Aşırı Bağırsak Duyarlılığı
AŞIRI BAĞIRSAK DUYARLILIĞI
Sinirsel kolon, spastik kolit gibi isimlerle de bilinen ve iritabl bağırsak sendromıı (IBS) spastik kolon, kalınbağırsaktaki bazı kasların normal ve eşzamanlı kasılmaları gerekirken, bıı kas harekeüerinin spazmlar şeklinde gerçekleşmesidir. En sık rasüanan sindirim sorunlarından biri olup, yetişkinlerin yaklaşık % 20’sinde görülür. Daha çok kadınlarda ve yetişkinliğin ilk dönemlerinde ortaya çıkar.Spastik kolonun belirtileri, bazen yalnızca gaz çıkararak ya da tuvalete çıkarak giderilebilir. Ancak bu durumlarda da, rahatsızlığı çeken kişi bağırsaklarının tam olarak boşalmadığı duygusunu yaşayabilir. Belirtilerin bir süre durulması ve ortadan kalkması mümkün olsa da, ani ağrılar sık sık tekrar edebilir.NEDENLERİ
Spastik kolona neyin neden olduğu tam olarak bilinememektedir. Bu rahatsızlık, bağırsak yapısında herhangi bir bozulmaya ve nedeni belirsiz bir kilo kaybına neden olmaz.
■ Stresin, spastik kolonun belli başlı nedenleri arasında olduğuna inanılmaktadır.
■ Bazı besinlere tahammülsüzlük (besin duyarlılığı) diğer bir etken olabilir
Doktorunuz ne önerirdi?
Spastik kolon için uygulanabilecek hiçbir test mevcut değildir. Ancak doktorunuz başka bir ciddi hastalık şüphesini ortadan kaldırmak için çeşidi tahliller uygulayabilir. Özel bir ışıklı cihaz yardımıyla anüsünüzü inceleyerek sizi muayene edebilir. Gerekirse tahlil için sizden parça alabilir ya da dışkı örneği isteyebilir.Spastik kolonun tedavisi yoktur, ancak doktorunuz rahatsızlıklarınızı giderebilmek için çeşitli önerilerde bulunabilir:
■ Beslenme alışkanlıklarınız üzerine konuştuktan sonra, daha az yağlı ve daha çok lifli yiyecekler yemenizi önerebilir. Her gün en az beş porsiyon meyve ve sebze tüketmenizi, bol miktarda bakliyat, makarna ve kepekli pirinç pilavı yemenizi isteyebilir.
■ Doktorunuz, ruhsal durumunuz ve rahatlamak için neler yaptığınız üzerine sorular yöneltebilir. Stresi azaltabilmeniz için çeşitli yollar önerebilir.
■ Ciddi durumlarda, doktor spazm giderici ilaçlar yazabilir.
Huzursuz bağırsak sendromunun belirtileri;
Karın bölgesinde şişkinlik hissi
Yolculuğa çıkıldığı zaman "ya tuvaletim gelirse ne yaparım?" düşüncesi
Saat gibi işleyen bir tuvalet alışkanlığına rağmen son dönemlerde bazen ishal gibi şekilsiz veya sulu, bazen de ıkına sıkına zorlukla ya da çok katı ve değişik formlarda dışkılama)
Sabah giyilen kıyafetlerin gün içerisinde karın şişliğinden dolayı dar gelmesi,
Sabahları el ve ayaklarda şişlik, boyun ve sırt ağrısı
Tüm tetkiklere rağmen şikayetleriniz devam ediyorsa...
Artık yaşam düzeninizi bozmaya başlayan yakınmalarla birkaç kez sağlık kurumlarına gitmenize rağmen her defasında bütün tetkikleriniz normal çıkıyor ve "bu durum sinirsel" denerek bir psikiyatriste gitmeniz gerektiği söyleniyor olabilir. Çekilen film, tomografi veya ultrason tetkiklerine dayanarak safra kesesi, yumurtalık, apandisit veya rahim organları ile ilgili hastalıklardan operasyon geçirmenize rağmen ameliyat sonrası yakınmalarınız eskisi gibi devam ediyorsa; bu tablodakine benzer yakınmaları olan kişilerin sahip oldukları hastalık huzursuz bağırsak sendromudur.
