Anal Kaşıntı

Anüste kaşınma belirtileri;aslında bunlar belirtiden çok eşlik eden şikayetlerdir.En önemli bulgu kaşıntıdır ve genellikle gece daha çok rahatsız edebilmektedir.Gündüz kaşıntı olması özellikle sosyal yaşamda kişiye ciddi sıkıntı verebilir.Gece odasında rahatça kaşıyabilirken gündüz iş başında (öğretmenin derste kaşıyamaması gibi) kaşımak mümkğün olmaz ve kişi kısır döngüye girer.Kaşıntının yanı sıra şunlar olabilir.

Islaklıktan kaynaklanan anal kaşıntı;Kaşıntıya sebep olan hastalık makat bölgesinde cilt salgısı arttığından bölge daha nemli ve hatta bazen tamamen ıslaktır.Bu ıslaklık kişinin çamaşırını kirletecek düzeylerde olabilmektedir.

Ciltte kabalaşmaya bağlı kaşınmalar;Anüs bölgesi cildi normalde ince ve zarifti kaşıntı sebeplerinden anal dermatit olduğunda cilt daha kalın ve kabadır.By kabalığı kişi meme gibi değerlendirebilir.Cilt bu kadar kabalaşmıştır ama dayanma gücü azalmıştır.

Cilt yumuşaklığında (elastikiyet) azalma;Makat bölgesi cildi iki parmak arasına alınıp gerildiğinde kısmen uzar dermatit oluştuysa cildin bu elastikiyeti azalır.Elastikiyet kaybı dışkılama sırasındada rahatsızlık verebilir.

Kanama;Cilt kalınlaşmıştır ama buna karşın çok zarifleşmiştir.basit kaşımayla bile cildin yüzeyi sıyrılır ve iç çamaşırı kirletecek kadar az bir kanama olabilir.Genellikle abartılı kanam olmaz.

Kötü koku;Makat bölgesinin salgısı kokuşabilecek içeriğe sahiptir salgı artınca koku rahatsız edecek düzeylere gelebilir.İltihaptaki cerahata yakın bir pis koku ortayya çıkabilir.

Memeler oluşması;Normalde makat bölgesindeki memeler basur olarak değerlendirilir,makat kaşıntısında ortaya çıkma anal dermatitte cilt meme görünümü alacak kadar kabalaşabilmektedir.Bu gerçek bir meme değildir ve tedaviyle ciddi düzeyde geriler.

Akıntı olması;Cilt hassasiyeti arttığından bölgede salgı artışı olur ve hasta bunu akıntı gibi yorumlar,gerçek anlamda akıntı değildir kaşıntı tedavisiyle düzelir.Anal bölgedeki akıntı genellikle bir delik olan fistülde görülür,bu hastalıktaki akıntı fistüldeki gibi bir delikten değil genel bir salgı şeklindedir.

Çamaşırın kirlenmesi;Aşırı salgıya bağlı iç çamaşırda kahverengimsi kirlenme olur,hasta sık çamaşır değiştirmek zorunda kalır.Çamaşırdaki lekeler kaşınmaya bağlı tahrişten dolayı kanlıda olabilir. Kaşıntının doğru şekilde tedavisi yapıldığında bu klinik bulgularda belirgin düzelme olur.

Anal bölge kaşıntısı nedenleri;

Bir çok şey sayılabilir ama genellikle kesin sebep net bir şekilde belirlenemez.Hastanın kendisi bu sebepleri zamanla tespit etmeye çalışır ve hayatından çıkarır.

Anüs kaşınması sebebinin muayene ve tahlil yapılarak kesinleştirildiği iki durum vardır biri makat çatlağı diğeri dışkı parazitleridir,dışkı parazitlerinden en sık görüleni kıl kurdudur.Ülkemizde temiz su kullanımı arttığı ve hijyen kuralları daha yaygın bir şekilde uygulandığı için kıl kurdu hastalığı giderek daha az görülmektedir.Altyapı sorunlarının devam ettiği varoşlarda daha sık görülür.Anal kaşıntılar arasında en az görülen sebep kıl kurdu denilebilir.

