Keten Tohumu Ekimi Hakkında

İklim İstekleri
Yılık yağış ortalaması 450-750 mm arasında olan hafif serin ve ılıman bölgeler, diğer bir ifadeyle yazlık olarak ekilen tahılların en iyı şekilde yetişebildiği bölgeler, keten tarımı için idealdir. Eşit şekilde dağılımı koşuluyla, yetişme dönemi boyunca alınacak 150-200 mm arasındaki yağış miktarı keten tanımı için yeterli olacaktır.

Toprak İsteği
Keten tanımı için en ideal topraklar, verimli, ince yapılı, kil oranı yüksek topraklardır. Toprak pH‘sı 6.0-7.0 arasında olmalıdır.

Tarla Hazırlığı
Keten tohumu çok küçük olduğu için, ekim yapılacak tarlada çok çok iyi bir tohum yatağı hazırlanması gerekir. Tarla yüzeyi ince yapılı olmalıdır. Ekimden önce gerekli gübre ve yabancı ot ilaçları da uygulanarak tarla yüzlek olarak karıştırılmalı ve tarla yüzeyinde kesek bırakılmamalıdır.

Gübreleme
Keten bitkisinin gübre isteği, hemen hemen buğday‘ın gübre isteği ile aynıdır. Dekara 8-10 kg azot (N) uygulanması yeterlidir. Bu amaçla, yaklaşık 20-25 kg üre gübresi ekim öncesi toprağa karıştırılmalıdır.

Ekim Tarihi
Keten bitkisinin hem kışlık hem de yazlık tipleri vardır. Kışlık tipte olanlar sonbaharda, Ekim ayı içerisinde, yazlık karakterde olanlar ise bahar döneminde, Nisan ayı içerisinde ekilmelidir. Havaların nispeten ilik geçtiği güney bölgelerimizde, kışlık olarak ekilmesi mümkün olabilir. Bu bölgelerde, Kasım ayında ekim yapılabilir.

Ekim Şekli
Keten, makineli tarıma uygun alanlarda ekim makinesi ile sıraya ekilir. Buğday-Arpa ekim makineleri bu amaçla rahatlıkla kullanılabilir. Makineli tarım yapmanın mümkün olmadığı alanlarda ise, serpme ekim yapılabilir.

Ekim Derinliği
Ketende ekim derinliği, 1.0-2.5 cm arasında olmalıdır. Çok kaba yapılı topraklarda (hafif kumsal) 4 cm‘e kadar ekim yapılabilir. Çok derin ekimlerde, çıkış problemleri (hiç çıkamama veya geç çıkışlar) ortaya çıkar. Bu durum ise, tarlanın seyrek kalmasına ve keten bitkisinin yabancı otlarla boğulmasına neden olur.

Sıra Arası ve Ekim Sıklığı
Ketende yüksek tane verimi elde etmek için dekara ortalama 1000.000 tohum üzerinden ekim sıklığı hesaplanmalıdır. Ketende Bin tane ağırlığının 4-8 gram arasında değiştiğini göz önünde bulundurursak, dekara 4.0-8.0 kg arasında tohumluk kullanılması gerekir. Bu Sıklığı sağlayacak sıra arası mesafesi ise 13-20 cm dir. Daha önce de belirtildiği gibi hububat mibzerleri (Buğday-Arpa ekim makinesi) bu amaç için idealdir. Eğer lif amaçlı alarak uzun boylu çeşitler kullanılarak ekim yapılacaksa, kök bölgesinden meydana gelecek dallanmayı azaltmak ve bitki boyunu arttırmak için dekara atılacak tohum miktarı arttırılmalıdır. Dekara 2.000.000 tohum hesabıyla ekim yapılmalıdır. Bu ıse, yaklaşık 14-16 kg arası tohumluk demektir.

Sulama
Keten aslında sulanan bir bitki değildir. Yetişme süresince alınan yağışlarla su ihtiyacını karşılar. Fakat ilave sulama işlemi verimi artf ırır. Keten kökleri fazla derinde olmadığı için, çok hafif bir sulama bile verimi önemli ölçüde yükseltir.

Yabancı Ot Kontrolü
Keten tarımında ekimlerin dar sıra aralığında yapılması yabancı ot istilasını önler gibi görünse de, bu ancak iyi bir çıkış Sağlanırsa mümkündür. Zamanında ve tay durumu uygun bir toprağa yapılan ekimler, düzgün çıkış göstereceğinden, zaten sıra arası da dar olan (13-20 cm) tarlada, her hangi bir yabancı ot barındırmayacaktır. Keten bitkisi, yabancı otlarla rekabet edemez. Eğer keten çıkışından sonra tarlada yabancı ot görülürse, Bentazon (Basagran), Bromorynil/MCPA (Buctril M) veya Clethodim (Select) içerikli ilaçlar kullanılabilir. Geniş yapraklı yabancı otlar için dekara 200 gr Basagran, 20-30 lıtre su ile karıştırılarak keten bitkisi 5 cm ve daha boylu iken uygulanmalıdır. Yine geniş yapraklılar için dekara 100 gr Buctril M, ketenler 5- 10 cm boya ulaşınca uygulanmalıdır. Çayır otları (Buğdaygil yabancı otlar) için ise, yabancı otlar 2-6 yapraklı iken, dekara 15-35 gr Select adlı ilaç, yine 20-30 litre su ile karıştırılarak püskürtülmelidir.

Hasat
Keten hasadı için, diğer bazı bitkilerde olduğu gibi, bitkilerin hepsinin tamamen kuruması beklenmemelidir. Hasat zamanı gelmiş keten tarlasında, bazı bitkilerde hala yeşil yaprak ve yeşil kapsüller olabilir. Genel bir kural olarak, tarlada bulunan bitkilerin % 90‘ nında kapsüller kurumuş ve kahverengine dönüşmüşse hasat yapılabilir.Hasat işlemi iki şekilde de yapılabilir. Ya bitkiler kesilerek tarlada kurumaya bırakılır ve kuruduktan sonra harmanlanabilir. Ya da, eğer tarlada yabancı ot problemi yoksa ve kapsüllerin % 90‘ nı da kurumuş ise, direkt olarak hububat biçerdöveri ile hasat edilebilir.Hasat sonrası elde edilecek ürünün uzun süre güvenli bir şekilde muhafazası için, tanedeki nem oranının 11 den fazla almaması gerekir.Yağı alındıktan sonra geriye kalan küspe de iyi bir hayvan yemi olarak değerlendirilir. İçerdiği 7 35 oranındaki ham protein sayesinde hayvanlar için mükemmel bir protein kaynağıdır.

Tohumluk Üretimi
Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından, Sarı-85 isimli keten çeşidinden tohumluk üretimine başlarım ıştır. Bu çeşidin taneleri sarı renklidir ve susama benzemektedir.