safra kesesi ameliyatı ender saraç

SAFRA KESESİ BELİRTİLERİ

Safra kesesi, küçük bir torbaya benzeyen bir yapıdır ve karaciğerin hemen altına, ona bağlı olarak yerleşmiştir. Karaciğer, safra adında bir madde üretir; bu madde daha sonra safra kesesine geçerek burada yoğunlaştırılır. Yağlı bir yemek yendiğinde safra kesesi küçülür ve safra sıvısının, onikipar- mak bağırsağının ilk bölümüne bağlanan safra kanalına süzülmesini sağlar. Safranın sindirim bölgesindeki görevi yağlarla emülsiyon oluşturmaktır; böylelikle, yağlar ufak parçacıklara ayrışarak yağ sindiren enzimler tarafından tamamıyla sindirilebilir hale gelir. Bazen safra kesesinde, safra taşı olarak da bilinen katı taşlar meydana gelir. Bunlar çoğunlukla, katılaşmış kolesterolden oluşur ve fazla kilolu kişilerde daha sık görülür. Safra taşı rahatsızlığı olan pek çok kişide belirtiye rastlanmaz hatta, bu kişiler böyle bir rahatsızlıkları olduğunun bile farkına varmazlar. Ancak, safra taşı vakalarının yaklaşık % 20’sinde çeşitli belirtiler baş gösterir; bu ağrılı problemler daha çok sağ tarafta kaburgaların altında görülür. Belirtilerin en belirgin olanı ise yağlı besin tüketimi sonucu ortaya çıkan hazımsızlıktır.

SAFRA TAŞLARININ TEDAVİSİ

Doktorlar, safra taşlarını küçültmek için, safra taşının türüne bağlı olarak çeşitli ilaçlar yazabilir. Bazı durumlarda, safra kesesindeki taşları çatlatmak için ses ötesi dalgalar kullanılabilir; bu yolla ufalanan taşlar daha sonra safra kesesinden bağırsağa geçer. Cerrahi yola başvurmayan tedavi yöntemleri güvenlidir; ancak taşların yeniden oluşumunu önleyemeyebilir. Safra taşı hastalarının büyük kısmı, safra keselerini ameliyatla aldırırlar; bu ameliyata doktorlarca “kolesistektomi” denir. UZAK DURULMASI GEREKEN BESİNLER Kolesterolden kaynaklı safra taşlarının oluşumunu önlemek, aynı zamanda da belirtilerin ortaya çıkma riskini azaltmak için diyetinizde aşağıdaki değişiklikleri uygulayabilirsiniz: ■ Kırmızı et, süt ürünleri, kızartılmış ve işlenmiş yiyecekleri mümkün olduğunca az tüketerek doymuşyağ tüketimini en aza indirin. Diyetiniz temel olarak, kepekli buğday ekmeği, kabuklu pirinç, bakliyat, meyve ve sebzeler gibi işlenmemiş besinleri içermelidir; çünkü lif oranı yüksek besinler almak, uzun vadede safra taşı oluşumunun önüne geçebilir. Bu tür bir beslenme alışkanlığı, aynı zamanda, ihtiyacınız varsa, fazla kilolarınızdan kurtulmanıza da yardımcı olacaktır.

Safra Taşı Neden Olur

Safra kesesi armut biçiminde ve karnın sağ kısmında, karaciğerin hemen altında bulunan küçük bir organdır. Safra kesesinin içinde, ince bağırsağa boşalan ve safra ya da öd adı verilen sindirime yardımcı bir sıvı bulunur. İşte safra kesesinde şekillenebilen safra taşları, bu sindirim sıvısında katılaşan birikintilerdir. Safra taşları bir buğday tanesi kadar küçük ya da bir golf topu kadar büyük olabilir. Bazı hastalarda tek bir safra taşı oluşurken bazılarında aynı anda birden çok safra taşının oluştuğu görülür. Safra taşı şikayeti ile başvuran hastaların çoğunda genellikle safra kesesinin alınması gerekir. İlaçla safra taşlarını yok etmek için aylar hatta yıllar gerekebilir. Bu ilaçlar daha çok, çeşitli nedenlerle ameliyat olması mümkün olmayan hastalarda kullanılır.