Makatta kaşıntı yapan sebepler sıklık sırasına göre şu şekilde sıralanabilir;

-Bölgenin aşırı temizliği;Sabun gibi temizlik maddelerinin sık kullanılması makat bölgesinin kendini koruyan tabakasını temizlediği için cilt elastikiyetini ve korunma yeteneğini kaybettiği için kaşınmaya sebep olabilir.Bu sebeple mümkün olduğunca temizlik sadece duru suyla temizlik yapılmalıdır.

-Anüs bölgesinin nemi;Banyo ve tuvaletten sonra makat bölgesinin kurutulmaması nemin uzun süre kalmasına ve cildin hassaslaşmasına sebep olabilir ,her temizlikten sonra net bir şekilde kurulama yapılmalıdır.Hatta salgı fazlaysa araya bir parça tuvalet kağıdı konmalıdır.

-Kimyasal içeren ıslak mendil kullanımı;Değişik kimyasal maddeler içeren ıslak mendiller alerji benzeri reaksiyona sebep olabilir.Kullanılmaması daha doğru olur.

-Gıdalar;Turşu,patlıcan,domates,acı veya diğer baharatlar,çikolata ve kahve kişide bölgesel hassasiyete neden olabilir.Tespit edilen bu gıdalar tüketilmemelidir.

-Dış hemoroid;büyük dış hemoroidler sürtünmeye ve az havalanmaya sebep olduğundan kaşıntı yapabilir.Dış hemoroid varsa tevdi ettirilmelidir.

Anal Kaşıntı

-Dar pantolon;Elastiki iç çamaşır ve dar pantolon bölge havalanmasını azaltarak nem ve aşırı sürtünme sonucu cildi rahatsız edebilir.

-Sentetik kıyafetler;Jarse ve benzeri sentetik iç çamaşırlar cildi tahriş edebilir,pamuk veya keten iç çamaşır giyilmeli.

-Kadın bağı;Birçok kadın pedini iç yüzeyi sentetiktir ve cildi hassaslaştırabilir,pamuk iç yüzeyliler tercih edilmelidir

-Şişmanlık;Aşırı kiloda kalçaların birbirine çok sürtünmesi ve kalça aralarının havalanamaması bölgenin ıslanmasına ve tahrişine neden olur.Bu sebeple kilo verilmelidir.

-Yetersiz anal temizlik;Dışkılama sonrası yeterli temizlik yapılmazsa dışkı içindeki safra asitleri cildi yakarak tahriş eder.

-Kalitesiz tuvalet kağıdı;toplama kağıttan üretilen ucuz tuvalet kağıtları kimyasal içerebilirve sert olabilir.

-Parazitler;Barsak parazitlerinden özellikle kıl kurdu kaşınma yapabileceğinden tedavisi yapılmalıdır.

Makat kaşınması olan kişi öncelikle olabilecek bu sebepleri düzeltmeli buna ek olarak kaşıntının daha çabuk gerilemesi için pruzon pomad kullanmalıdır.Kortizonlu merhemler de kullanılabilir ancak yan etkileri fazladır.Kortizonlu kremler bilindiği gibi ciltte geri dönüşümsüz hastalıklara sebep olabilmektedir.Pruzon ilk uygulamada saatler sonra kaşıntıda ciddi oranda düzelme sağlar ancak tam düzelinceye kadar devam edilmeli ve tekrar ortaya çıkmasını engellemek için kaşıntı yapabilecek sebeplerden uzak durulmalıdır.

Anüs kaşınması tedavisi

Anal ve genital bölge kaşıntılarının tedavisine özel geliştirilmiş pruzon merhem kaşıntı sorununu 2 günde geçirir ancak tedaviye birkaç gün daha devam etmek doğru bir yaklaşım olur.

Tedaviye ek olarak şu önlemlerinde alınması gerekir.

Makat kaşıntısı diğer hastalıklar gibi sebebin ortadan kaldırılması veya tedavi edilmesiyle geçer.Muayeneyle tespit edilen makat çatlağı varsa veya dışkı tahlili ile kıl kurdu teşhisi konduysa bunlar tedavi edilmelidir.Bu iki hastalık gibi net sebep ortaya konamıyorsa sebep olabilecek şu durumlar tespit edilip önlenmelidir.

