sağlıklı beslenme ile ilgili slogan

Bu modül hastaların sağlıklı beslenmelerine yardımcı olmaya odaklanır. Bütün hastalarla ilgilidir. Tedavide herhangi bir zamanda başlanabilir fakat özellikle yüksek yağlı diyetleri olan hastalar için daha önce başlanmalıdır. Deneyimlerimize göre, çoğu hasta kilo vermek için aşağıda tanımlanan yönergeleri takip etmek ve kilo verme aşamasında bunlara bağlı olmak zorun da olduklarını zaten bilir. Fakat bir kez kilo verdiklerinde önceki yeme alışkan lıklarına azar azar dönmeye eğilimlidirler. Bu gibi hastalarla bu modül geciktirilebilir ve uzun dönemde kilonun korunması hakkındaki modülle aynı zaman da girilebilirgerçekten de kilo korumanın bir yönü olarak düşünülebilir. Sağlıklı beslenme üzerine olan bu prensipler tedavide önceden açıklanmış olsalar bile, terapistler hastaların uzun vadede bu ilkelere bağlı kalmalarına ihtiyaç olduğunu anlamaları için kilo koruma safhasında bunlara dönmelidirler. Bu modül yeme davranışı ve yemek seçimi olmak üzere iki ana konuya odaklanır.

1. Yeme davranışı (geçici yeme kalıpları, atıştırma, porsiyon büyüklüğü vb.). Tüm bu konular tedavide daha önceden konuşulmuş olacaktır . Bununla beraber terapist ele alınması gereken herhangi bir sorun kalıp kalmadığını gözden geçirmelidir. Eğer varsa daha önceki stratejileri kullanarak üstesinden gelinmelidir.
2. Yemek seçimi. Tedavinin bu kısmına kadar yemek seçimine, yalnızca kilo kaybı bağlamında ele alınmıştır. Sağlıklı bir diyetin benimsenmesi, kilo korumanın temel bir parçasıdır ve bu yüzden bu noktada tedavinin bir odak noktası haline gelmelidir. Az yağlı bir diyet tavsiye edilir, çünkü bu, başarılı uzun dönemli kontrolü kolaylaştırması olası bir diyettir ve genel de iyi bir sağlık için savunulan bir diyet çeşididir (özellikle koroner kalp hastalığı ve çeşitli kanser türündeki riskleri azaltmak için). Sağlıklı Beslenmenin Teşvik Edilmesi İçin

Genel Strateji
Az yağlı diyette çoğu hastanın zorunlu olarak yapmasının beklendiği üç anahtar değişiklik sırası ile şöyledir: Yağ tüketimini azaltmak; ekmek, tahıl, pirinç ve ma karna gibi yiyeceklerin tüketimini artırmak ve meyve ve sebze tüketimini artırmak. Terapistlerin bu bilgiyi hastalara aktarmaları ve bu yönergeleri takip etmeleri için hastaları cesaretlendirmeleri gereklidir. Kilo vermek için birçok hasta bu yönergeler doğrultusunda bazı değişiklikler yapmış olacaktır, fakat diğer bir kısım hasta göreceli olarak sağlıksız bir diyete devam etmiş ve sadece daha az miktarlar da yemeyi seçmiş olabilir. Bu nedenle, sunulan bilgi bireylere uyarlanmalıdır. Hastaların bu değişiklikleri yapmalarına yardım etmek için kullanılan genel kapsamlı strateji aşağıdaki gibidir:

