Tenasül Hastalıkları

Son yirmi otuz yıl içinde özellikle HIV/AIDS başta olmak üzere Hepatit-B ve Hepatit-C, HPV, HSV gibi cinsel ilişki ile bulaştığı bilinen yeni hastalıkların görülmeye başlaması ve değişen sosyo-ekonomik koşullar nedeniyle cinsel ilişkiye başlama yaşının düşmesi ve fuhuş sektörüne yönelimin artması,
Son yirmi otuz yıl içinde özellikle HIV/AIDS başta olmak ü zere Hepatit-B ve Hepatit-C, HPV, HSV gibi cinsel ilişki ile bulaştığı bilinen yeni hastalıkların görulmeye başlaması ve değişen sosyo-ekonomik koşullar nedeniyle cinsel ilişkiye başlama yaşının dü şmesi ve fuhuş sektörune yönelimin artması, fuhuş sektörunde çalışan tescilli ya da tescilsiz kişiler ve bu kişilerin faaliyet gösterdiği ruhsatlı ve ruhsatsız mahallerin sayılarının hızla artması, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyen ve giderek buyuyen bir sağlık sorunu özelliği taşımaktadır.
Gelişmekte olan pek çok ulkede sağlık kurumuna başvurmaya neden olan ilk beş hastalıktan biri Cinsel yolla bulaşan hastalıklardır (CYBH) ve bu ulkelerdeki kadınların sağlıklı yaşam suresini azaltan nedenlerin başında gebelik ve doğum sureciyle ilgili sorunlar gelmekte, sonrasında da ikinci sırada CYBH ve oluşturduğu komplikasyonları gelmektedir.

CYBH‘ ın çoğu belirtisizdir, belirtisiz olguların çoğunluğunu da kadınlar oluşturmaktadır. Bu hastalıklarla ilgili yakınması olanların buyuk çoğunluğu çeşitli sosyal nedenlerden dolayı sağlık kurumuna başvurmamakta, diğer sağlık sorunlarıyla başvuranlar ise CYBH yönunden genellikle araştırılmamaktadır.

CYBH olanların çoğu özel sağlık sektörune muracaat ederek tedavi olma yolunu seçmekte, bu da bildirimlerde aksamalara yol açmakta ve epidomiyolojik bilgilerin doğru olarak derlenmesini zorlaştırmaktadır.

Kişisel duzeyde ele alındığında, sadece o kişiyi etkileyen ve gizlilik içeren basit bir hastalık olarak değerlendirilebilen , ancak cinsel yolla bulaşma özelliği nedeniyle ilişkiye girilen diğer insanları da etkileyen tıbbi, sosyal, psikolojik ve ekonomik özelliklere sahip cinsel yolla bulaşan hastalıklarla mucadelede 1920‘ li yıllardan bu yana hizmet veren bazı önemli kuruluşlar bulunmaktadır.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarla mucadele gibi özel bir amaca yönelik kurulan Deri ve Zuhrevi Hastalıklar Dispanserleri, yeni keşfedilen hastalıklara, ulkemizin gerç eklerine ve toplumumuzun değişen sosyokulturel yapısına uygun olarak yeniden yapılanma ihtiyacına rağmen, cinsel yolla bulaşan hastalıklarla mucadelenin uygulama aşamalarında “ çekirdek Kuruluş” görevi taşımaktadırlar.

Umumi Hıfzısıhha Kanunu çerçevesinde Sağlık Bakanlığı ve taşra teşkilatı bunyesinde bir yapılanma oluşturulmuştur. Bakanlar kurulu kararı ile kurulan 24/04/1930 ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu çerçevesinde yeniden değerlendirilerek çalışma esasları belirlenen ve halen onbir ilde, CYBH konusunda faaliyet gösteren toplam onbir tane (Adana, Ankara, Antalya, Diyarbakır, Hatay, İstanbul, İzmir, Kayseri, Mersin, Samsun, Zonguldak) Deri ve Tenasul Hastalıkları Dispanseri bulunmaktadır. Bu dispanserler, başlangıçta Frengi, Gonore ve Yumuşak Şankr gibi zuhrevi hastalıkların tanısı, tedavisi, takibi ve bildirimlerini yapmak, bulunduğu ilin Fuhuşla Mucadele Komisyonu içinde yer alarak komisyonun sağlık kısmının işlerini yurutmekle yukumlendirilmişlerdir. Ankara ilinde hizmet veren Deri ve Tenasul Hastalıkları Dispanseri‘ de, 1923 yılında Sağlık Bakanlığı Ankara Deri ve Tenasul Hastalıkları Dispanseri Baştabipliği adı altında kurulmuş ve halen kanun, yönetmelik ve tü zuk çerçevesinde görevlerini yurutmektedir.

Bu görev tanımları içinde Ankara Deri ve Tenasul Hastalıkları Dispanseri özellikle topluma hizmet sunmaktadır.

Ankara Deri ve Tenasul Hastalıkları Dispanseri, birinci basamakta kanun ve mevzuatlar çerçevesinde HIV/AIDS başta olmak uzere Hepatit-B ve Hepatit-C, Frengi, Gonore, ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve deri hastalıkları ile ilgili olarak tanı, tedavi, danışmanlık, eğitim, koruyucu sağlık hizmetleri konusunda, çalışma alanlarında yetişmiş personel ile kalite yönetim sistemi çalışmalarını başlatarak, bilimsel ve teknolojik gelişmelere açık, verdiği hizmeti surekli iyileştiren, referans gösterilecek bir merkez olmayı hedefleyen bir kurum olarak topluma sağlık hizmeti sunmaktadır.