Toplardamar İltihabı

TOPLARDAMAR İLTİHABI

Genel­likle, yüzeysel toplardamarlardaki trom-boza (kan pıhtılaşmasına) bu ad verilir. En sık görüldüğü yer, bacaklardaki va­rislerdir; yaralanma veya enfeksiyonu izleyerek ortaya çıkabilir. Varisleri teda­vi etmenin de bir yoludur, çünkü flebit ya da pıhtılaşma sonucu, toplardamar fibröz bir kordon halini alır. Varislere
tahriş edici bir madde zerk etmekle, aseptik bir flebit ortaya çıkar. bkz. Va­ris.

Toplardamar İltihabı Tedavi:

Esnek destek ve gerekirse dikkatle kullanılmak şartıyla, aspirin ve­ya phenylbutazone’dur. Hastanın normal hareketlerini kısıtlaması gerekmez.

Toplar Damar Hastalıkları

Venöz (toplar damar) sisteme ait damarlar oldukça esnek yapıda olup içerisinde değişen sayılarda tek yönlü çalışan kapakçıklar bulundururlar. Venöz damarlar etrafında bulunan kaslar kasıldıkça bu sisteme baskı yaparak içerisindeki kanın aşağıdan yukarıya doğru ilerlemesine katkıda bulunmaktadır. Kapakçıklar sayesinde kan tek yönlü olarak ilerleyip geriye kaçamamaktadır. Kasların kasılması esnasında açılan bu kapğakçıklar kasların gevşemesiyle birlikte kapanmaktadır. Venöz sisteme ait damarların çapları kalbe yaklaştıkça genişler. Süperior vena kava baş ve kollardan gelen kanı, inferior vena kava ise alt ekstremiteler ve iç organlarda gelen kanı kalbe ulkaştıran büyük ven (toplardamar) lerdir. Venöz sistemdeki kapakçıklar herhangi bir nedenden dolayı hasar görürse veya yıpranırsa kanaın akış yönü tek yönlü olamayacaktır.

Venöz sistemde pıhtılaşma: Kollar, bacaklar, iç organlar ve beyin venlerinde pıhtılaşma görülebilmektedir. Genellikle altta yatan neden pıhtılaşma bozukluklarıyla ilişkilidir.

Derin ven trombozu
Üst ve alt ekstremitelerin derin venlerinde tromboz (kan pıhtısı) şeklinde ortaya çıkar. Derin ven trombozu tek başına hayatı tehtid etmeyen bir hastalık olmasına rağmen, trombüslerin derin venlerden koparak dolaşıma katılması ve akciğerdeki damarları tıkaması ile öldürücü olabilmektedir.

Yüzeyel derin ven trombozu veya flebit
Cilde yakın yerleşimli olan yüzeyel venöz sistemde trombüs birikmesidir. Bu şekilde yüzeyel sistemde bulunan trombüs derin venöz sisteme geçmedikçe akciğerlere ilerlemez. Genellikle ağrıya neden olurlar.

Kronik venöz yetmezlik
Kronik venöz yetmezlikte bacaklarda şişlik, kanın bacaklarda birikmesi ve venöz basıncın artması, cillte renk değişlikliği, staz ülser denilen bacaklarda yaraların görülmesi ile karakterize bir hastalıktır.

Variköz ve spider (örümcek) venleri
Venöz sisteme ait damarların duvarındaki zayıf yerlerden genişlemesine bağlı anormal balonlaşmalar olup çaplarına göre varis veya örümcek venler olarak adlandırılabilirler.

Ülser:
Durağan kan akımı veya venöz staza bağlı ortaya çıkan ülserlerdir. Ülserler belirli dönemlerde iyileşerek tekrar ortaya çıkabilmektedirler. Genellikle diz-altı bölgede ve bacağın iç kısmında görülürler.Venöz sistem hastalıklarının herbiri için ayrı cerrahi ve tıbbi tedavi alternatifleri mevcuttur. Tedavi amacı; şikayetlerin ve olşuabilecek komplikasyonların önüne geçmektir. Kalp ve damar cerrahları hastalıklara uygun olan tedavi şekillerini hastaya izah ederek uygun tedavinin seçilmesinde rehberlik etmektedir. Tedavi alternatifleri değerlendirilirken hasta ve hekim tedavi alternatiflerinin kar, zara ve olası komplikasyon ihtimallerinin beraber değerlendirmektedir.

Variköz venler
Variköz ven ne demektir?
Variköz venler (toplar damarlar) genellikle bacaklarda oluşan, mavi-pembemsi renkli, ciltten dışarı doğru çıkıntı şeklindeki toplardamar hastalığıdır. Toplumda bayanlarda daha sık görülmektedir. Vücuttaki tüm venlerde variköz genişlemeler görülebilir. Ancak en sık olarak bacaklardaki venlerde görülmektedir. Bunun nedeni, bacaklardaki toplar damarların basıncı oturma ve yürüme esnasında diğer venleregöre daha yüksek seviyededir.Variköz venler sadece kozmetik bir sorun mudur? Çoğu hasta için bu hastalık ciddiye alınmamaktadır. Ancak bazı durumlarda ağrı ve bacaklarda huzuresuzluk şikayetleri hastaların yaşam kalitesini ciddi olarak etkilemektedir. Tedavi edilmediği taktirde hastaların şikayetleri daha da ilerlemektedir. Tedavisi basit önlemlerin alınması ve uygun basınçlı çorapların kullanılmasıyla sağlanır.

