Tifüs

Tifüs, temiz olmayan ve çok kalabalık yerlerde yaşandığında veya açlık ve yorgunluktan dolayı meydana gelen bir hastalıktır. Devamlılık süresi 12-14 gün arasıdır. Riteksiyon denilen tifüs mikrobunun vücuda girmesinin ardından, halsizlik, bel ve baş ağrıları görülür, dudakları kurur, yüzü kızarır, ateşi yükselir, dili paslanır. 4-5 gün içinde deride ufak kırmızı lekeler oluşur. Hastaların bazısında bağırma, tuvaletini kaçırma ve sayıklama görülür. Hastalığa yakalanan kişinin, sağlıklı olan kişilerden ayrı bir yerde bakıma alınması, eşyaları ve bulunduğu yerin dezenfekte edilmesi, yiyecek olarak ise sulu ve sindirimi kolay olan yiyeceklerle iyi beslenmesi ve vücut temizliğine dikkat edilmesi gerekir.

TİFÜS
Halk arasında lekeli humma adı da verilen, nedeni haşerat olan ve bir hastalıktır. Günümüzde yaygın olmayan bu hastalık geçmişte birçok insanın hayatına mal olmuştur. Hastalığa neden olan etken Rickettsia prowazekii adı verilen bir mikroorganizmadır. Kötü hijyen koşulları, hastalığın oluşmasına davetiye çıkarmaktadır. Tifüs, halen Afrika, Amerika ve Asya gibi dünyanın bazı bölgelerinde etkisini göstermektedir.

Bulaşma yolu ve nedenleri nedir?
Tifüslü insanların kanını emen bit, kendisine hastalık etkeni olan ricketsiaları bulaştırmış olur. Bu bitin başka insanlara gitmesi ile de ricketsialar cilt üzerine bırakılmış olur. Bu kişiler kaşıma yolu ile riketsiaları bitin ısırdıkları yerin içine sokarlar. Bu sayede hastalık taşınmış olmaktadır. Tifüse sebep olan pislik ve pis ortamlar, aşırı kalabalık yerlerde yaşamak, açlık ve yorgunluktur.

Belirtileri nelerdir?
Baş ve bel ağrısı,
Titreme,
Yüksek ateş, halsizlik,
Dudak kuruması,
Öksürme,
Şiddetli kas ağrısı.
Bir süre sonra ( 5 - 6 gün ) yüz, avuç içi ve ayak tabanı hariç koyu renkli cilt kabarcıkları,
Sayıklama,
Isırık yerinde büyük ve ağrı yapan şişlik,
Işıktan korkma ve gözlerde sulanma,
Uyuyamama, şuur kaybı, konuşamama,
Organ uçlarında doku ölümleri,
Hastalık ilerlemesi
Vücuda dışarıya açılan deliklerden giren riketsialar kılcal damar duvarlarına yerleşir. Burada çoğalır ve kan dolaşımına katılır. Dolaşım sayesinde diğer kan damarlarına da yerleşerek vücuda yayılmaya devam eder. Damar duvarlarına yerleştikleri için bir süre sonra tifüs kesecikleri meydana gelir. Bu sayede damar zedelenmesi meydana gelir. Bu süreç zamanla, sıra ile yukarıdaki belirtilerin çıkmasını sağlar. Damar zedelenmesi ise en fazla deride meydana gelir.


Tedavisi nasıldır?
Tedaviye geçmeden önce önlem almanın daha basit ve zahmetsiz olduğunu belirtmek isteriz. Vücut bitini kontrol altına almak için bit pudraları kullanılabilir. Tifüs olan kişiye sulu ve sindirimi kolay yiyecekler verilir. Bol kalorili beslenmesine ve vücut temizliğine çok dikkat edilir. Evinizde fare varsa yaşamalarına izin vermeyin. Fare yuvalarına haşere ilaçları koyun. Kedi veya köpeğinizin bit taramasını yapın. Hatta mümkünse beslemeyin.
Tifüsün günümüzde aşısı bulunmaktadır. Tedavi mutlaka doktor kontrolünde yapılmalıdır. Tedavide doktorun önerdiği antibiyotiklerin yanı sıra kloramfenikol ve tetrasiklinler kullanılır.