Propolis Faydaları

Arılar tarafından toplanan reçinemsi bir maddedir ve antibiyotik deposudur.Propolis faydaları hakkındaki makalemiz aşağıda yer almaktadır.

Propolis Faydaları ve Propolis Nedir?

Yapışkan, reçinemsi bir madde olan Propolisi balarıları değişik bitkilerden toplayarak kovanlarına getirirler. Arılar kovanı dış etkenlerden, mikroorganizmalardan ve diğer zararlılardan korumak için üzerini propolisle kaplarlar. Arılar tarafından değişik bitki t tomurcuklarından yaprak ve gövdelerinden toplanıp biriktirilen reçinemsi bir madde olan propolis genellikle kayın, karaağaç ve kozalaklı ağaçlardan toplanır.

Propolisin M.Ö. 350'ye kadar giden uzun bir kullanım geçmişi vardır. Yunanlılar onu apseler için kullanırken Asurlular yara ve tümör tedavinde kullanmışlardır. Günümüzde genital herpes, uçuk, yaralar, diş çürüğü ve dişeti iltihabı tedavisine yardımcı olması amacıyla propolis ürünleri kullanılmaktadır.

Propolis biriktirme açısından arı türleri arasında farklılık vardır. Bazı türler diğerlerine göre daha fazla propolis biriktirirken bazıları örneğin tropik bölgelerde bulunan arılar hiç propolis biriktirmezler. Arılar propolisi, kovanın iç duvarlarını düzgün hâle getirmek, peteklerin ağızlarını kapatmada ve başka canlıların içeriye girmesine engel olmak amacıyla kullanılır. Girdikten sonra ölen canlıları propolisle mumyalayarak kovanlarını koruma altına alırlar. Propolis kovandaki larvalara, mantar ve bakterilere karşı antibiyotik etki gösterir.

• Propolisin toplandığı bitkilerin tür ve çeşitlerine göre içeriğindeki bileşikler farklılık arzeder.
• Propolisin etkileri arıların bitkilerden topladığı antioksidan etkili bileşenlerine bağlıdır.
• Kovanda oluşan hasarların ve çatlakların onarımı için ve kovanlarını korumak amacıyla kullanılan propolisin rengi sarımsı yeşilden koyu kahverengiye dek değişir.
• Propolis, kovandan alındığı haliyle hamdır ve saflaştırılarak kullanılması gerekir.

Arılar çevreden propolis toplayamadıkları zaman çeşitli boya, asfalt ve mineral yağları içeren maddeleri propolis gibi kullanmak amacıyla toplamak zorunda kalabilirler; bu durum propolisin tıbbi kullanımı için risk oluşturur ve propolisin kalitesini düşürür.

Propolisin İçeriği

Arıcılar kovandaki balı aldıktan sonra propolisi kovandan kazıyarak toplarlar. Sonra bazı işlemlerden geçirilmek suretiyle propolis kullanıma hazır hale getirilir. İçeriğinin önemli bir bölümünü flavonoitlerin oluşturduğu propolisin bileşiminde, polifenoller, fenolik asitler ve bunların esterleri, terpenler, steroitler, B1, B2, C ve E vitaminleri, mineraller ve aminoasitler yer alır. Propolis suda az çözünür. Tıbbı amaçlı kullanımlar için %70‘lik etanolda erimiş çözelti kullanılılır.

Propolisin Faydaları Nelerdir ?

• Mikrop kırıcı, iltihap giderici, antioksidan, immün sistemini uyarıcı ve antikanserojenik etkilere sahiptir. Bioflavonoidler bakımından zengindir.

• Bağışıklık sistemini destekler. Propolisin düzenli olarak kullanımının sindirim ve dolaşım sisteminde ve de tüm vücuttaki patojenlere karşı etkin bir koruma sağladığı tespit edilmiştir.

• Antioksidatif etki açısından propolis diğer arı ürünleri arasında en yüksek etkiye sahiptir.

• Geniş spektrumlu antibiyotik olarak nitelendirilen propolis, zararlı bakterilerde direnç oluşturmamakta, yararlı bakterileri ise olumsuz olarak etkilememektedir. Ayrıca virüslerin enzim salgılamasını ve çoğalmasını önleyici etkiye sahiptir.

• Akne ve uçuk için haricen kullanılır.

• Bademcik iltihabı, farenjit, larenjit için etkilidir.

