Aknenin Tedavi Yolu

Aknenin Tedavi Yolu

Bir çok kronik hastalıkta olduğu gibi rozase de uzun süreli tedavi gerektiren bir deri hastalığıdır. Nedeni bilinmeyen diğer hastalıklar gibi tedavi prensipleri nedene yönelik ve gözleme dayalı olarak belirlenmektedir. Bundan dolayı da tedavi alternatifleri birden fazladır. Hastaların çoğunda rozase tatminkar bir şekilde tedavi edilebilir ancak klinik görünümü farklılık gösterdiği için değişik yöntemler uygulanır.

Tedavide kullanılan ilaçlar kadar güneş, sıcak, alkol, ilaçlar gibi teteikleyici nedenlerden uzak durmak önemlidir. Bu nedenle hastanın tedaviye katkısı büyüktür.

Tedavide ilk tercih edilen ajanlar, sadece papül ve püstül görüen olgularda haricen uygulanan ilaçlardır. Bunlar, metranidazol, klindamisin, permetrin krem, tretinoin krem,ve azeleik asit krem olabilir.

Eğer deri lezyonları daha yaygın ve şiddetli ise tetrasiklin, ampisilin, metronidazol, kloramfenikol, eritromisin gibi oral antibiyotikler de önerilebilir. Ancak bu ilaçların örneğin sindirim istemi rahatsızlıkları, güneşe duyarlılık, kandiadal vajinit, oral kontraseptiflrin etkinliğinin azalması, nöropati, metronidazolde doğumsal anomaliler gibi önemli yan etkileri olabilir.

Oral tedaviler özellikle başlangıçta haricen kullanılan ilaçlar ile birlikte kullanılır. Zaman içinde rozase tablosu gerileyince oral tedaviler kesilir ve iyilik hali sadece topikal ajanlar kullanılarak korunmaya çalışılır. Çok şiddetli ve dirençli hastalar 13-cis-retinoic acid tedavisine ihtiyaç duyabilirler. Bu tedavi yönteminin önemli yan etkileri vardır. En sık görülenler ise deride kuruluk, hassasiyet, mukozalarda kuruma, gözlerde kuruma, kaşıntı, dermatit, kas ağrısı, karaciğer testlerinde bozulma, kan kolesterol ve trigliserid düzeylerinde artıştır. Ancak en önemli yan etkisi hamilelerde sakat doğumlara yol açmasıdır.

Kızarıklığı ve sıcaklığı önlemek için hipotansif ilaçlar da kullanılabilmektedir. Alternatif tedavi yöntemleri ise telenjiektaziler için lazer tedavisi, yüz masajı, dapson, doğum kontrol ilaçları, sülfürlü kremler, benzoyl peroxide kremleri, bifonazol kremdir. Helicobacter pylori enfeksiyonunun da tedavisi önerilmektedir. Rozasede uygulanan gelenkesel tedavi seçenekleri ise tetrasiklinler, göz hijyeni, ılık kompreslerdir. Topikal metronidazol ve fusidik asit preparatlarının da başarılı sonuçlar verdiği bildirilmektedir.

Rozase sık görülen bir deri hastalığı olmakla birlikte hangi klinik tipte ne tür tedavinin seçileceği veya kombine edileceği konusu tartışmalıdır. Seçeneklerin fazlalığı ve etkinlikleri konusundaki farklı veriler karışıklığa yol açabilmektedir. Bu nedenle seçenekler sistemik olarak gözden geçirilmeli ve hastanın yaşam kalitesini maksimumda tutabilmek için en doğru yol izlenmelidir.

Hastalık uygun tedavi edilmezse psikolojik rahatsızlıkların yanısıra yüz gibi çok göz önünde olan bir bölgede kalıcı izlere de yol açabilmektedir.

Hastalığın çeşitli evreleri olmakla birlikte bir hasta her evreden geçmeyebilir. Yanaklarda ve alında değişik şiddette kızarıklık ve telenjiektazi ortaya çıkar. Burun, alın ve yanaklarda bazı olgularda yangısal papüller ve püstüller görülür. Yüz dışı tutulum ender görülmekle birlikte daha çok boyun ve göğsün üst bölümüne lezyonlar yerleşir. Aknenin aksine hastalar deride yağlanmadan değil kuruluk ve pullanmadan şiakayet ederler. Komedonların olmayışı akne vulgaristen ayırımını sağlayan diğer bir özelliktir.

Rozasenin ayırıcı tanısı klinik özelliklerine göre değişir. Eritrotelenjiektazik tipi seboreik dermatit, lupus eritematozus, fotodermatozlara benzerlik gösterebilir. Karsinoid sendrom ve mitral kapak yetmezliğinin de yüzde eritem ve telenjiektazi nedeni olduğu akılda tutulmalıdır. Akneiform rozase, akne vulgaris, bromoderma, iyododerma, perioral dermatit ve püstüler drematiti taklit edebilir. Akne agminatayı lupus vulgaris ve sarkoidozdan ayırmak çok zordur.