1. Bu önerilerin nedenlerini açıklayın. Terapistler hastaların üç diyet önerisinin her birinin nedenlerini kavradıklarından emin olmalıdır. Bunlar kısaca şu şekildedir:
a. Yağ tüketimini azaltmak:
• Az yağlı bir diyet uzun dönem kilo koruması için tavsiye edilir. Kilo ve ren insanlar eğer az yağlı diyet yaparlarsa tekrar kilo almaları daha az olasıdır ve az yağlı diyet yapanlar yapmayanlara göre daha az kiloda ol maya eğilimlidirler.
• Yağın gram başına içerdiği kalori, protein ve karbonhidratta olandan iki kat daha fazladır (yani yağ, yoğun enerjilidir). Bu yüzden, aynı miktar da kalori içeren daha fazla miktarda az yağlı yiyecek yenmesi mümkündür.
• Az yağlı bir diyet, kandaki kolesterol seviyelerini düşürür ve koroner hastalıkların riskini azaltmaya yardımcı olur.
b. Ekmek, tahıl, pirinç ve makarna tüketimini artırmak:
• Bu yiyecekler enerji ve lif sağlar. Doyurucudurlar ama az yağlıdırlar.
• Bu tür yiyeceklerin daha fazla tüketimi, yağdan gelen kalarilerin azalmasını sağlar.
c. Meyve ve sebzelerin tüketimini artırmak:
• Bu yiyecekler lif yönünden zengindir. Doyurucudurlar ama az yağlıdırlar ve yağdan gelen kalarilerin azalmasını sağlarlar.
• Daha fazla meyve tüketmek koroner kalp hastalıklarının gelişme riskini azaltmaya yardımcı olur.
2. O anki alımı değerlendirmek. Hasta bir kez bu diyet önerilerinin nedenlerini anladığında, değişiklikler yapılıp yapılmayacağına karar vermek için hastanın diyetini değerlendirmek gereklidir. Bu, hastanın yemek günlüğündeki son 3 güne odaklanarak ve sırasıyla her üç grubun değerlendirilmesiyle yapılabilir. Terapiste bu değerlendirmeyi yürütmede yön vermesi için güncel besin önerileri şunlardır:
• Enerjinin %35'inden daha fazlası yağdan alınmamalıdır.
• Ekmek, tahıl, pirinç ve makarna grubu yiyeceklerden günde en az 11 porsiyon tüketilmelidir.
• Beş porsiyon meyve ve sebze tüketilmelidir.

Hastalardan yiyor oldukları yağın tam miktarını ya da belirli yiyeceklerin porsiyonlarını hesaplamalarını istemeyi tavsiye etmiyoruz. Bunun yerine, genel an lamda hastanın yemek günlüğünün gözden geçirilmesini, eğer uygunsa hastaların hangi sıklıkta yağ oranı yüksek yiyecekler tükettiğinin ve her durumda ye nen miktarların tartışılmasını öneririz. Benzer şekilde ekmek, tahıl, pirinç, makarna, meyve ve sebzeleri içeren tartışmalar da yenen bu yiyeceklerin miktarlarına odaklanarak aynı genel yolla yürütülmelidir. Bize göre hastalardan çeşitli yiyeceklerin kesin porsiyonlarını hesaplamalarını istemek ne yararlıdır ne de pratiktir ve böyle yapmak muhtemelen onlara fazla yük bindirmek ve daha faz la kilo kontrol çabasından vazgeçmeleri riskine sokmak olur.

3. Değişim gereken alanları belirlemek ve bunlarda anlaşmak. Hastanın o anki alımının değerlendirilmesi tamamlandığında, hasta ve terapistin, diyet değişikliklerinden, eğer varsa, hangilerinin gerekli olduğu ve hastanın hangilerini denemeye hazır olduğu konusunda anlaşmaya varmaları gerekir. Öne sürülen değişiklikler gerçekçi ve başarılabilir olmalıdır, yiyecek tercihlerine, yemek yapabilme yeteneğine, ailenin beğenilerine ve hoşnutsuzluklarına, bütçeye ve böyle bazı konulara uygun olmalıdır ve uzun vadede sürdürülebilmelidir.
4. Açıkça belirtilen değişiklikleri planlamak ve bunlarda anlaşmak. Hasta ve terapist, et yendiği zaman porsiyonu azaltmak, az yağlı yoğurda geçmek, daha az fast food yiyerek yağ alımını azaltmak gibi belirli ve başarılabilir hedeflerde anlaşmalıdırlar. Bu hedeflerin nasıl başarılacağını planlamak da gerekli olabilir örneğin meşgul olunduğunda fast food yemekten kaçınmak amacı ile kolayca hazırlanabilir hızlı ve kolay az yağlı yiyeceklerin alınması. Bir kadın hasta, terapisti ile beraber diyetin i tedavinin sonuna yakın bir zamanda gözden geçirdi. Kilo korumak için bir uzun dönem stratejisinin parçası olarak az yağlı diyetin önemini gözden geçirdiler. Hasta tedavinin başında aldığı her şeyin mümkün olduğunca az yağlı olduğundan emin olmak için ne kadar gayret ediyor olduğunu tarif etti, fakat gerçekte şu anki alımı incelendiğinde birkaç yüksek yağlı yiyecek yemeye başlamış olduğu açıktı. Hasta diyetinde değiştirmek istemediği bazı yanlar olduğuna karar verdi örneğin bir diyet kuralını bozuyormuş gibi hissetmeden diyete makul bir miktarda çikolatayı nasıl dahil edeceğini öğrenmişti. Fakat rahatlıkla azalta bileceği ya da diyetinden kaldırabileceği başka bazı çok yağlı yiyecekler vardı. Örneğin az yağlı peynire dönmenin yemeğinin eğlencesini etkilemeyeceğini hissetti. Ürünlerin en az yağlı olanlarını seçebilmesi için daha önceki yiyecek etiketlerini kontrol etme uygulamasına da yeniden başladı.