-Anüs ve civarı aşırı derecede temizlenmemelidir,aşırı temizlik bu bölgenin koruma faktörlerini de yok edeceğinden kaşıntıya sebep olabilmektedir.Makat kaşıntı sebepleri arasında en sık görülen bu aşırı hijyendir.Bölge sadece duru su ile yıkanmalıdır,banyoda ve tuvalette sabun,şampuan ve duş jeli gibi kimyasallar makat bölgesinin temizliğinde kullanılmamalıdır.Hatta saçlar şampuanlandıktan sonra durularken baş öne eğerek durulanmalı bu şekilde kalçaların arasına şampuan köpüğü gitmesine engel olunmalıdır.

-Anal kaşıntının en sık görülen 2. Sebebi bölgenin nemidir.Fazla nem hastalığın oluşmasına,iyileşmenin gecikmesine ve iyileştikten sonra tekrarına sebep olabilmektedir.Tuvalet ve banyo sonrası makat bölgesi net bir şekilde kurutulmalı ve kuruttuktan sonra iç çamaşır giyilmelidir.

-üçüncü sıklıkta gıdalar gelmektedir.Anüs kaşıntısı yapabilen turşu, patlıcan,domates ve bazı baharatlar tespit edilmeli ve kaşıntı yapan ,kaşıntıyı azdıran yada iyileştikten sonra tekrar ortaya çıkmasına sebep olan gıdalar diyetten çıkarılmalıdır.

-Kimyasal madde içeren ıslak mendiller bölgede allerji benzeri reaksiyona sebep olarak kaşıntı ve dermatit yapabilir bu sebeple bu tür temizlik ürünleri kullanılmamalıdır.

-Dış hemoroidler havalanmayı azaltarak ve sürtünme sonucu kaşıntıya sebep olabilmektedir,Bu şekilde dış memeler varsa onlar ameliyat ettirilmelidir.

-Dar pantolon ve elastiki iç çamaşırlar kalçaların arasının havalanmasını azaltacağı için nem ve terden geriye kalan kimyasallar sebebiyle kaşıntıya sebep olur.Dar iç çamaşırı,etek ve pantolon giyilmemeli ve rahat kıyafetler tercih edilmelidir.

-Bazı kişilerde sentetik kıyafetlere karşı allerji benzeri reaksiyon olabilmektedir bu sebeple kaşınma sorunu olan kişiler pamuk veya penye giymelidir.

-Kadın bağılarının iç yüzeyi sentetik olduğunda kaşıntı yapabilir pamuk iç yüzeyli kadın bağı kullanılmalıdır.

-Aşırı kilo bölgenin havalanmasını engelleyebileceğinden fazla kilolardan kurtulmak gerekir.

-Taharetlenirken dışkı kalıntısı bırakılmamalıdır çünkü dışkı cildi tahriş ederek kaşıntıya neden olabilir.

-Cilt hassaslaştığı için sert sürtünmeden korunmalıdır,tuvalet kağıdı aşırı sert sürülmemeli okşar gibi silinmelidir.

-Kaliteli tuvalet kağıdı kullanılmalıdır çünkü toplama kağıttan üretilen ucuz tuvalet kağıtlarında kimyasallar olabilir.

-Anal sex kaşıntı yapmaz ancak kayganlaştırmak için kullanılan maddeler kaşıntı yapabilir.

Makat kaşıntısı tedavi edildikten sonra bu sebeplerden tespit edilen varsa tekrarından kaçınılmalıdır yoksa kaşıntı yeniden başlayabilir.

Kaşıntı edavisinde yaygın olarak yazılan kortizonlu kremlerin ciddi yan etkileri olduğu bilindiği için kısa süre kullanıp tedavi kesilmelidir.Kortizonun yan etkilerine sebep olmayan ve makat bölgesi kaşıntıları tedavisinde kullanılan pruzon merhem kısa sürede düzelme sağlar.