Üzerlik Tohumu

Üzerlik (Peganum harmala), Nitrariaceae familyasından Afrika, Asya ve Amerika'nın sıcak bölgelerinde yetişen bir bitki türü.
Türkiye'de halk arasında nazardan korunmak için kurusunu yakarak çıkan dumanı nazardan korumak istedikleri kişinin üzerine üflerler. Üzerlik, tek tek beyaz çiçekli, çok dallı bir bitkidir. 35 cm kadar boyunda, çok yıllık, otsu bir step bitkisidir. Çiçekleri yeşilimsi beyaz renktedir. Meyvesi basık küre şeklinde bir kapsüldür. Tohumlarının içeriğinde harmalin, harmin, harmalol, peganin adlı glikozitler ve kırmızı boya maddesi vardır.
Üzerlik Otu ve Tohumu (Peganum harmala): 50-70 cm boylarında, beyaz çiçekli, çok yıllık, otsu bir bitkidir. Yeşil koni şeklindeki meyvelerinin içinde kahverengi tohumları vardır. Tohumlarının içeriğinde harmin, harmalol, harmalin, peganin gibi alkaloitler ile yağ ve kırmızı boya maddesi bulunur. A vitamini ile C vitamini açısından da zengindir.
Üzerlik Otunun ve Tohumunun Faydaları ve Tıbbi Etkileri: Bağırsak parazitlerini ve bakterileri öldürücü etkilere sahiptir. İdrar yolu ve mide problemlerine karşı faydalıdır. Saç dökülmesini engeller. Basur ve yaraların iyileşmesini kolaylaştırır. Uyarıcıdır. Cinsel gücü ve isteği arttırdığına inanılmakta ve bu amaçla özellikle Hindistan'da afrodizyak olarak kullanılmaktadır. Rahim kaslarını kasıcı etkileri ile adet söktürücü olarak faydalıdır. Antidepresan etkileri ile depresyon tedavisinde yararlı olabilir. Parkinson hastalığına ve uykusuzluğa karşı faydalıdır. Romatizma, varis, baş ağrısı, kalp çarpıntısı ve nefes darlığına iyi gelir. Sıtma mikrobuna karşı da faydalıdır. Antioksidan ve anti tümör etkileri ile kansere karşı koruyucu ve kanser tedavisini destekleyicidir.
Üzerlik Otu ve Tohumu Nasıl Kullanılır? Bitkinin tıbbi amaçla kullanılan kısımları tohumlarıdır. Üzerlik tohumu kurutulduktan sonra kaynamış suda demlenerek çayı hazırlanabileceği gibi kavrulduktan sonra bala karıştırılarak yenebilir ya da suyla birlikte içilir. Üzerlik otu kırmızı boya elde etmek için de kullanılmaktadır. Üzerlik tohumu fazla tüketildiğinde bulantı ve kusma gibi yan etkilere neden olabilmektedir.