En çok kadınlarda görülüyor
Huzursuz bağırsak sendromu tüm dünya ülkelerinde benzer sıklıkta ve her yaş grubunu ilgilendirecek tarzda, kabaca toplumun % 10-15 kadarında görülmektedir. Vakaların çoğunluğu kadındır, erkeklerden bir misli sıklıkta görülmektedir. En önemli özelliği kronik seyirli bir hastalık olmasıdır yani hiçbir zaman tam olarak geçmeyip zaman zaman tekrarlamasıdır. Bu hastaların bağırsakları yapısal ve endoskopik olarak normal bireylerden farksızdır. Nedeni tam olarak belirlenememiş ve özel laboratuvar, görüntüleme ve patolojik belirteçleri olmayan bir hastalıktır. Tanısı kendine ait yakınmaların özel birlikteliği ve oluş süresindeki önceden belirlenmiş kriterlere uygunluğuna dayanarak ve benzer tablo oluşturabilecek diğer organik kökenli bağırsak hastalıklarının mevcut olmadığının gösterilmesine dayanarak konulmaktadır. Bu gruptaki hastalar nedeni tam olarak belirlenemeyen bir şekilde bağırsaklarından gelen ve normal bireylerin hissedemediği uyarılara karşı aşırı duyarlı hale gelirler. Sindirimle ilgili normal bağırsak işlevlerini aşırı gaz, değişmiş bağırsak hareketi, ağrı, rahatsızlık hissi şeklinde algılamaya ve bu durumla yaşamaya çalışırlar. Bu algılamada bağırsaktan gelen uyarıların beyinde değerlendirildiği merkezlerin sağlıklı bireylerden farklı merkezler olmasının da rol oynadığı düşünülmektedir.
Psikolojik kaynaklı olabilir
Huzursuz bağırsak sendromu hastalığına sahip kişiler bağırsağın organik olarak nitelenen kronik iltihap, polip, kanser gibi hastalıklara yakalanma riski açısından genel toplumdan farklılık göstermezler. Hastalık fonksiyonel kökenli olduğu için düzenli tedavi gerektiren bir hastalık değildir. Ancak yakınmaların yoğun olduğu dönemlerde kişi tedavi desteği almaz ise yaşam kalitesi depresyona giren bir hasta kadar bozulmaktadır. Bu bireylerdeki psikolojik durumun normal bireylerden farklılık gösterdiğini söylemek güçtür. Çoğu hastanın psikolojik tablosu normal toplum bireylerinden farklılık göstermemektedir. Ancak tanı konmamış, sürekli sağlık kurumlarının kapısını aşındıran ve klinik olarak ağır hastalık grubu olarak nitelendirilen % 5`lik bir grupta psikolojik tablo genel toplumdan farklılıklar göstermektedir. Bu nedenle hastalığı psikolojik kaynaklı olarak nitelendirmek ve bu tür yakınmaları olan hastaları hemen psikiyatriste yönlendirmek doğru değildir. Hastalığın tanı ve tedavisi gastroenteroloji merkezlerinde yapılmaktadır. Huzursuz bağırsak sendromu tanısı konmuş kişilerde temel yakınmanın niteliğine göre tedavisinde spazm çözücüler, bağırsak hareketi düzenleyici ajanlar, gaz giderici ilaçlar, bazen antidepresan ilaçlar ve probiyotik gibi ilaçlar kullanılmaktadır. Bazı durumlarda hipnoz tedavisi ve psikiyatrik tedaviler seçilen hastalar da uygulanmaktadır.
Huzursuz bağırsak sendromunun belirtileri;
Karın bölgesinde şişkinlik hissi
Yolculuğa çıkıldığı zaman "ya tuvaletim gelirse ne yaparım?" düşüncesi
Saat gibi işleyen bir tuvalet alışkanlığına rağmen son dönemlerde bazen ishal gibi şekilsiz veya sulu, bazen de ıkına sıkına zorlukla ya da çok katı ve değişik formlarda dışkılama)
Sabah giyilen kıyafetlerin gün içerisinde karın şişliğinden dolayı dar gelmesi,
Sabahları el ve ayaklarda şişlik, boyun ve sırt ağrısı
Tüm tetkiklere rağmen şikayetleriniz devam ediyorsa...
