Toplu Özlü Dular

Bil ki, bu bölümden kasdımız, belli bir vakit veya hale mahsus olmayan ve bütün vakitlerde müstehab olan mühim duaları zikretmek

Bil ki, bu bahis oldukça geniştir; ne hepsini ne de onda birini anlatmak mümkün değildir. Ben yalnızca en mühimlerine işaret edeceğim. Bunların başında, Allah Teâlâ'nın Kur'ân'da peygamberlerin ve ermiş kişilerin duaları olarak haber veridği kısım gelmektedir. Bunlar çok ve malumdur. Diğer mühim bir kısım da Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem'in yaptığı veya başkalarına öğrettiği sahih olarak sabit olan dualardır. Bunlar da hayli çoktur ve bazıları daha evvelki bölümlerde geçti. Ben burada,Kur'ân'ındualarına ve daha önce geçenlere ilave edilecek bir nebze sahih dualar zikredeceğim. Muvaffakiyet Allah'dandır.Nu'man ibni Beşirradıyallahuanh'denrivayetimizegöre,Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem: "İbadetin aslı duadır"*1) buyurdu. Aişe radıyallahu anha'dan, şöyle dediğini rivayet ettik:

"Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem cami (şümullü) duaları severdi ve diğerlerini bırakırdı."*2)

Ebu Hüreyre radıyallahu anh'den rivayetimize göre,Rasulüllah sal lallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
"Hiçbir şey Allah Teâlâ yanında dua kadar değerli değildir."*3)
Ebü Hüreyre radıyallahu anh'den rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
"Kim Allah Teâlâ'nın, şiddet ve keder zamanlarında duasını kabul etmesinden hoşlanırsa bollukta iken çok dua etsin."*4)
Enes radıyallahu anh'den, şöyle dediğini rivayet ettik:
"Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem en çok
Allahümme âtinâ fiddünya haseneten ve fil âhırati haseneten ve kına azâbennar.
"[Allahım! Bize dünyada iyilik ve ahirette iyilik ver ve bizi ateş azabından koru]" duasını okurdu."'5) Müslim kendi rivayetinde bundan fazla olarak şöyle dedi: "Enes, kısa bir dua etmek istediği zaman bununla dua ederdi, uzun bir dua yaptığında da bunu içinde söylerdi."
İbni Mes'ud radıyallahu anh'den rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle derdi:

Allahümme innî es'elükel hüdâ vettükaa vel afâfe vel gınâ.
"Allahım! Senden hidayet, takva, iffet ve gına' (zenginlik) isterim"*6)

"Birisi müslüman olduğu zaman Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem ona namazı öğretirdi, sonra da şu kelimelerle dua etmesini emrederdi:
Allahümmağfirlî verhamnî vehdinî ve âfinî verzuknî.
"Allahım! Beni affet, bana merhate et, bana hidayet ver, bana afiyet ver, bana rızık ver."*7) Müslim'in bir başka rivayetine göre Tank şöyle dedi: "Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem'e bir adam geldi
Ya Rasulallah! Rabbımdan isteyeceğim zaman ne diyeceğim? diye sordu. Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem ona:
Şöyle söyle:
Allahümmağfirlî verhamnî ve âfinî verzugnî, çünkü bu kelimeler hem dünyaya hem de ahiretine ait hayırları cami'dir, buyurdu."
Abdullah ibni Amr radıyallahu anhüma'dan rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle dua etti:

Allahümme ya musarrifel kulûbi sarrif kulûbena alâ tâ'atik. "Allahım, ey kalbleri çeviren! Kalblerimizi taatinin cihetine çevir."*8)
Ebu Hüreyre radıyallahu anh'den rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
"Belânın meşakkatinden, şekavetin ulaşmasından, kaderin kötü tecellisinden ve düşmanlarının (halinize) sevinmesinden Allah'a sığının."*9) Ravi Süfyân: "Hadisde üç şey vardır, dördüncüsünü ben arttırdım; fakat onun hangisi olduğunu bilmiyorum" dedi. Bir rivayette de Süfyan: "Bunlardan birini kendim ilave ettiğimden şüphe ediyorum" dedi.

Enes radıyallahu anh'den rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle diyordu:

Allahümme innî eûzü bike minel aczi vel keseli vel cübni vel neremi vel buhli ve eûzü bike min azabil kabri ve eûzü bike min fitnetil mahya ve memat.
"(Allahım! Acizlikten, tembellikten, korkaklıktan, ihtiyarlıktan ve bahilikten sana sığınırım. Kabir azabından sana sığınırım. Hayat ve ölümün fitnelerinden sana sığınırım.]" Bir rivayette de:
Vedıle'ıddeyni ve galebetir rical "[Ve borcun ağır basmasından ve düşmanların galib gelmesinden sana sığınırım.]" ziyadesi vardır.