Buna ek olarak, yağ alımının belirgin bir oranının fast food'dan geldiğinin de farkına vardı. Son günlerde bunlardan daha fazla yemeye başlamıştı. Bazı basit önceden planlamaların bu sorunu çözeceğin i kabul etti. Fast food'u haftada birden fazla olmamak üzere yemeye ve meşgul olduğu günlerde hızlı ve kolay yiyeceklerin hazır olması için öğünleri önceden planlamaya karar verdi.
5. İlerlemenin gözden geçirilmesi ve olabilecek zorlukların ele alınması. Ka bul edilen hedeflere ulaşılmasına yönelik ilerleme her zaman gözden geçirilmeli ve olabilecek zorluklar Bölüm 4'te tanımlanan sorun çözme yaklaşımı kullanılarak ele alınmalıdır.
6. Sağlıklı beslenmeye uzun vadeli bağlılık. Son olarak, terapistin sağlıklı beslenmenin ilkelerine uzun vadede bağlı kalınmasının önemini vurgulaması gerekir. Daha önce not edildiği gibi hastalar uzun vadede sürdürülebilir gerçekçi değişiklikler yapmaları için cesaretlendirilmelidirler. Hastalar ayrıca yaptıkları değişikliklere bağlı kalmalarını sağlaması için bireysel bir plan tasarlamaya teşvik edilmelidirler. Bir kadın hasta ekmek, tahıl, makarna ve pirinçten zengin bir diyet yemenin ve de meyve ve sebze tüketimini artırmanın önemini tartıştıktan sonra, bu yiyeceklerin alımını artırma hedefine erişmek için kendisine yardımcı olacak spesifik değişiklikleri belirleyebildi. Geçmişte kalori alımını kon trol altında tutmanın en iyi yolunun çok az pirinç, makarna ya da patates porsiyonları almak olduğunu düşünüyordu; buna rağmen yağ içeriğine bakmaksızın hazır olan hangi et yemeği olursa olsun yiyordu.

Terapisti ile gerçekleştirdiği tartışmayı takiben, katılmış olduğu bir akşam yemeği par tisinde her iki sevdiği yiyecek olan makul bir porsiyon pirinç, salata dolu bir tabak ve bir küçük porsiyon et yemeği yedi. Bu yemeği daha fazla tat min edici buldu; oysa yemek düşük yağ ve kalori içeriyordu. Ayrıca et yemeğinden yememek zorunda kalmadığı için memnun olmuştu, çünkü hem etin tadına bakmak istemişti hem de yemeğinden hoşnutsuz görünmek istememişti. Bu tip bir değişikliğin uzun vadede bağlı kalabileceği bir şey olduğunu hissetti ve biraz uygulamadan sonra hem evde hem de sosyal or tamlarda düzenli olarak bu şekilde yiyebildi. Diğer bir kadın hastanın meyve ve sebze alımı gözden geçirildiğinde görüldü ki. hasta bu yiyecekleri yediğinde zevk almasına rağmen, günlük alı mı oldukça düşüktü. Bu yiyecekleri sevdiğinden, onları yemek için daha belirgin bir çaba göstermesi gerektiği kanısındaydı. Bir değişiklik olarak. abur cubur niyetine çoğu günlerde yediği çikolata yerine. bazı egzotik meyveler yiyebileceğine karar verdi. Meyveyi kolay ulaşılabilir ve cazip hale getirerek. onun çoğu zaman iyi bir seçenek olduğunu fark etti ve çiko latayı abur cubur niyetine daha nadir yemeye başladı.

Ayrıca her öğünün bir çeşit meyve veya sebzeyi de içermesini sağlamaya çalıştı. Kahvaltıda tahılla birlikte meyve suyu veya kurutulmuş meyve almaya karar verdi; öğle sandviçiyle birlikte yemek için işine bir salata götürmeyi planladı ve hatta eğer buzluktan çıkarıp hazırlanmış bir yemek gibi hızlı bir akşam yemeği yiyecekse. onunla birlikte biraz donmuş sebzeyi pişirmeye veya arkasın dan bir parça meyve yemeye karar verdi. Bu değişikliklerle öğünlerinin da ha memnuniyet verici olduğunu ve çok yağlı yiyeceklerle abur cubur yeme olasılığının da azaldığını fark etti.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp