böbrek kumu dökme ibrahim saraçoğlu
Böbrek Yetmezliği Nedenleri : Bu hastalığın nedenleri üç aşamada in celenebilir: Böbreklerden önce, böbrek lerde ve böbreklerden sonra ortaya çı kan bozukluklar. Başka bir deyişle, ka nın böbreklere gelmesinden önce, böb reklerde süzülmesi sırasında ve daha sonra idrarın sidik torbasına akışı aşa masında çeşitli bozukluklar görülebilir. İlk grupta aşın su kaybı ya da ağır dola şım yetmezliği gibi durumlar sonucu dolaşımdaki kan ile damar boşluğu ara sında ortaya çıkan bir dengesizlik söz konusudur. Kanın organizmanın her ye rine yeterli miktarda ulaşamadığı bu gi bi durumlarda bir dizi karmaşık refleks mekanizması devreye girer.
Böylece beyin ve kalp gibi organlann kansız kalmaması uğruna aralannda böbrekle rin de bulunduğu bazı organlara kan akışı engellenir. Böbreklere yeterince kan gitmemesi ani ölümle sonuçlanabilir. Böbrek iskemisi, yani böbreklere az kan gitmesine bağlı bölgesel kansızlık, çıkarılan idrar miktarının birden azal masına ve tamamen kesilmesine yol açar. Böbrek iskemisinin kısa sürdüğü durumlarda önemli yapısal bozuklukla rın görülmediği "işlevsel yetersizlik" ortaya çıkar. İskeminin uzun sürdüğü durumlarda ise ağır doku yıkımı ve bu nu izleyen böbrek borucuklan ve/ya da böbrek kabuğu (korteks) nekrozu (doku yıkımı) gelişir. Böbreklerden kaynaklanan akut böbrek yetmezliği nedenleri bu organın çeşitli hastalıklarını kapsar.
• Böbrek borucuklan nekrozu: Akut böbrek yetmezliğinin en sık görülen ne denidir.
• Akut glomerülonefrit: Ender durum larda akut böbrek yetmezliğine yol açar.
• Damar hastalıklan: Değişik biçimler de ortaya çıkabilir. Emboli ya da trom- boza bağlı olarak tıkanan damarlar her iki böbreği işlev dışı bırakabilir (iki yanlı, yaygın böbrek enfarktüsü). Kan sız kalma ve/ya da damarlann kasılıp büzülme refleksi sonucu glomerül ağı nın bulunduğu böbrek kabuğu bölgesin de nekroz, yani geriye dönüşsüz doku yıkımı ortaya çıkabilir. Kabuk nekrozu özellikle gebeliğin son aylarında septik (mikroplu) düşüğe bağlı akut böbrek yetmezliğinin bir sonucu olarak gelişir.
• Enfeksiyonlar: Özellikle böbrekleri kansız bırakan ağır enfeksiyonlar böb reğin iç bölgesini (medulla) ya da bura daki memecik (papilla) bölgesini nek roza uğratarak akut böbrek yetmezliği ne yol açar. Böbreklerden sonra akut böbrek yetmezliğine yol açan nedenler özellik le orta ve ileri yaşlarda görülür. İdrar yollarının tıkanması idrar çıkışını bütü nüyle engelleyebilir (anüri). Örneğin, böbrek taşlan ya da boşaltım sistemi tü mörleri idrar borusunu tıkayacak biçim de baskı yapabilir. Kann zarı arkasında oluşan lifli nedbe dokusu da idrar boru sunu sararak tıkanıklığa yol açabilir.