• Ağız ve boğaz mukozası sorunları için hem oral olarak hem de gargara biçiminde kullanılır.

• Dişeti hastalıklarına karşı korucuyucu özelliktedir. 2005 yılında Oral Health & Preventive Dentistry dergisinde yayınlanan araştırmaya göre propolis diş eti iltihabı veya periodontal hastalığının tedavisine yardımcı olabilir.

• Propolis ile ilgili yapılan araştırmalar bu maddenin ülserler, iltihaplı hastalıklar ve yanıklar için olumlu etkileri olduğu sonucunu ortaya koymuştur.

• National Institutes of Health‘a göre propolis Aft ve diğer diş yaraları ve peptik ülser için etkili bir anti-inflamatuar ajan olarak kullanılabilir.

• Japon Kanser Araştırma kurulu tarafından 1991 düzenlenen toplantıda propolisin anti-kanser
etkisiyle ilgili tebliğ sunulmuştur.

• Amerika‘da yapılan bir araştırmada propolisteki caffeic asit esterlerinin bağırsaktaki kanserli hücrelerin büyümesini inhibe edici özellikte olduğu görülmüştür.

• Klinik çalışmalarlar, 30 gün boyunca günde 3 defa alınan 300 mg propolisin hipertansiyon, damar sertliği ve koroner kalp hastalıklarının tedavisinde yararlı olduğunu göstermektedir.

• Mikroptan arındırıcı, bakteri üremesini durdurucu, iltihap giderici, mantarlara karşı etkili ve kas gevşetici etkileri vardır.

•2000 yılında yayınlanan bir çalışmaya göre, propolis kremi genital herpes yaralarının iyileşmesine yardımcı olmaktadır.

• Bakterilere karşı etkisi galangin, pinosembrin, kafeik asit ve ferulik asit içeriğinden, virüslere karşı etkisi kafeik asit, kersetin ve luteolinden, mantarlara karşı etkisi de pinobanksin, pinosembrin, kafeik asit, benzil ester, sakuretin ve pterostilbene ‘den kaynaklanmaktadır.

• Prostaglandinleri üreten enzimleri bloke edici özelliğiyle anti iltihapsal etkinliğe sahiptir.

• Propolis pahalı bir ürün olduğunda dolayı piyasada satılan ürünlerin gerçek olmama ihtimali de vardır. Arı sütü, polen, bal gibi arı ürünlerin sahtelerine sıkça rastlandığı gibi propolis olarak satılan bir ürününde sahte ya da yetersiz olma olasılığı yüksektir. COA Sertifika Analizi ve GMP (İyi Üretim Uygulamaları) olan firmaların ürünleri tercih edilmeli.

Propolis Nasıl Kullanılır ?

• Propolis ürünleri kapsül, tablet, sıvı ekstre, kremler ya da sprey şeklinde bulunmaktadır.

• Saf propolis tahriş edici olduğundan dolayı kullanımdan önce seyreltilmesi lazımdır.

• 250 miligramlık kapsüller günde 1 ila 3 kez alınır.

• Soğuk algınlığından korunmak amacıyla propolisli şuruplar bulunmaktadır.

• Boğaz enfeksiyonlarında gargara ve pastil şeklinde kullanılmaktadır.

• Propolis ve bal karışımı ürünler, ülser ve mide sorunlarına, deri yanıkları, tahriş ve enfeksiyonlara karşı kullanılmaktadır.

• Sıvılaştırılmış saf propolis ağızla ilgili hastalıklarda ve diş ağrılarına karşı sorunlu bölgeye günde 1 yada 2 damla uygulanabilir. Bağışıklık sistemini desteklemek için bir içeceğe 10 damla damlatılarak içilebilir.

• Yaralar için dıştan kullanılan propolis merhemleri vardır.

• Diş çürüklerini önlemek amacıyla diş macunlarına eklenmektedir.

Propolisin Yan Etkileri Var mı?

• Alerjik yapısı olan kişilerde alerjik dermatit tipi yan etkiler olabilir.

• Topikal formda propolis cilt tahrişine ve kaşıntıya yol açabilir.

• Astım sorunu olanlar alerji testi yaptırmadan kullanmamaları gerekir.

• 2 yaşın altındaki çocuklarda arı ürünleri kullanılmamalıdır.

• Arı ürünlerine alerjisi olanlar veya kimyasal ilaç alanlar doktora danışmadan kullanmamalıdır.