Kulak Nedir Ve Görevleri

Kulak Nedir Ve Görevleri : İşitme ve denge organıdır. . Üç kısımdır: Dış, orta ve iç kulak. Dış kulak, pinna (kulak kepçesi) ve dış kulak yolundan oluşur. Pinna, aslında, deriyle örtülü bir kıkırdak olup, sesleri toplar ve dış kulak yoluyle, kulak zarına iletir. Dış kulak yolunun, dış bölümü kıkırdaktır; iç bölümü kemik içinde bulunup, deriyle kaplıdır. Buradaki kıl ve bezler, kişiye göre değişebilen miktarlarda cerumen (kulak kiri) salgılar. Dış kulak, kulağın görülen bölümüdür.Orta kulak görülmez, çünkü kulak zarının arkasında kalır. Bu kısım, şakak kemiği içinde bulunan ufak bir boşluk olup, mas- toid ya da hava hücreleriyle devamlıdır. Orta kulak boşluğu, 15 mm x 5 mm. x 5 mm. boyutlarındadır.

Genişliği değişken ve düzensiz olup, üstte 5-6 mm. iken, aşağı doğru daralıp, 4 mm.’yi bulur. Kulak zarının merkezinden ölçülen genişliği ise 2 mm.’dir, çünkü kulak zarı normalde içeri doğru girmiş ve dış kulak yoluyle, 55 derecelik bir açı yapmıştır. Orta kulakta bulunan önemli oluşumlar, kulak zarının titreşimlerini, iç kulaktaki işitme organına ileten ufak kemikçiklerdir. Bunlar, ardarda üç tanedir: Mal- leus (çekiç), incus (örs) ve stapes (üzengi) kemikleri. Bu kemikler birbirleriyle eklem- leşir ve orta kulağı çevreleyen kemiğe üç li- gamentle (bağ ile) bağlıdır. Bu üç kemik, diziliş özelliklerinden ötürü, kulak zarıyle, oval pencere arasında (oval pencerede, sta- pes’in düz bölümü, iç kulakla birleşir) 20:1 güç artması ve 20:1 hareket azalması görülür.

Orta kulakta iki kas vardır: Kulak zarı gerici kası (Tensor tympani) kulak zarının içe doğru çöküklüğünü sağlar, üzengi (stapedius) kası ise, stapes kemiğini, oval pencereden öteye çeker. Bu kaslar ve özellikle stapedius kası, kemikçiklerin titreşimini azaltıp çok yüksek seslerin kulağı rahatsız etmesini önlerler. Stapedius kasının harap olduğu hallerde, yüksek bir ses, kulağı çok rahatsı/ eder. Östaki borusu, boğazın üst bölümünden, ortakulağa uzanır ve kulak zarının iki tarafındaki basınçları eşitlemeye yarar.İç kulakta, işitme ve denge organları vardır. Bunlar, şakak kemiğinin en sert bölümü içinde yerleşmiş, içi sıvı dolu bir kanal sistemidir. Sistemin iki bölümü vardır: Kemik labirent ve bunun içindeki zar labirent.

Zar labirentin içindeki sıvı, endolenf, kemik ve zar labirentlerin arasında bulunan sıvı ise, perilenf adını alır. İşitme organı’mn adı salyangoz (cochlea) dur; bir sümüklüböcek kabuğunu andırır. Taban zarı adını alan bir oluşum, bu spiralin içinde uzanır ve spirali üsl ve alt iki bölüme ayırır. Üst bölme, ayrıca, vestibül zarıyle yeniden ikiye ayrılır. Üst spiral bölmedeki dalız kanalı (scala vestibu- li) sıvı, oval pencere üzerindö, stapes kemiğinin hareket etmesiyle, titreşmeye başlar. (Oval pencere, dalız kanalının alttaki bitim noktasıdır). Dalız kanalı zan üzerinden titreşimler, kokiea kanalına (orta spiral bölmeye) ve dolayısıyle taban zarına erişir. Taban zarı üzerinde, Corti (korti) organı vardır: Bu organ, üzerleri ince tüylü bir dizi hücreyle, bunların üzerinde uzanan yumuşak bir tavan olan körti zarından (embrana tec- toria) oluşmuştur.

Bu hücrelerin, işitme siniri lifleriyle, spiral gangliyonlar aracılığıyle, bağlantıları vardır. Kulak zarı ve kemiklerin ses dalgalarıyle titreşimleri, oval pencereye iletildiğinde, kokiea içi sıvı da titreşmeye başlar ve böylece taban zarı harekete geçirilir, tüylü hücreler, membrana teetoria’ya sürtüşerek hareket eder ve işitme sinirinde uyarılar uyarılıp, beyine iletilir. Spiral taban zarı ve Corti organının değişik bölgeleri, değişik yükseklikteki seslere göre reaksiyon gösterir, çünkü bu organların çeşitli yapı bölümleri, değişik seslerle rezonans haline geçer. Tahminlere göre, bir sesin tonu, beyinde, Corti organının hareket eden bölgesine göre değerlendirilmektedir; sesin yüksekliği ise, gönderilen uyarı sayısına göre belirlenmektedir. Yuvarlak pencere kanalı (Scala tympani) sıvısını hareket ettirip titreştirdikten sonra, ses dalgaları, kokleanın en alt spirali (taban zarının altındadır) yoluyle, yuvarlak pencereden orta kulağa geçip, dağılır.Denge organı: Değişik düzlemlerde yatan üç yarım daire şeklindeki kanaldan oluşmuştur. Bunlar, labirent sisteminin dalız kanalı adını alan merkez bölümünden çıkar (eoch- lea da aynı yerden, ters yönde çıkmaktadır).

Her birinin ampul adını alan içi büyük hücreli birer şişkinliği vardır. Bu hücreler, yan daire kanallarının endolenf sıvısındaki hareketi hissedip, uyarıları, işitme sinirinin dalız kanalı bölümüyle beyine yollarlar. Dalız kanalında, kesecik (sacculus) ve kırbacık (ut- riculus) adını alan iki oluşum daha vardır ki bunlardaki tüylü hücreler, yerçekimi kuvvetlerini algılar. Bu hücrelerin üstünde, ufak kalsiyum karbonat birikimleri olan otolitler bulunur. Denge organının merkezle bağlantıları arasında, göz küresini oynatan kasları kontrol eden sinir hücrelerinin lifleri de vardır ki, bunlar, baş ve boyun oynadığı zaman dahi, gözün duran bir çişime sabit bakmasına yardım ederler. Yarı daire kanallarındaki bozukluklar, baş dönmesi, bularrtı ve kusmaya yol açar (bkz. Hareket Hastalığı). Kulak hastalıkları, ilgili başlıkların altında anlatılmıştır.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp