Astım Koah

Astım koah nedir diye merak edenlerin dikkatle incelemeleri gereken bir yazı. Astım koah tedavisinin ne olduğunu öğrenmeden önce astım koah hastalığını tanımak daha doğru olacaktır. Astım koah hastalığı bir akciğer rahatsızlığı olup genellikle sigara geçmişi olan veya tozlu,dumanlı ortamlarda uzun süre kalan insanlarda görülür. Çocuklarda görülmeyen koah hastalığı için doktorunuza zamanında baş vurmalısınız. Koah olmamak için sigaradan uzak durun. Astım koah hakkında bilgi sahibi olmak için aşağıdaki makaleyi okuyabilirsiniz.

KOAH nedir?

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), amfizem ve kronik bronşiti kapsayan bir hastalık grubudur. KOAH'ın en sık görülen özelliği, akciğerlerinize giren ve akciğerlerinizden çıkan havayı nefes darlığına neden olacak derecede kısıtlayabilmesidir.

Amfizem

Amfizem, alveollerdeki hava boşluklarında, alveol duvarlarının yıkımıyla oluşan anormal ve kalıcı genişlemedir (açık bir nedbeleşme yoktur). Klasik semptomu nefes darlığıdır.

Kronik Bronşit

Kronik bronşit, fazla miktarda mukusun oluştuğu sürekli öksürük durumudur. Kronik öksürük art arda iki yıl içinde, yılda en az 3 ay görülür.

KOAH'ın neden olduğu akciğer tahribatını hiçbir şey geri döndüremez. KOAH'ın ilk evrelerinde, sadece hafif bir nefes darlığı ve arasıra öksürük krizleri görülebilir. İlk başlarda, çoğu kişi KOAH hastalığına yakalandığının farkında olmaz. İlk semptomlar genel bir hastalık hissi, artan sıklıkta nefes darlığı, öksürük ve ötmedir. Ancak, hastalık ilerledikçe semptomlar ağırlaşır.

Sigara, KOAH'ın en önde gelen nedenidir ve bildirilen tüm vakaların %90'ından sorumludur. Sigara içen her 5 kişiden biri, yaşamı esnasında KOAH geliştirme riskiyle karşı karşıyadır. Ancak, KOAH riski taşıyanlar yalnızca sigara içenler değildir. Daha önce sigara içmiş olanlar ve sürekli sigara dumanına maruz kalanlar (pasif içiciler) da KOAH için potansiyel adaylardır. Sigarayı bırakmak, akciğer fonksiyonlarının KOAH'a bağlı olarak gerilemesini yavaşlatabilir.

KOAH Gerçekleri

KOAH çoğunlukla iki farklı hastalıktan oluşan karmaşık bir sağlık durumudur. Bu iki hastalık hava yollarının engellenmesi ile ilgili kronik bronşit ve amfizemdir. Aşağıda bu hastalık ve tedavisi hakkında bazı bilgiler bulacaksınız:
Akciğerleriniz çok uzun süre rahatsız veya iltihaplı kaldığında kronik bronşit oluşur. Rahatsız olan akciğerleriniz yüzünden öksürük yakanızı bırakmaz. Bronşit çok uzarsa, akciğerlerinizde hasar ve berelenmeye yol açar. Mukoza ve berelenmiş doku, akciğerlerinizin hava alıp verme fonksiyonunu sekteye uğratır ve nefes darlığına neden olur.
Amfizem akciğerlerinizde dönüşü olmayan bir hasara yol açar. Amfizem, akciğerlerinizde alveoli adı verilen küçük hava keseciklerini etkiler. Bu kesecikler, havadan kana oksijen geçmesini ve karbondioksidin vücuttan atılmasını sağlar. Hava girip çıktıkça, alveoli genişler ve daralır. Amfizemde ise, aynı eski bir lastik bantta olduğu gibi, akciğerler esnekliğini kaybeder. Böylece, alveoli genişler ve nefes almayı zorlaştırır. İleri düzey amfizemde, akciğerlerde geniş boşluklar meydana gelir. Alveoli kana oksijen transfer edebilse de, boşluklar aynı işi yapamaz - amfizem hastaları bundan dolayı nefes darlığı çeker.
Nefes darlığı, kronik öksürük ve yoğun balgam en sık görülen KOAH semptomlarıdır.
Gerek bronşit, gerekse amfizemin sigarayla yoğun ilişkisi vardır. Sigara içen KOAH hastaları, akciğerlerini daha fazla hasara uğratırlar; sonuç olarak, oksijen almakta daha çok zorlanırlar.
KOAH tedavisinin iki ana hedefi vardır. Birincisi semptomları azaltmak, ikincisi de hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak. Şu an için KOAH'ı ortadan kaldıran bir tedavi bulunmamaktadır. Ancak, sigaradan uzak durarak bu hastalık çok büyük ölçüde önlenebilir.
Sigarayı bırakmak KOAH semptomlarını azaltır ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatır.
Hastalığı ilerledikçe kişinin hayat kalitesi de düşer. Hastalığın ilk evrelerinde az miktarda nefes darlığı görünür. İleri evrelere erişmiş KOAH vakalarında ise hastalar harici oksijene ve mekanik nefes alma cihazlarına ihtiyaç duyabilir.
Hastalığın derecesine göre, tedavi ciğerlere giden hava miktarını arttırmayı sağlayan bronkodilatörleri gerektirebilir. Bunlar düzenli olarak alınması gereken "bakım ilaçları" ve salbutamol, terbutalin vb. gibi kuvvetli semptomların ve krizlerin üstesinden gelmek için alınan "rahatlatıcı ilaçlar" olmak üzere ikiye ayrılırlar.
KOAH'ı kontrol altına almak ve daha sağlıklı bir yaşam için anahtarlar doğru beslenme, doktor konrolünde yapılacak düzenli bir egzersiz programı, düzenli uyku ve sigaradan uzak ortamlardır.

