Sara (epilepsi) Belirtileri
Sara (epilepsi) Belirtileri : Sara türleri belirtilerine göre sınıflandırılır. Bu sınıflandırma tedavinin temelini oluşturması açısından çok önemlidir.
• Grand mal ya da yaygın sara nöbeti - Grand mal "büyük hastalık" anlamına gelir. Çoğunlukla nöbetten birkaç saat önce hastada baş ağrısı, duyu bozukluklan (kanncalanma vb), ruh hali değişiklikleri gibi belirtiler ortaya çıkar. Nöbetin hemen öncesinde "au- ra" adı verilen bir dönem görülür. Au- ra dönemi belirtileri hareket ya da duyularla ilgili olabilir. Hasta dişlerini gıcırdatır, kol ve bacaklarını hızla hareket ettirir, gözkapaklarını kırpıştırır. Vücudunda karıncalanma, yanma duyar. Görsel varsanılar yaşar; görme alanını sınırlayan parlak noktalar (parıltılı skotom), ve renkli ışıklar görür. Kulaklarında uğultu, çınlama, insan ve zil sesleri duyar; olağandışı koku ve tatlar alır. Endişeye, öfkeye, gerçek dışı düşüncelere kapılır; zihnine çeşitli anılar dolar.
Aura döneminin hemen ardından sara nöbeti başlar. Hasta çoğunlukla bir çığlık atar, bilincini yitirir ve yere düşer. Kol ve bacakları kasılır, çenesi kilitlenir, gözleri kayar. Solunumu birkaç saniye süreyle durur; soluksuz kalma nedeniyle yüzü morarır. Otuz saniye kadar süren bu kasılma sırasında vücut katılaşır. Vücudun katılaştığı uzun kasılma dönemi nöbetin tonik evresidir. Ardından gelen klonik evrede kasılmalar kısa gevşeme dönemleriyle birbirini izler. Hasta bütün vücuda yayılan ritmik kasılmalarla sarsılır; çenelerinin kasılması sırasında dili dişlerinin arasına sıkışarak yaralanabilir. Yüz kasları gerilir, tükürük salgısı artar, ağzı köpürür. Bu arada büzgen kaslar gevşediğinden hasta idrarını ve dışkısını kaçırır. Nöbet genellikle birkaç dakika sürer; derin bir iç çekme ve genel bir gevşemeyle sona erer. Nöbetten sonra hasta birkaç saat boyunca bilinçsiz ve duyarsız kalır.
Yavaş yavaş kendine gelir, ama nöbetihatırlamaz. Nöbet sonrasında kasılmaya bağlı kırıklar, felçler, ayrıca duyu ve davranış bozuklukları görülebilir. Uzayan ya da art arda yineleyen grandmal nöbetleri ölüme yol açabilir.Nöbetler daha çok gece ve sabah saatlerinde ortaya çıkar. Alkollü içki ya da heyecan gibi etkenlerle hızlanabilir. Hastalığın başlangıcında nöbetler görece seyrektir (yılda 2-3 defa); daha sonra sıklaşır, hatta her gün yineleyebilir.
• Petit mal - Petit mal "küçük hastalık" anlamına gelir. Geçici bilinç kaybı, bir kas ya da kas grubunda klonik kasılma (miyokloni), kasların hareket gücünde azalma (akinezi) gibi nedenibilinmeyen sara belirtileriyle ortaya çıkar. Bu belirtilerin hepsi bir arada bulunmayabilir. Geçici bilinç kaybı birkaç saniye sürer. Bu süre içinde konuşma türünden bütün etkinlikler durur, ama yürüme gibi otomatik hareketler korunur. Bilinci yerine gelince hasta olayla ilgili hiçbir şey hatırlamaz; bilinç kaybı bazen hiç fark edilmeden de geçebilir. Miyokloniler, göz kırpma gibi kısmi kas kasılmaları biçiminde ortaya çıkar. Hastanın düşmesi ya da kaslarının gevşemesi sonucu elindeki nesneyi düşürmesi gibi belirtiler akinezi kapsamına girer.
• Psikomotor nöbet - Bilincin bulanıklaşması ve otomatik davranışlarla ortaya çıkar. Kasılma görülmez. Hasta rüya haline benzer bir durumdadır. Amaçsız hareketler ve jestler yapar; daha sonra nöbetle ilgili hiçbir şey hatırlamaz.
• Bölgesel sara nöbeti ya da Jackson sarası - Klonik kasılmalar yüz, ayak ya da elde başlar. Daha sonra yakın bölgelere yayılır. Nöbet genellikle vücudun bir yarısıyla sınırlı kalır, ama bir süre sonra bütün vücuda da yayılabilir. Bilinç kaybı yalnızca nöbet bütün vücuda yayıldığında görülür.
• Sara durumu (Status epilepticus)- Kasılma nöbetlerinin birbirini izlediği ve iki nöbet arasında hastanın bilincinin kapalı kaldığı "sürekli" sara durumudur. Birkaç saat ya da birkaç gün sürebilir. Beyinde ödem, solunumun durması gibi nedenlere bağlı olarak ölüme yol açabilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