Artık yaşam düzeninizi bozmaya başlayan yakınmalarla birkaç kez sağlık kurumlarına gitmenize rağmen her defasında bütün tetkikleriniz normal çıkıyor ve "bu durum sinirsel" denerek bir psikiyatriste gitmeniz gerektiği söyleniyor olabilir. Çekilen film, tomografi veya ultrason tetkiklerine dayanarak safra kesesi, yumurtalık, apandisit veya rahim organları ile ilgili hastalıklardan operasyon geçirmenize rağmen ameliyat sonrası yakınmalarınız eskisi gibi devam ediyorsa; bu tablodakine benzer yakınmaları olan kişilerin sahip oldukları hastalık huzursuz bağırsak sendromudur.
En çok kadınlarda görülüyor
Huzursuz bağırsak sendromu tüm dünya ülkelerinde benzer sıklıkta ve her yaş grubunu ilgilendirecek tarzda, kabaca toplumun % 10-15 kadarında görülmektedir. Vakaların çoğunluğu kadındır, erkeklerden bir misli sıklıkta görülmektedir. En önemli özelliği kronik seyirli bir hastalık olmasıdır yani hiçbir zaman tam olarak geçmeyip zaman zaman tekrarlamasıdır. Bu hastaların bağırsakları yapısal ve endoskopik olarak normal bireylerden farksızdır. Nedeni tam olarak belirlenememiş ve özel laboratuvar, görüntüleme ve patolojik belirteçleri olmayan bir hastalıktır. Tanısı kendine ait yakınmaların özel birlikteliği ve oluş süresindeki önceden belirlenmiş kriterlere uygunluğuna dayanarak ve benzer tablo oluşturabilecek diğer organik kökenli bağırsak hastalıklarının mevcut olmadığının gösterilmesine dayanarak konulmaktadır. Bu gruptaki hastalar nedeni tam olarak belirlenemeyen bir şekilde bağırsaklarından gelen ve normal bireylerin hissedemediği uyarılara karşı aşırı duyarlı hale gelirler. Sindirimle ilgili normal bağırsak işlevlerini aşırı gaz, değişmiş bağırsak hareketi, ağrı, rahatsızlık hissi şeklinde algılamaya ve bu durumla yaşamaya çalışırlar. Bu algılamada bağırsaktan gelen uyarıların beyinde değerlendirildiği merkezlerin sağlıklı bireylerden farklı merkezler olmasının da rol oynadığı düşünülmektedir.
Psikolojik kaynaklı olabilir
Huzursuz bağırsak sendromu hastalığına sahip kişiler bağırsağın organik olarak nitelenen kronik iltihap, polip, kanser gibi hastalıklara yakalanma riski açısından genel toplumdan farklılık göstermezler. Hastalık fonksiyonel kökenli olduğu için düzenli tedavi gerektiren bir hastalık değildir. Ancak yakınmaların yoğun olduğu dönemlerde kişi tedavi desteği almaz ise yaşam kalitesi depresyona giren bir hasta kadar bozulmaktadır. Bu bireylerdeki psikolojik durumun normal bireylerden farklılık gösterdiğini söylemek güçtür. Çoğu hastanın psikolojik tablosu normal toplum bireylerinden farklılık göstermemektedir. Ancak tanı konmamış, sürekli sağlık kurumlarının kapısını aşındıran ve klinik olarak ağır hastalık grubu olarak nitelendirilen % 5`lik bir grupta psikolojik tablo genel toplumdan farklılıklar göstermektedir. Bu nedenle hastalığı psikolojik kaynaklı olarak nitelendirmek ve bu tür yakınmaları olan hastaları hemen psikiyatriste yönlendirmek doğru değildir. Hastalığın tanı ve tedavisi gastroenteroloji merkezlerinde yapılmaktadır. Huzursuz bağırsak sendromu tanısı konmuş kişilerde temel yakınmanın niteliğine göre tedavisinde spazm çözücüler, bağırsak hareketi düzenleyici ajanlar, gaz giderici ilaçlar, bazen antidepresan ilaçlar ve probiyotik gibi ilaçlar kullanılmaktadır. Bazı durumlarda hipnoz tedavisi ve psikiyatrik tedaviler seçilen hastalar da uygulanmaktadır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
