hipofiz bezi ne işe yarar

Hipofiz bezi, beynin taban kısmında, seIIa tursika'nın sınırları arasında yerleşmiş fasulye şeklinde küçük bir organdır. Boyutunun küçüklüğü işlevsel önemini gölgeler. Hem hipotalamustan uzanan aksonlardan oluşan bir "sap" aracılığıyla tutunduğu, hem de zengin venöz damar ağının oluşturduğu portal dolaşırcı paylaştığı hipotalamusla yakın ilişki içindedir. Hipofiz, hipotalamus ile birlikte diğer endokrin organların büyük kısmının işlevlerinin düzenlenmesinde kritik bir roloynar. Hipofiz morfolojik ve işlevsel olarak birbirinden ayrı iki kısımdan oluşur: Ön lob (adenohipofiz) ve arka lob (nörohipofiz). Hipofiz hastalıkları asıl olarak etkiledikleri loba göre ön lob ve arka lob hastalıkları olarak ikiye ayrılabilir. Ön hipofi; veya adenohipofiz, embriyolojik olarak gelişmekte olan ağız boşluğundan köken alan epitel hücrelerinden oluşur. Rutin histolojik kesitlerinde eozinofilik sitoplâzmalı (asidofil), bazofilim sitoplâzmalı (bazofil) veya zayıf boyanan sitoplâzmalı (kromofob) hücreler içeren çok renkli bir hücre düzenlenmesi vardır .

Elektron mikroskop ve immunohistokimyasal yöntemler kullanılarak yapılan ayrıntılı çalışmalar, boyanma özelliklerinin hücrelerin sitoplâzmalarında bulunan değişik hormonlara bağlı olduğunu göstermiştir. Bu hormonların sağınımı hipotalamusta üretilen etkenler tarafından kontrol edilir. Hipotalamik etkenİ erin çoğu hormon sakınımını uyarıcı ve sürdürücü nitelikte iken sornatostatin ve dopamin gibi bazıları da baskılayıcı etki gösterir (Şekil 202). Nadir olarak hipofiz hastalıkları birincil olarak hipofizdeki anormallik nedeniyle değil, Hipotalamik etkenlerin azlığı veya fazlalığına bağlı olarak gelişir. Hipofiz hastalıklarının klinik belirtileri şu biçimde sınıflandırılabilir:

• Hiperpituitarizm: Trafik hormonların aşırı salgılanmasıyla ortaya çıkar. Hiperpituitarizmin nedeni sıklıkla bir ön hipofi: adenomudur. Ancak ön hipofizin diğer hastalıklarına veya aşağıda sıralanan hipofiz dışındaki lezyonlara bağlı olarak da gelişebilir. Hiperpituitarizmin semptomları ilerideki sayfalarda her tümörün kendi başlığı altında tartışılmıştır.

• Hipopituitarirm: Trafik hormonların yetmezliğinden kayrıaklanır. İskemik hasar, cerrahi, radyasyon ve iltihabi reaksiyonlar gibi çeşitli yıkıcı olaylara bağlı olarak gelişir. Buna ek olarak, herhangi bir hormon salgılamayan hipofi; adenomları da komşu normal ön hipofiz paren kimini bası etkisiyle yıkıma uğratarak hipopituitarizme yol açabilir.

• Bölgesel kitle etkisi: Kitle etkisine bağlı en erken değişiklikler, sellada genişleme, kemik erozyonu ve diafragma sallanın parçalanması gibi salla tursikanın radyolojik anormallikleridir. Optik sinirler ve kazmanın sallaya yakın komşuluğu nedeniyle, genişleyen hipofiz lezyonları sıklıkla optik kazmadaki çaprazlaşan lifleri sıkıştırır, Bunun sonucu en yaygın şekliyle bitemporal hemianopsi denilen lateral (temposal) görme alanı kusuru biçiminde görme alanı bozuklukları ortaya çıkar. Buna ek olarak, diğer çeşitli görme alanı bozuklukları, birçok tümörün asimetrik büyümesi nedeniyle oluşabilir. Genişleyen herhangi bir intrakraniyal kitle gibi, hipofiz adenornları da baş ağrısı, bulantı, kusma gibi kafa içi basınç artışı semptomları ve bulguları verebilir. salla tursikayı aşarak beyin tabanına invazyon gösteren hipofiz adenomları (invaziv hipofiz adenomu) epileptik nöbetler veya tıkayıcı tipte hidrosefaliye neden olabilir. Kafa çiftlerinin tutulumu kranial sinir felçlerine neden olabilir. Nadiren, adenom içindeki akut bir kanarna, lezyonun hızlı büyümesine bağlı klinik belirtilerle ortaya çıkar. Bu durum için hipofi: apopleksisi deyimi kullanılır. Akut hipofiz apopleksisi ani ölüme yol açabileceğinden beyin cerrahisi için acil bir durumdur.