Safra taşının ana belirtisi, safra taşı ağrısıdır. Ağrı farklı bölgelerde hissedilebilir. Bu ağrılardan kısaca söz edecek olursak: safra taşı safra kanalına yerleştiğinde ve tıkanıklığa sebep olduğunda karnın sağ üst bölümünde ani ve şiddeti hızla artan bir ağrı görülebilir. Aynı özellikte bir ağrı, karın bölgesinin ortasında, göğüs kemiğinin hemen aşağısında da hissedilebilir. Ağrı, kürek kemikleri arasına, bir sırt ağrısı şeklinde yayılabilir. Safra taşı ağrıları sağ omuza doğru da ilerleyebilir. Safra taşı ağrılarının süresi birkaç dakika ile birkaç saat arasında değişebilir.

Safra Kesesi Nedir

Safra kesesi, karaciğerden salgılanan safranın toplandığı, karaciğerin alt kısmında bulunan torba şeklinde bir organdır. Kesenin görevi, safrayı depolayıp, yoğunlaştırmak ve gerekli aralıklarla oniki parmak bağırsağına safra salgılamaktır.

Safra kesesi iltihabı, safra kesesi taşlarının neden olduğu bir çeşit iltihaplanmadır. Tıp dilinde kolesistit denir. İki çeşidi vardır. Kronik (müzmin) safra kesesi iltihabında safra kesesi büzülür, gereği gibi çalışamaz hale gelir. Ayrıca sürekli safra salgısı kese hacminin artmasına neden olur. Hastanın karnında, özellikle yemeklerden sonra gaz ve gerginlik vardır. Ayrıca; sağ taraftan başlayıp, kaburgaların altına kadar yayılan geçici bir ağrı ve sarılık nöbetleri de görülür. Tıp dilinde kronik kolestit denir. Bu hastalık genellikle 40 yaşını geçmiş şişman kadınlarda görülür. Akut safra kesesi iltihabı özellikle safra yollarına yerleşmiş taşın neden olduğu bir hastalıktır. Tıp dilinde akut kolestit denir. Hastada karnın sağ üst kısmına gelen ani, şiddetli ve çabuk gelişen, sırta, hatta sağ omuzun ucuna kadar yayılan ağrı vardır. Ateş artar, kusma ve bulantı görülür. Her iki çeşit safra kesesi iltihabında da; vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir. Ameliyat gerekebilir.

Yetişkin bir insan vücudu günde yaklaşık 700 ml safra üretir.

Safranın önemli işlevlerinden birincisi, yağları çok sayıda küçük damlacıklara ayırmaktır. İkinci işlevi, yağ sindiriminin son ürünleri ile yağda çözünen vitaminlerin (A, D, E, K Vitaminleri) emilimine yardım etmektir. Diğer bir önemli işlevi ise, kanda önemli yıkım ürünlerinin atılmasında rol almaktır. Örneğin hemoglobin parçalanma ürünü olan "bilirubin" ve karaciğer hücrelerinde sentezlenen kolesterol gibi.

Safradan aşırı miktarda su ve tuz kaybı, safraya aşırı miktarda kolesterol salgılanması gibi anormal koşullarda, kolesterol çökebilir ve "safra taşları" oluşabilir. Safra kesesi, safra taşları veya başka nedenlerle tıkanırsa safra bağırsağa dökülmez, safra pigmenti karaciğer veya safra kesesi tarafından geri emilerek kana karışır. Böylece "sarılık" adı verilen hastalık ortaya çıkar. Deri ve göz akı sarı bir renk alır.

Safra bağırsağa gelen mide asidi sebebiyle asidik karakter kazanmış besin karışımını nötralize eder. Antiseptik özelliğiyle zararlı bakterileri öldürür.