Gıda Alerjisi Makale2

Gıda Alerjisi

Gıdalar insan vücudunda, özellikle çocuklarda çeşitli alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Özelikle gıda sektöründeki gelişmeler ve yiyeceklere eklenen katkı maddeleri nedeniyle gıda alerjisi görülme oranları artmıştır.

Gıdalar birçok tepkimeye neden olabilir. Ancak gıdalara bağlı her reaksiyon alerji değildir.

Bazı gıdaların içindeki toksik ya da mikrobik maddeler o gıdayı yiyen herkeste alerjik reaksiyona nende olabilir. Gıdalara karşı sadece bazı kişilerin verdiği tepkiler ise, alerjik ve alerjik olmayan olarak ikiye ayrılır. Alerjik olmayan reaksiyonlara kişinin doğuştan gelen bir enzim eksikliği neden olur. Örneğin laktaz enzimi eksikliği, süt içildiğinde gaza ve şişkinliğe neden olur.

Gıda alerjileri çocuklarda çok sık görülür ve çoğunlukla yaş ilerledikçe azalır. Gıda alerjisi çocuklarda en çok yumurta, süt, yerfıstığı ve buğdaya karşı görülürken, yetişkinlerde ise ilk sıraları yerfıstığı, fındık ve ceviz alır.

Gıdalar ve diğer alerjenler arasındaki alerji yaptıkları bölge arasındaki benzerlik çapraz reaksiyonlara neden olabilir. Bu reaksiyonlar, gıda-gıda, gıda-polen, gıda-akar ya da gıda-lateks şeklinde görülebilir. Örneğin lateks alerjisi ile muz, avokado, kivi, kavun, mango, ananas, şeftali ve kestane gibi gıdalara yönelik çapraz reaksiyonlar oluşabilmektedir. Ayrıca kabuklu deniz ürünlerinin (karides, ıstakoz, kerevides veya yengeç) bir türüne alerjisi olan kişilerin % 75'inin diğer türlere de alerjik olduğu tahmin edilmektedir.

Gıda alerjilerinin belirtileri nelerdir?
Bir gıda farklı kişilerde farklı belirtilere neden olabildiği gibi aynı kişide; farklı zamanlarda, farklı dozlarda, farklı tepkilere de neden olabilir.

Gıda alerjileri;
sindirim sisteminde: bulantı, kusma, ağrı, ishal
solunum sisteminde: nezle, astım, ödem
deride: kızarıklık, kabarma, kaşıntı, ürtiker, egzama, anjioödem gibi sorunlara neden olur

Eğer alerji çok ağır seyrediyorsa anafilaksi de görülebilir.

Gıda alerjisinin tanısı nasıl konur ve tedavisi nasıldır?
Her alerji türünde olduğu gibi, gıda alerjisinde de hastalık öyküsü önemlidir. Daha sonra IgE ve deri testi ile tanı konulur. Bununla birlikte, daha kesin bir tanı için, kişiye alerjisi olduğu düşünülen besinlerin kademeli olarak verildiği ve reaksiyonun ölçüldüğü, besin yükleme testi uygulanır. Besin yükleme testi, gıdaya karşı anafilaktik tepki gösterme olasılığı nedeniyle, ağır reaksiyonlarla yakın bir geçmişi olan hastalara yapılmamalıdır.

Tedavide ise en etkili yöntem, alerjiye neden olan besinin diyetten çıkarılmasıdır; fakat bu durum kişide beslenme yetersizliğine bağlı olarak mineral ve vitamin eksikliği yaratabilir. Bu nedenle, özellikle çocuklarda, diyetten çıkarılan yiyeceğin içindeki vücut için yararlı olan maddeler farklı yollarla kişiye verilmelidir.