Hamilelik ve Variköz venler
Hamile bayanlar bazen giderek genişleyen variköz venlerden rahatsız olurlar. Hamilelik esnasında vücuttaki kan miktarı artmaktadır. Ancak bacaklardan pelvise (alt karın bölgesi) doğru olan toplardamar akımı azalmaktadır. Bu dolaşım değişikliği bebeğin büyümesi ile daha da belirginleşir. Ancak bacaklardan vücuda dönemeyen kan nedeniyle toplar damarlardaki basınç artmakta ve bacaklardaki venlerin genişlemesi görülmektedir. Variköz genişlemeler ilk olarak hamilelikte görülebilir. Hamileliğin son dönemlerinde bu genişlemeler uterusun basısı nedeniyle daha da belirginleşir.

Belirtiler
Tüm hastalarda bazı ortak şikayetler bulunmaktadır. Bacaklarda ağırlık hissi, ağrı, kaşıntı, kramp girmesi ve şişlik ve ileri dönemlerde yara açılması genel bulgulardır.Variköz venleri olan hastaların uzun süreli olarak oturması veya ayakta sabit şekilde durması ile şikayetleri giderek artar. Genellikle bacakların iç yüzlerinde ve arka kısımlarında yerleşmelerine rağmen vücudun çok farkl ıyerlerinde görülebilirler.

Risk faktörleri
Uzun süreli sabit durmak: Kan akımı uzun süre aynı pozisytonda duran kişilerde azalmaktadır. Çünkü bu esnada kan hareketine destek olan kasların kasılma mekanizması devre dışı bırakılmaktadır.
Şişmanlık: Fazlada kilo alınmaı ile toplar damarlardaki basınç daha da artmaktadır
Yaş: İlerleyen yaş ile birlikte toplar damarlardaki kapakçıklar da yıpranmakta ve görevlerini yapamamaktadırlar. Böylece kanın geri kaçmasını engelleyen bu kapakçıklardaki bozulma sonucunda bacaklardaki toplar damarlaerın basıncı göllenmeye bağlı olarak artmaktadır.
Cinsiyet: Bayanblarda variköz genişleme ve kılcal varislerin görülme şansı daha fazladır. Bunda hamilelik, menstrüasyon öncesi dönem ve menapoz dönemlerindeki hormonal değişiklikler etkili olabilmektedir. Bazı araştırmalarda bayanlara özgü hormonların toplar damar duvarı üzerinde gevşeme yapıcı etkisi gösterilmiştir. Bunun yanında doğu kontrolü amacıyla kullanılan hormon tedavileri de variköz genişlemelere neden olan diğer bir faktör olarak tespit edilmişitr.
Genetik yatkınlık: Toplar damar hastalıklarında kalıtım önemli bir rol oynamaktadır.

Tarama ve tanı koyma:
Öncelikle doktor tarafından ayrıntılı bir muayene uygulanır. Ardından yukarıda bahsedilen faktörler sorgulanır. Genellikle bacaklardaki toplar damarlardaki kapakçıkalrın durumunun değerlendirilemsi için doktor damar ultrasonu istemektedir. Bununla birlikte bası uygulamalı tyestler de tanı koymada yardımcı olmaktadır.

Bacaklardaki yaralar:
Ağrılı yaralar genellikle ayak bileğinin iç ve üst kısmında yerleşik olarak bulunurlar. Genişlemiş venlerin etrafına yerleşmeye meyillidirler. Bu yaraların ortaya çıkma nedenleri genellikle toplar damarların içeriindeki basıncın çok artmasına bağlıdır. Bazen bu yaraların açılmasından önce ciltte kahverengi bir renk değişkliği görülür. Bu renk değişkliği genellikle açılacak bir yara açısından uyarıcı bir işarettir.

Bacaklarda ani şişme
Topalrdamarlardaki kapakçıkların görevlerini yapamaması veya venlerdeki aşırı genişlemelere bağlı olarak bacaklarda şişlikler görülebilir. Ancak bu haftalar-aylar süresince artar. Çok kısa sürede aniden bacaklarda şişme görülmesi durumunda altta yatan daha ciddi bir sorundur. Bu durumda toplar damarlardaki pıhtılaşma (derin ven trombozu) akla gelmelidir. Bu durumda hastanın acilen doktoruna başvurması gerekmektedir.

Variköz venlerde tedavi şekilleri
Günümüzde variköz venlerin tedavisi hastanede yatmayı gerektirmeyen, konforlu ve hastaya zaman kaybettirmeyen kısa süreli işlemlerle başarılabilmektedir.Basınçlı çorapların hastalığın ilerlemesinin durdurduğu, şikayetleri azalttığı bilinmektedir. Hamilelikte gelişen variköz dilatasytonlar doğum sonrasında uygun düzenli egzersizler ve kilo verilmeiyle birlikte genellikle gerilemektedir. Ancak yine de hastanın doktoruna bu konuda danışması önerilmektedir.

Toplar Damar Hastalıkları Bitkisel Tedavi

Öksürükotu(Tussilago farfara)