Abdullah ibni Amr radıyallahu anhüma'dan rivayetimize göre, "Ebu Bekir EsSıddıyk radıyallahu anh, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem'e:
Bana namazda okuyacağım bir dua öğret, dedi. Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem:
Şöyle söyle buyurdu:

Allahümme innî zalemtü nefsî zulmen kesiran velâ yağfiruzzünûbe illâ ente fağfirlî mağfiraten min ındike, verhamnî Inneke entel gafururrahıym.

"Allahım! Ben kendime çok zulmettim ve günahları ancak sen affedersin; kendi tarafından beni affet ve bana merhamet et. Şüphesiz ki sen affedici ve merhamet edicisin."*10) Bu dua, namaz zikirleri bahsinde de geçti ve bu, namaz için varid olmuşsa da güzel, nefis ve sahih bir dua olup her yerde müstehabdır. Kaldı ki bir rivayette "Ve evimde" ziyadesi vardır.
Ebu Musa EIEş'arî radıyallahu anh'den rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle dua ediyordu:
Allahümmağfirlî hatıy'etî ve cehlî ve israfı fî emrî vemâ ente a'lemü bihim innî, Allahümmağfirli ciddi ve hezli ve hataiy ve amdi ve küllü zalike indi. Allahümmağfirlî mâ kaddemtü vemâ ahhartü vemâ esrartü vemâ a'lentü vemâ ente a'lemü bihi minnî, entel mukaddimü ve entel müahhırü ve ente alâ külli şey'in kadiyr.
"Allahım! Hatalarımı, cehaletimi, kötülük yapmaktaki israfımı ve senin benden daha iyi bildiğin kusurlarımı bana bağışla. Allahım! Ciddi ve latife olarak yaptım hatalarımı, bilmeyerek ve bilerek işlediğim günahlarımı ki bütün bunlar bende mevcuttur bana bağışla. Allahım! Önce yaptığım, gizli işlediğim, açık işlediğim ve senin benden daha iyi bildiğin günahlarımı bana bağışla. Önde sensin, sonda sensin ve sen her şeye muktedirsin."(")

Aişe radıyallahu anha'dan rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem duasında şöyle diyordu:

Allahümme innî eûzü bike min şerri mâ amiltü ve min şerri mâ lem a'mel.
"Allahım! İşlediklerimin şerrinden ve işlemediklerimin şerrinden sana sığınırım."(,2> İbni Ömer radıyallahu anhüma'dan rivayetimize göre, şu Resalullüh sallallahu aleyhi ve sellem'in duasındandı:

Allahümme innî eûzü bike min zevali ni'metike ve tehavvüli âfiyetike ve fec'eti nikmetike ve cemîı sühtıke.
"Allahım! Ni'metinin zevalinden, verdiğin afiyetin değişmesinden, nikmet (musibet)inin birden ve habersiz gelişinden ve gazabının bütün tecellilerinden sana sığınırım."(13>
Zeyd ibni Erkam radıyallahu anh'den şöyle dediğini rivayet ettik: "Size, ancak Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem'in söylediği şeyi söylüyorum; o şöyle söylüyordu:

Allahümme innî eûzü bike minel aczi vel keseli vel cübni vel buhli vel hemmi ve azabil kabri. Allahümme âti nefsî takvana ve zekkiha •nte hayru men zekkâhâ, ente veliyyüha ve mevlâhâ. Allahümme innî eûzü bike min ilmin iâ yenfeu, ve min kalbin lâ yahşeu ve min nefsin lâ teşbeu, ve min da'vetin lâ yüstecâbü lehâ.
"Allahım! Acizlikten, tembellikten, korkaklıktan, cimrilikten, kederden ve kabir azamdan sana sığınırım. Allahım! Nefsime takva ver ve onu tezkiye et, sen onu tezkiye edenlerin en iyisisin, sen onun velisi ve mevlâsısın. Allahım! Fayda vermeyen ilimden, huşu duymayan kalpten, doymayan nefisten ve kabul olunmayan duadan sana sığınırım."<14)
Ali radıyallahu anh'dan rivayetimize göre, "Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem ona: Allahümmehdinî ve seddidnî. "[Allahım! Bana hidayet ver ve beni doğrult]" de buyurdu."*15) Bir rivayete göre de: Allahümme innî es'elükel hüdâ ves'sedâd. "[Allahım! Bana hidayet ve doğruluk ver]" söyle! buyurdu."
Sa'd ibni Ebi Vakkâs radıyallahu anh'den rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem'e bir bedevi geldi ve:
Ya Rasulallah! Bana söyleyeceğim bir dua öğret, dedi. Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem:
Şöyle söyle buyurdu:

