Gökbaş
Gökbaş :
Gök baş(Centaurea depressa)
Papatyagiller (Asteraceae) familyasındandır.
Diğer adları: Peygamber Çiçeği, Mavi kantaron.
Centaurea, Yunancada 'üzerinde delici silahlar taşıyan adam' anlamına gelen cenîaL/r’dan mı mitolojideki vahşi Kentaurlar’dan mı geliyor tartışmalı. (Mitoloji dünyasında Herakles, yarı insan yarı at olan vahşi Kentaurların kökünü kazır, ama bu arada bilge Kheiron’u da yaralar ve bu yara ancak bugün Ceniaureae diye adlandırılan bitkiyle iyileşir.)
Bitki, tür adını ise, kırların türkücüsü olan delikanlı ozan Cyanos’tsn alır. Tanrıça-Çiçek, doğayı öylesine güzel ululayan ozanı, zamanların sonuna dek unutulmasın diye ölümünden sonra peygamber çiçeğine dönüştürmüştür… 30-60 cm boylarında, ince saplı, genellikle bir, bazen iki yıllık, otsu bir bitkidir. Yaprakları tüylü, sapların ucunda kömeç (başçık) oluşturan ve mayıs-ağustos aylarında açan çiçekler mavi renklidir.
Ege ve Akdeniz bölgesinde 1000 metre yüksekliğe kadar olan yerlerde bolca bulunan bu bitki bahçelerde süs bitkisi olarak da yetiştirilir.
Çiçek açmaya başlayınca yaz aylarında toplanır ve gölgede kurutulur. Kurutulmuş çiçekli dalları sabit ve uçucu yağlar, renk maddeleri, acı maddeler içerir.
Faydası:
-İştah açıcı, güçlendirici, ishal kesici, idrar söktürücü, göğüs yumuşatıcı etkileri vardır.
-Öksürüğe, bronşite ve karaciğer rahatsızlıklarına iyi gelir.
Bunun için 50 gram kurutulmuş çiçek ve çiçekli dalın üzerine 1 litre (5 bardak) kaynar su dökülür, 10 dakika bekletildikten sonra süzülerek, yemeklerden önce günde iki-üç kez birer bardak içilir.
-Kepeği yok etmek için aynı çayla saçlar yıkanır.
-Peygamber çiçeğinin en işe yaradığı olaysa göz iltihaplarıdır.
Bunun için bir avuç bitki 1 litre (5 bardak) suya atılıp beş dakika kaynatılır, yarım saat bekletildikten sonra gözler banyo yapılır. (Batıdaki geleneksel halk hekimliği, mavi gözler için peygamber çiçeğini, siyah gözler içinse sinirliotu [Plantago] önerir.)
-Bitkinin konduğu suyla ayak banyosu yapılması da ayaklardaki şişlikleri giderir.
-Dağ peygamberçiçeği (Centaurea montana) türünün mavi-mor çiçeklerinde de idrar söktürücü ve sindirim kolaylaştırıcı maddeler vardır.
-Bitkinin kurutulmuş çiçekleri çaylara eklenerek içilir.
Gök baş(Centaurea depressa)
Papatyagiller (Asteraceae) familyasındandır.
Diğer adları: Peygamber Çiçeği, Mavi kantaron.
Centaurea, Yunancada 'üzerinde delici silahlar taşıyan adam' anlamına gelen cenîaL/r’dan mı mitolojideki vahşi Kentaurlar’dan mı geliyor tartışmalı. (Mitoloji dünyasında Herakles, yarı insan yarı at olan vahşi Kentaurların kökünü kazır, ama bu arada bilge Kheiron’u da yaralar ve bu yara ancak bugün Ceniaureae diye adlandırılan bitkiyle iyileşir.)
Bitki, tür adını ise, kırların türkücüsü olan delikanlı ozan Cyanos’tsn alır. Tanrıça-Çiçek, doğayı öylesine güzel ululayan ozanı, zamanların sonuna dek unutulmasın diye ölümünden sonra peygamber çiçeğine dönüştürmüştür… 30-60 cm boylarında, ince saplı, genellikle bir, bazen iki yıllık, otsu bir bitkidir. Yaprakları tüylü, sapların ucunda kömeç (başçık) oluşturan ve mayıs-ağustos aylarında açan çiçekler mavi renklidir.
Ege ve Akdeniz bölgesinde 1000 metre yüksekliğe kadar olan yerlerde bolca bulunan bu bitki bahçelerde süs bitkisi olarak da yetiştirilir.
Çiçek açmaya başlayınca yaz aylarında toplanır ve gölgede kurutulur. Kurutulmuş çiçekli dalları sabit ve uçucu yağlar, renk maddeleri, acı maddeler içerir.
Faydası:
-İştah açıcı, güçlendirici, ishal kesici, idrar söktürücü, göğüs yumuşatıcı etkileri vardır.
-Öksürüğe, bronşite ve karaciğer rahatsızlıklarına iyi gelir.
Bunun için 50 gram kurutulmuş çiçek ve çiçekli dalın üzerine 1 litre (5 bardak) kaynar su dökülür, 10 dakika bekletildikten sonra süzülerek, yemeklerden önce günde iki-üç kez birer bardak içilir.
-Kepeği yok etmek için aynı çayla saçlar yıkanır.
-Peygamber çiçeğinin en işe yaradığı olaysa göz iltihaplarıdır.
Bunun için bir avuç bitki 1 litre (5 bardak) suya atılıp beş dakika kaynatılır, yarım saat bekletildikten sonra gözler banyo yapılır. (Batıdaki geleneksel halk hekimliği, mavi gözler için peygamber çiçeğini, siyah gözler içinse sinirliotu [Plantago] önerir.)
-Bitkinin konduğu suyla ayak banyosu yapılması da ayaklardaki şişlikleri giderir.
-Dağ peygamberçiçeği (Centaurea montana) türünün mavi-mor çiçeklerinde de idrar söktürücü ve sindirim kolaylaştırıcı maddeler vardır.
-Bitkinin kurutulmuş çiçekleri çaylara eklenerek içilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
