Kan Sulandırıcı İlaçların Yan Etkileri

Tromboz çok sık görülebilen bir hastalık. Aniden ortaya çıktığı için de hazırlıksız yakalıyor. Felçlere, krizlere gereksiz ameliyatlara neden oluyor. Trombozun hasarından bir kere korunmak yetmiyor, hastalar bilinçlenmezse verdiği hasarlar giderek artıyor. Florence Nihtingale Hastanesi ve Bilim Üniversitesi Hematoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Reyhan Küçükkaya, alınacak küçük önlemlerle tromboz riskinin nasıl düşürülebileceğine dair soruları yanıtladı:

Tromboz hastaları neleri kesinlikle yapmamalılar?

Sigaradan uzak durmalılar. Tromboz geçirmiş kişiler doğum kontrol ilaçlarına ve hormon tedavilerine dikkat etmeliler... Uzun yolculuklarda bol sıvı tüketmeleri önemli.

Sıvı derken çay ve kahve de yararlı mıdır?

Çay, kahve ve alkol, kanı sulandırmak yerine tam tersine idrar çıkışını artırıp kanı koyulaştırır. Bu tip sıvılar yerine bol bol su içmeleri yararlı olur. Tansiyon sorunu olmayanlara maden suyu da yararlıdır. Uzun yolculuklarda sık sık hareket etmek, özel egzersiz uygulamak gerekir. Kan sulandırıcı kullanan kişilerin ilaçlarını hep aynı saatlerde alması da çok önemlidir.

ÇORAP ÇOK SIKMASIN

Tromboza karşı nasıl önlem alınabilir?
Öncelikle sağlıklı beslenmek gerekir. Kan yağlarını ve şeker düzeylerini normal düzeyde tutmak çok önemlidir. Tromboz riski taşıyan kişiler, günde en az altı bin adım atarlarsa, kalp ve damar hastalığı risklerini de azaltırlar. Mutlaka koşmaları değil ama hareket etmeleri gerekiyor. Bacak damarlarıyla ilgili sorunu olan kişilerde, varis çorapları kullanmak uzun dönemde hem trombozların tekrarını hem de bacaklarda şişme ve yaralar oluşmasını engellemek için basit ve kolay uygulanabilir bir yöntemdir. Varis çorabı denince insanlar kalçaya kadar uzanan çok sıkı çorapları anlıyorlar. Oysa özel bir durum yoksa diz altı varis çoraplarını öneriyoruz. Bunların orta basınçlı olmasını istiyoruz, çok sıkı olmasını istemiyoruz. Özellikle uzun süre ayakta duran öğretmen ve hemşire gibi varis gelişme riski yüksek kişilere öneriyoruz.

BİLİNÇLENMEK GEREK!

Hastalar beslenmelerinde nelere dikkat etmeli?
Özellikle kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerin, içinde K vitamini bol olan besinleri az tüketmelerini istiyoruz. Mesela; yeşil yapraklı besinlerden maydanoz, ıspanak, kıvırcık salatayı yerken dikkat etmelerini öneriyoruz. Sakatatlarda ve balık yağında da K vitamini oranları çok fazla. Kan sulandırıcı ilaçlar, K vitamini üzerinde etkili olduğundan bu gıdaların aşırı alınması ilacın etkisini tamamen yok eder. Yoğurt ve peynir de bu ilaçların etkilerini engeller. Bu nedenle az yenmeli. Kan sulandırıcı ilaçlar gelişigüzel kullanıldığında çok ciddi yan etkilere neden oluyor. Bu sebeple bu ilaçları kullanan hastalara küçük bir broşür verip, nelere dikkat edeceklerini anlatıyoruz.

Tromboz hastaları için uçak yolcuğu mu araba yolculuğu mu daha tehlikeli?

Uzun uçak yolculuklarında da özellikle okyanus ötesi uçak yolculuğu daha tehlikeli... Ancak bu hastalar, kan sulandırıcı ilaçları düzgün kullanıp gerekli önlemleri yerine getirirlerse hayatlarını kısıtlamalarına gerek kalmaz.

KADINLAR TEHLİKEDE!

50'li yaşlarda bacaklarda görülen şişmeler, akciğerde kanın pıhtılaşmasına neden olan toplardamar tıkanıklığı kadınlarda daha fazladır. Bu yaş grubunda erkeklerde atardamar tıkanıklığı enfarktüs, felç kadınlara kıyasla daha çoktur. Menopozdan sonra atardamar tıkanıklığı riski kadınlarda da artar ve sonunda erkeklerle eşitlenir.