Genç Dryas'dan Tıp

kısa süre önce, Avrupalı atalarımız gayet iyi yaşıyordu. Bilim adamları, DNA aracılığıyla insan göçünü takip ederek, Kuzey Avrupa'da büyük bir nüfus artışı belgeledi; bir zamanlar Afrika'dan kuzeye göç eden toplumlar şimdi daha da kuzeye giderek son buz devrinde (Genç Dryas'dan önce) yaşam bulunmayan Avrupa'ya göç etmişti. Ortalama hava sıcaklığı neredeyse bugünkü kadar ılıktı, bir zamanlar buzulların olduğu bölgelerde çimler çıkmış ve insanlar refah içinde yaşıyordu.

Ama sonra, son buz devrinden bu yana süren ılık hava bir den tersine döndü. Yaklaşık on yıl içinde, yıllık ortalama sıcaklık otuz dereceye düştü. Deniz seviyesi yüzlerce metre azalırken, sular dondu ve buz tabakası altında kaldı. Sahil şeridi yüzlercesine yayılan buz örtüsüyle kaplandı. İspanya ve Portekiz gibi güney bölgelerinde de buzullar görülüyordu. Devasa buzullar güneye ilerledi. Genç Dryas geldi ve dünya tamamıyla değişti.

İnsanlık bu şartlara rağmen hayatta kalmayı başarabilse de, bu kısa süreli etki, özellikle kuzeye göç eden topluluklar için yıkıcı oldu. Bir nesilden kısa bir sürede, inşa edilen barınaklardan, avlanmaya kadar neredeyse öğrenilen tüm hayatta kalma yöntemleri yetersiz kaldı. Binlerce insan donarak veya aç kalarak hayatını kaybetti. Arkeoloji bölgelerinden çıkarılan radyo aktif karbon izotopu, yerleşim bölgelerinin ve insan aktivitelerinin sayısındaki aşırı azalmayı göstererek, Kuzey Avrupa'daki insan nüfusunun çok büyük oranda azaldığına ilişkin kanıtlar ortaya koyar.

Şüphesiz insanlar hayatta kalmayı başardı, peki ama nasıl? Başarırın sırının sosyal adaptasyon olduğu kesindir, birçok bilim adamı Genç Dryas'ın avcı-toplayıcı toplumların çöküşüne neden olduğu ve ilk kez tanmın gelişmesine yardımcı olduğu görüşündedir. Peki ya biyolojik adaptasyon ve doğal seleksiyon? Bilim adamlan bazı hayvanlann, özellikle de daha sonra bahsedeceğimiz orman kurbağasının, bu süreçte doğal olan soğukta kalma yetilerini mükemmel seviyeye taşıdığına inanmaktadır. Peki insanlar neden yapamadı? Taşıyıcılannın vebayı aşmasını sağladığı için Avrupalı toplumların hemokromatoz genini "seçmiş" olabileceği gibi, başka bir genetik özellik de, taşıyıcıların soğuğa dayanma yetisini güçlendiriyor olabilir mi? Buna cevap vermek için soğuğun insanlar üzerin deki etkilerine bir bakalım.