Astımdan farkı nedir?
Astımda da benzer şikayetler olur. Ancak astım genellikle çocukluk ve genç erişkinlik yaşlarında ortaya çıkarken KOAH ileri yaşlarda (50-60 yaşlarında) görülür. KOAH hemen hemen daima sigara içenlerde görülürken astımda böyle bir ilişki yoktur. Ağır olgular hariç, astımda şikayetler devamlı olmayıp zaman zaman ataklar halinde görülüp, hasta kriz dışında kendini tamamen sağlıklı hissederken; KOAH’ ta yakınmalar devamlıdır. Astımda hastalık tablosu yıllar içerisinde iyileşme-kötüleşme şeklinde dalgalanmalar gösterirken, KOAH’ ta hastalık yaşla birlikte giderek kötüleşme gösterir. Astımda hastalık tedaviyle veya kendiliğinden iyileşirken KOAH’ ta akciğerde oluşan hasar geriye dönüşlü değildir. Astımın allerjiyle ilişkisi KOAH’ a göre daha belirgin olup, allerjik göz ve burun nezlesi gibi diğer allerjik hastalıklar astımlılarda sıklıkla beraber bulunur.

ASTIM NEDİR?

Astım, solunum yollarının, ataklar halinde gelen tıkanmaları ile kendini gösteren kronik bir hastalığıdır. Astımda solunum yollarının şişmesi ve tıkaçların oluşması sonucu havanın akciğerlere girip çıkması engellenir. Hastalar ataklar arasında kendilerini iyi hissederler. Ataklar sırasında öksürük, göğüste sıkışma hissi, solunumda hızlanma, hırıltı ve nefes darlığı olur. Astımlı hastalar çevredeki birçok maddeye astımlı olmayanlara göre daha duyarlıdır. Bu uyarılar hastalarda hırıltı ve öksürüğe yol açar.

ASTIM AİLEVİ BİR HASTALIK MIDIR?

Astım bazı ırsi faktörlerin ve çevre faktörlerinin etkisiyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Ailesinde allerjik hastalık olanlarda astım görülme olasılığı daha fazladır. Bir ebeveyninde astım ve allerji öyküsü olan çocukta astım riski %33, her iki ebeveyninde astım ve allerji öyküsü olan çocukta astım riski %60’tır.

HER ASTIMLI ÇOCUK ALLERJİK MİDİR?

Allerjenler astım atağına neden olan faktörlerden sadece biridir. Astımı olan herkesin allerjik, allerjik olan herkesin astımlı olması gerekmez. Çocuklarda astımın %80’i allerjik nedenlere bağlıdır. %20’sinde ise allerjik bir etken gösterilemez. Erişkinlerde ise allerjik bir nedenin gösterilemediği astımlı vaka oranı çok daha yüksektir.

Allerjen nedir?

Kişide astım atağını başlatan faktörlerden biri de allerjenlerdir. Evde veya dışarıda birçok allerjen astımı başlatabilir. Bunların önemli olanları:
- Polenler
- Mantar sporları (küf)
- Hayvan tüyleri
- Ev tozu akarları
- Hamamböceği
- Bazı besinler: Süt, yumurta, fıstık, fındık, balık, buğday, soya gibi

ÇEVRESEL FAKTÖRLER ASTIMA NEDEN OLABİLİR Mİ?

Evet, bazı maddeler solunum yolunu tahriş ederek astım yakınmalarının başlamasına veya artmasına neden olurlar.

Bunlar:
- Kuvvetli kokular ve parfüm gibi spreyler, ev temizlik malzemeleri, yemek kokuları, boya ve cila kokuları
- Kömür, tebeşir tozu, pudra gibi diğer kimyasal maddeler
- Hava kirliliği
- Sigara dumanı
- Hava ısısı, basınç, nem ve rüzgar gibi hava değişimleri.