Lâ ilahe illallahu vahdehu lâ şerîke leh, Allahu ekberü kebîra, vel hamdülillahi kesîra. Sübhanallahi rabbil âlemin. Lâ havle velâ kuvvete illâ billahil azizil hakiym.
"Allah'dan başka ilâh yoktur, O birdir ve ortağı yoktur, Allah, herşeyden ölçüsüzce büyüktür ve Allah'a çok hamd olsun, âlemlerin Rabbı olan Allah'ı tenzih ederim, güç ve kudret, ancak izzet sahibi ve hikmet sahibi olan Allah'dandır."
Adam:
Bunlar Rabbım için. Ya benim için ne var? dedi. Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem:
Şöyle şöyle buyurdu:

Allahümmağfirtî verhamnî vehdinî verzuknî ve âfinî.
"Allahım! Bana mağfiret et, bana merhamet et, bana hidayet ver, bana nzık ver ve bana afiyet ver."<16) Ravi, "Ve bana afiyet ver" cümlesinin hadisten olup olmadığında şüphe etti.
Ebu Hüreyre radıyallahu anh'den rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle dua ederdi:

Allahümme aslıh R dinillezî hüve ısmetü emrî ve aslıh li dünyayelletî fiha meaşî ve aslıh lî âhıratilletî fîha meadî vec'alil hayâte ziyadeten lî fî külli hayrin vec'alil mevte râhaten lî min külli şerrin.
"Allahım! Bütün işlerimde, sığınağım olan dinimi ıslah et, içinde geçimim olan dünyamı ıslah et ve dönüş yerim olan ahiretimi ıslah et. Hayatı bana daha çok hayır kazanmaya vasıta eyle ve ölümü her türlü serden kurtulmama vesile kıl."<17)
İbni Abbas radıyallahu anhüma'dan rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle derdi:

Allahümme leke eşlemtü vebike âmentü ve aleyke tevekkeltü ve ileyke enebtü vebike hâsamtü. Allahümme innî eûzü biızzetike lâ ilahe illâ ente en tüzıllenî entel hayyüllezî lâ yemûtü vel cinnü vel insü yemûtüne.

"(Allahım! Sana teslim oldum, sana inandım, sana dayandım, sana döndüm, senin için husumet ettim. Allahım! Beni dalalet yoluna terk etmenden senin izzetine sığınırım, senden başka ilah yoktur. Sen ölmeyen dirisin, cinler ve insanlar ise ölümlüdürler.]"*18)
Büreyde radıyallahu anh'den rivayetimize göre, "Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem bir adamın:
Allahümme innî es'elüke biennî eşhedü enneke entallahu lâ ilahe illâ entel ehedüsSamedüllezî lem yelid velem yûled velem yekûn lehü küfüven ehad.
"Allahım! Senden senin Allah olduğuna, senden başka ilah bulunmadığına, senin bir olduğuna, herkesin sana muhtaç ve senin bir şeye muhtaç olmadığına, doğurmadığına ve doğmadığına ve kimsenin sana denk olmadığına şehadetimle isterim]" dediğini işitti ve kendisine:

Kutbe ibni Malik radıyallahu anh'den rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle derdi:
Allahümme innî eûzü bike münkerâtil ahlakı vel a'mâli vel ehvâi. "Allahım! Ahlakın, fillerin ve arzuların kötülerinden sana sığınırım."* )
Şekel ibni Humeyd radıyallahu anh'den şöyle dediğini rivayet ettik: "Ben:
Ya Rasulallah! Bana bir dua öğret, dedim.
Şöyle söyle buyurdu:
Allahümme innî eûzü bike min şerri sem'ıy vemin şerri basarî ve min şerri lisânî ve min şerri kalbî vemin şerri meniyyi.
"Allahım! Kulaklarımın şerrinden, gözlerimin şerrinden, dilimin şerrinden, kalbimin şerrinden ve menimin şerrinden sana sığınırım."^)
iki sahih isnadla Enes radıyallahu anh'den rivayetimize göre, Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle derdi:

Allahümme innî eûzü bike minel barası vel cünûni vel cüzâmi vel seyyiül eskaami.
"Allahım! Barastan, delilikten, cüzzamdan ve kötü hastalıklardan