölgelerinde yabani halde yayılış gösterir. Yaprak ve köklerinde hiossiamin grubu bir kaç alkoloid vardır.

Bunlardan hiossiaminin, onun izomeri olan atropinin, belladononin ve skopolamini gösterebiliriz. Sıcak bölgelerde yetişen hanım otunun terkibinde olan alkoloidlerin miktarı Avrupa Hanım otundan yaklaşık iki kat daha fazladır. Mevcut bilgilere göre hanım otu sinir sistemini düzenleyici olarak 15.yy.dan itibaren kullanılır. Örneğin; eskiden Almanlar Avrupa'nın kayın meşeliklerinde yayılış gösteren hanım otundan sıvı halinde madde hazırlayıp tılsımlı içecek adında savaşa giden askerlere vermişlerdir. Bu madde askerleri heyecana getirip onlara kuvvet verirmiş. Sonradan belli olmuştur ki hanım otu içeceğini önemli kılan içeriğindeki atropin alkoloitidir. Hanım otu meyvesinin şırasından olan atropin aIkoloidi gözün iç basıncını artırır göz bebeğini genişletir, yaprağından hazırlanan preparatlar mide-bağırsakta meydana gelen spazmları ortadan kaldırır.

Bu yüzden onun yapraklarından birkaç çeşit preparat hazırlanır. Buna ilaveten hanım otunun yapraklarından hazırlanan atropin sülfat, göz hastalıklarının tedavisinde ve ayrıca morfın alkoloitlerinden zehirlenmede panzehir olarak geniş çapta kullanılmaktadır. Hanım otunun kurutulmuş yapraklarını astım hastalıklarının tedavisi için sigara gibi içerler.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp