İç Kanamalar
Trafik kazaları, vurma çarpma ve düşme gibi travmalar ile ülser, kanser vb. hastalıklar nedeniyle iç organlarda meydana gelen yırtılma, zedelenme ve harabiyetler sonucu iç kanamalar ortaya çıkar. İç kanama nedeniyle vücut boşluklarına, organ içlerine ve aralarına, eklemlere ve doku hücreleri arasına kan toplanır.
İç kanamalar, dışardan görülmediği için gözden kaçabilir. Zamanında müdahale edilmediğinde ciddi sonuçlar doğurabilirler. Bu nedenle vücudun dışa açılan deliklerinden(kulak, burun, anüs vb.) çok az miktarda dahi kanama olması, ATT‘ ye iç kanamayı düşündürmelidir.
a) İç Kanamanın Belirti Ve Bulguları
Hasta ayakta durmakta güçlük çeker
Baş dönmesi ve baygınlık görülür
Renk solukluğu oluşur
Deri soğuktur
Kulak çınlaması meydana gelir
Soğuk terleme olur ve cilt yapışkan bir hal alır
Hastada huzursuzluk ve halsizlik gözlenir
Nabız zayıflar ve süratlenir
Kan basıncı düşer
Sık nefes alıp verme ve hava açlığı ortaya çıkar
Susama hissi oluşur
Ağızda kuruluk meydana gelir
Karın hassaslaşır ve distansiyon gelişir
Gözler donuklaşır, göz bebekleri genişler ve ışık refleksi azalır
Bulantı ve kusma meydana gelir
Ağız, burun, kulak, vajen ve makat gibi vücudun dışarı açılan boşluklarından kan gelir
Kafa içi kanamalarında: Göz beyazı kanlanır. Kulak veya burundan kan veya kanlı sarı su gelir.
Akciğer kanamalarında: Ağızdan pembe köpüklü kan gelir(hemoptizi), kanlı öksürük ortaya çıkar.
Ağız ve boğaz kanamalarında: ağızdan pembe köpüksüz kan gelir.
Anüs kanamalarında: Dışkıyla taze kan gelir(hematoşezi)
Mide-bağırsak kanamalarında: dışkıyla koyu renkte pis kokulu kan gelir. Ayrıca kahve telvesi şeklinde kusma görülür(hematemez).
İdrar yolu ve böbrek kanamalarında: idrarla birlikte kan gelir(hematüri).
Şok, koma ve ölüm gelişir.
b) İç Kanamanın Kontrolü
İç kanama vakalarında, ATT‘nin olay yerinde yapacağı pek fazla bir şey yoktur. Hastanın acil bakımı ve tedavisi için derhal hastaneye nakli gerekir. Çünkü iç kanamalı hastalar yüksek risk taşırlar ve hayati tehlike içindelerdir. Olay yerinde zaman kaybetmek hastanın durumunun daha da kötüleşmesine neden olacaktır.
İç Kanamalı Hastaya, İlk Müdahale Olarak Şu Uygulamalar Yapılır
Hasta uygun pozisyonda yatırılır. Başı bir yana çevrilir(Herhangi bir engel yoksa trendelenburg pozisyonu verilir, ayakları 20-30 cm yukarı kaldırılır).
Solunum düzenlenir ve desteklenir
Vital bulgular sık aralıklarla takip edilir
Vücut ısısı korunur
Şoka karşı önlem alınır
Özellikle kırık varsa hareketleri kısıtlanır
Havalı karşı basınçlı ateller veya antişok pantolonu tatbik edilir
Kol ve bacaklardaki iç kanamaların kontrolü için atel uygulanır
Ağızdan katı veya sıvı hiçbir yiyecek verilmez
En kısa sürede sağlık kuruluşuna sevki gerçekleştirilir
İç kanamaların izahında ATT‘nin bilmesi gereken bazı terimler vardır.
Bu terimler şunlardır:
Hematemez: Kusmukla kan gelmesi
Hemoptizi: Öksürükle kan gelmesi
Melena: Katran gibi siyah dışkılama
Hematoşezi: Rektumdan parlak kırmızı kan gelmesi
Hematüri: İdrarla kan gelmesi
Ekimoz: Kanamaya bağlı deride oluşan siyah ve mavi renk değişikliği